Meclis’te bugün görüşülmesi planlanan ‘Etki Ajanlığı Yasası’na dair ortak açıklama yapan 91 STK, ‘Bilgi edinme ve ifade özgürlüğü hakkı tehlike altında’ diyerek milletvekillerine yasaya hayır deme çağrısında bulundu
Mecliste görüşülecek olan ve “etki ajanı” yasası olarak bilinen yasa teklifine tepkiler büyüyor. 91 Sivil Toplum Kuruluşu (STK), Bugün Meclis’e gelmesi beklenen “Etki ajanı” yasa teklifi için milletvekillerine, “Etki ajanı teklifine hayır deyin” çağrısı yaptı. STK’lar ayrıca #EtkiAjanıYasasınıDurdur etiketiyle siyasi partilere seslenmek için bir X (Twitter) eylemi düzenliyor.
91 STK, teklifin kabul edilmesi halinde sivil toplumun ülkede özgürce faaliyet yürütme becerisine yönelik önemli bir tehdit oluşturacağına dikkat çekilen ortak açıklamada, “Yasa teklifi, sivil toplum örgütlerinin, devlet veya devlet dışı aktörler tarafından işlenen insan hakları ihlallerini belgelemek gibi meşru faaliyetlerini suç kapsamına alma riski taşımakta ve uzun süreli hapis dahil ağır cezalar öngörmektedir” denilerek, tüm milletvekillerine yasa teklifine ret oyu verme çağrısında bulunuldu.
Ortak açıklamada, “Yasa teklifi, sivil toplum örgütlerinin, devlet veya devlet dışı aktörler tarafından işlenen insan hakları ihlallerini belgelemek gibi meşru faaliyetlerini suç kapsamına alma tehdidi oluşturuyor ve bu ihlalleri gerçekleştirdiği belirlenen kişilere uzun süreli hapis dahil ağır cezalar getiriyor. Bu sözde suçların ‘savaş zamanında’ veya ‘devletin savaş hazırlığı veya askeri hareketleri’ bağlamında işlenmesi halinde, ceza 12 yıl hapse kadar çıkabilecek” diye belirtildi.
Bilgi edinme ve ifade özgürlüğü hakkı da tehlike altında
“Yasa teklifinin olası suistimallere karşı yeterli güvence veya etkili hukuk yolu içermemesinden ve hangi belirli fiillerin suç teşkil ettiğine ilişkin açık ve net kriterler getirmekte yetersiz kalmasından kaygı duymaktayız” ifadelerine yer verilen açıklamada şunlar belirtildi:
“Aşırı geniş ifadeler içeren, muğlak yasaların keyfi yorumlanması, Türkiye’de insan hakları savunucuları, gazeteciler, avukatlar ve diğer birçok sivil toplum örgütünü hedef almak ve yargılamak için kullanılmaktadır. Yasa teklifi, yürürlüğe girmesi halinde, herkesin bilgi talep etme ve edinme hakkını da içeren ifade özgürlüğü hakkı ihlal edilme riski altına girecektir. Ayrıca sivil toplum örgütlerinin önemli insan hakları çalışmaları üzerinde de caydırıcı bir etki yaratacak ve potansiyel anlamda faaliyetlerini engelleyecektir.”
Arka Plan
Açıklamada şu bilgilere de yer verildi:
“Yargı paketi, 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) ‘Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk’ başlıklı yedinci bölümüne 339/A maddesiyle ‘Devletin güvenliği ve siyasal yararları aleyhine suç işleme’ başlığı altında yeni bir suç eklenmesini teklif etmektedir.
Yasa teklifinde yer verilen ifadeler kötüye kullanıma açıktır. Örneğin, ‘stratejik çıkar’, ‘talimat’, ‘organizasyon’ ve ‘devletin iç veya dış siyasi yararları’ gibi kavramlar son derece geniş ve muğlaktır. Yeterince açık tanımlanmamış veya aşırı geniş kapsamlı yasalar keyfi uygulamaya veya suistimale yol açabilir ve bu nedenle devlet yetkilileri tarafından muhalif olarak görülen kişileri hedef almak veya ülkedeki insan hakları ihlallerini belgeleyen örgütler gibi sivil toplum örgütlerini kriminalize etmek için araçsallaştırılabilir.
