Asgari ücretle çalışan bir vatandaşın eline Asgari Geçim İndirimi (AGİ) dahil ayda net 2 bin 21 TL geçtiği ifade edildi. Bir asgari ücretlinin yılın 128 günü vergiler için çalıştığı saptaması yapıldı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ‘vergiyi tabana yayacaklarını’ ve ‘vergide yeni istisna, muafiyet ve indirim getirmeyeceklerini’ açıkladı. Öncekigün Vergi Konseyi Genel Kurulu’nda verilen bu mesaj konut, otomotiv, beyaz eşya ve mobilya sektörlerini yakından ilgilendiriyor. Bu sektörlerde önce 1 Kasım’dan 31 Aralık 2018’e kadar vergi indirimlerine gidilmiş ancak daha sonra süre 31 Mart 2019’a kadar uzatılmıştı. Konutta ise vergi indirimleri üç kez uzatıldı. Bu durum var olan bir tartışmayı yeniden alevlendirdi.
Asgari ücretli…
Brüt 2 bin 558 lira maaş alan bir asgari ücretlinin eline Asgari Geçim İndirimi (AGİ) dahil ayda net 2.021 lira geçiyor. Yani 537 lira, kaynağında vergi ve SGK primi olarak kesiliyor. Asgari ücretli bir yurttaş temel harcamaları dolayısıyla ayda ortalama 360 lira da dolaylı vergi ödüyor. Özetle doğrudan ve dolaylı olarak ayda 897 lira vergi ödüyor. Bu da net maaşın yaklaşık yüzde 45’ine denk geliyor. Yani bir asgari ücretli yılın 365 gününün 128 günü vergiler için çalışıyor. Öte yandan, asgari ücretli vergisini öderken, devlet asgari ücretlinin ödediği KDV’yi aracı marketten tahsil edemiyor. 2004 yılında KDV’de tahsilatın tahakkuk eden vergiye oranı yüzde 80’lerdeyken, 2018 yılında bu oran yüzde 43.4’e geriledi. Sürekli af çıkması nedeniyle vergide sadakat bozuldu.
BES: Adil vergilendirme yok
Bakan’ın sözlerinin ne kadar gerçekleşeceği bilinmiyor. Emekçi örgütleri, emekliler ve asgari ücretle çalışanlar tarafından yıllardır dile getirilmesine rağmen bir adım atılmadı. Aynı vergi haftasında, Maliye Bakanlığı başta olmak üzere birçok resmi kurumda örgütlü olan KESK’e bağlı Büro Emekçileri Sendikası BES, toplanan vergiler ve emekçilerin durumuna dikkat çekerek vergilerin yüzde 92’sinin çalışanların üzerinden ödendiğine vurgu yapmıştı. İşverenlerin, birçok muafiyetten yararlanırken, çalışanların yükümlülüklerini doğrudan yerine getirdiğine işaret ederek, Türkiye’de adil vergilendirme olmadığı ifade edilmişti. AK Parti döneminde tam 9 vergi affı çıktı.
EKONOMİ SERVİSİ
