Cenevre’de Suriye anayasa komitesi için yapılan toplantı görüşmeleri Şam heyetinin masayı terk etmesiyle tıkandı. Heyetin ‘Türkiye’nin işgaline karşı ortak tavır’ şartı kabul görmeyince toplantıya başlanılamadı
Resmi olarak 30 Ekim’de Birleşmiş Milletler çatısı altında başlayan Suriye Anayasa Komitesi toplantıları, verilen aranın ardından dün tekrardan Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Bürosunda başladı. 150 kişilik anayasa komitesi arasından seçilen, 15’i Şam hükümetini, 15’i ise başını Türkiye’nin çektiği, adına “muhalif” denen bölgesel güçler destekli paramiliter grupları ve 15’i Suriyeli STK temsilcilerini temsil eden 45 kişilik anayasa komitesi yazım kurulu üyeleri öğlen saatlerinde farklı araçlarla BM’ye geldiler.
ANF’den Serkan Demirel’in haberine göre komite üyelerinin BM yetkilileri tarafından kapıda karşılanıp toplantının salonuna yönlendirilmesinin ardından başlayan görüşmelere Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen başkanlık etti. Özel Temsilci Pedersen başkanlığında basına kapalı olarak gerçekleşen ikinci tur toplantılarının, ‘muhalif’ kesimlerin Suriye ordusunun İdlib’e yönelik saldırılarına dikkat çekmesiyle başladığı bilgisi edinildi.
Şam heyetinden 3 maddelik şart
‘Muhaliflerin’ ardından ise Şam heyeti başkanı Ahmad Kuzbari, kabul edilmesi koşuluyla komiteye yeni gündem maddeleri sundu. Kuzbari anayasa komitesi çalışmalarına devam edilmesi için komiteye, “Suriye toprakları içerisinde terörizmle mücadele edilmesi, Suriye yönelik yaptırımların kaldırılması ve Türkiye’nin Kuzey-Doğu Suriye’ye yönelik işgal saldırılarının kınanması ve buna karşı ortak tavır sergilenmesi” gibi 3 temel maddenin kabul edilmesi şartını koştu.
Sunduğu 3 maddenin Suriye’nin bağımsızlığı, birliği, egemenliği ve toprak bütünlüğü korumak amaçlı olduğunu ve maddelerin ulusal nitelikte olduğunu belirten Kuzbari’nin “Bu komitenin tamamı, Suriye halklarının yararına olan bu maddeleri kabul etmeyecekse, burada dış güçlerin yönlendirmesini görürüz” denildiği öğrenildi.
‘İşgal durdurulmadan bütünlük nasıl sağlanacak?’
Kuzbari’nin, BM yetkililerine, “Suriye topraklarına dönük Türk işgaline karşı ortak tavır sergilenmeyecek ve bu işgal durdurulmayacaksa Anayasa görüşmelerinin temel şartı olan Suriye’nin toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı nasıl korunacak?” diye sorduğu kulislerden edinilen bilgiler arasında.
Şam heyeti masayı terk etti
Şam hükümeti heyeti tarafından sunulan 3 temel maddenin, ‘muhalifler’ tarafından kabul görmemesi üzerine, Ahmed Kuzbari başkanlığındaki 15 kişilik heyet toplantıyı terk ederek, Cenevre merkezde kaldıkları otele geri döndü.
Pedersen ikna arayışında
Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Şam heyetini yeniden masaya geri dönmesini sağlamak amacıyla iki gündür yoğun bir diplomasi trafiği içerisinde. Şam heyetinin kaldığı otele giden Pedersen ve ekibi, toplantılara devam edilmesi için caba sarf etti.
‘Kınanmayacaksa masada olmanın anlamı yok’
Fakat Şam heyeti başkanı Ahmed Kuzbari’nin bu görüşmelerde Özel Temsilci Pedersen’e “Türk devletinin Suriye topraklarına dönük işgal saldırılarına karşı ortak tavır sergilenmeyecek ve bu saldırılar kınanmayacaksa masada olmanın anlamı yok” dediği öğrenildi. Şam heyetinin masaya geri dönmeyi kabul etmemesi üzerine bugün de devam edilmesi planlanan toplantılara başlanamadı. Günlük olarak anayasa toplantılarına ilişkin basını bildiren BM Suriye Masası Basın Bürosu ise, henüz bir açıklama yapmış değil.
Ancak Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen’in yaşanan krize ilişkin önümüzdeki saatlerde açıklama yapacağı edinilen bilgiler arasında.
Özerk yönetim uyarmıştı
Öte yandan, Suriye Anayasa Komitesi toplantılarına ilişkin daha önce açıklama yapan Kuzey Doğu Suriye Özerk Yönetimi, kendilerinin içinde olmayacağı anayasa toplantılarından çıkacak kararları tanımayacağını söylemişti.
Özerk Yönetim, kendilerinin içinde olmadığı toplantılarından başarı çıkmayacağına dikkat çekerek, BM’yi bu noktada uyarmıştı.
CENEVRE