Yasa teklifi ceza hukukunun temel bir kavramı olan öngörülebilirlik ilkesini de içeren suçta ve cezada kanunilik ilkesini ihlal ettiğinden, uluslararası hukuk ve standartların yanı sıra Türkiye’nin Anayasası ile iç hukukuna da aykırıdır.
Ortak açıklamanın imzacıları her geçen gün artmaktadır. Ayrıca açıklama tüm milletvekillerine gönderilmiştir.”
İmzacı kurumlar:
- 17 Mayıs Derneği
- ADO Alevi Düşünce Ocağı Derneği
- AĞ-DA Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dayanışma Ağı
- Ali İsmail Korkmaz Vakfı
- Altyazı Sinema Derneği
- Ankara Dayanışma Akademisi
- Ankara Düşünceye Özgürlük girişimi
- Ankara Gökkuşağı Aileleri Derneği (GALADER)
- Başka Bir Okul Mümkün Derneği
- Batman Barosu
- Bodrum Kadın Dayanışma Derneği
- Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST)
- Çağdaş Gazeteciler Derneği
- DEMOS Araştırma Derneği
- Dersim Barosu
- DİSK Basın-İş
- Diyarbakır Barosu
- Doğal Yaşam Derneği
- Düşünce Suçu(!?)na Karşı Girişim
- Eşit Haklar İçin İzleme Derneği
- Genç Düşünce Enstitüsü
- Genç LGBTİ+ Derneği
- Gençlik Örgütleri Forumu
- Göç Araştırmaları Derneği
- Göç İzleme Derneği
- Haber-Sen
- Hak İnisiyatifi
- Hakikat Adalet Hafıza Merkezi
- Hakkari Barosu
- Havle Kadın Derneği
- HEVİ LGBTİ+ Derneği
- İnsan Hakları Derneği
- İnsan Hakları Derneği Ankara Şube LGBTİ+ Komisyonu
- İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi
- İnsan Hakları Gündemi Derneği
- İstanbul LGBTİ+ Onur Haftası
- İstanbul Trans Onur Haftası
- İzmir Kadın Dayanışma Derneği
- Kadın Dayanışma Vakfı
- Kadın Kültür Sanat Edebiyat Derneği
- Kadın Zamanı Derneği
- Kadının İnsan Hakları Derneği
- Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu
- Kaos GL Derneği
- Katre Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği
- Kırkayak Kültür
- Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği
- KİRPİ Haber
- Kuşadası Caferli Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği
- Lambdaistanbul LGBTİ+ Dayanışma Derneği
- LGBTİ+ Aileleri ve Yakınları Derneği – LİSTAG
- Lider Kadın Derneği
- Mardin Barosu
- Marmaris Halk Meclisi
- Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği
- Mekanda Adalet Derneği
- Merdiven Toplumsal Girişim ve Gelişim Derneği
- Muamma Lezbiyen Gey Biseksüel Trans İnterseks Artı Eğitim Araştırma ve Dayanışma Derneği
- Muğla Cevre Platformu
- Murat Çekiç Derneği
- Muş Barosu
- Mültecilerle Dayanışma Derneği (Mülteci-Der)
- Özgür Renkler Derneği
- Özgürlük için Hukukçular Derneği
- P24 Bağımsız Gazetecilik Derneği
- Romani Godi- Roman Hafıza Çalışmaları Derneği
- Rosa Kadın Derneği
- SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği
- Siirt Barosu
- Sosyal Politika, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği
- Sosyal ve Ekonomik Yaşamda Nitelikli Değişim ve Gelişime Destek Derneği (SenDeGel)
- Star Kadın Derneği
- Şanlıurfa Barosu
- Şırnak Barosu
- Şiddetsizlik Eğitim ve Araştırma Derneği
- Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği (TTM)
- Türkiye Gazeteciler Sendikası
- Türkiye İnsan Hakları Davalarına Destek Projesi
- Türkiye İnsan Hakları Vakfı
- Türkiye Sakatlar Derneği
- Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği
- Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi
- Üniversiteli Kuir Araştırmaları ve LGBTİ+ Dayanışma Derneği
- Van Barosu
- Velvele
- Yaşam Bellek Özgürlük Derneği
- Yaşama Dair Vakıf (YADA)
- Yeşil Düşünce Derneği
- Yurttaş Girişimi
- Yurttaşlık Derneği
- Yuva Derneği
HABER MERKEZİ
