Yazarımız Abdullah Aysu 8 Kasım’da başlayan ve , 3 gün süren 3. Tarım ve Orman Şurası’nı izledi Aysu şurada ortaya çıkan 60 maddeden oluşan bildirgede tarımla ilgili maddeleri değerlendirdi.
Geçtiğimiz gün ilk kısmını yayınladığımız değerlendirmenin ikinci kısmı şöyle :
30) Tarım ve orman ürünlerinde kalite ve standardizasyon çalışmalarının tamamlanması, sertifikasyon çalışmalarının yaygınlaştırılması;
Tarımda kalite, besin bakımından zengin ürünler üretimi için çalışmalar yapılmalı. Standardizasyon yerine doğanın belirleyiciliği güneş enerjisinin katkısının ortaya çıkaracağı zenginliğe tabi olunmalı. Sertifikasyonlarda şirketler değil, üretici ve tüketicilerin birlikte belirleyeceği ilke ve kriterlerin akiti olacak olan KATLIMICI SERTİFİKASYON esas olmalı.
31) Ülkemizde yetiştirilen ve uluslararası piyasalarda yüksek oranda talep gören tarım, gıda ve ormancılık ürünlerinde ihracat gelirlerini arzu edilen seviyelere çıkarmak için marka, kalite, standardizasyon, tanıtım ve özendirme çalışmalarının desteklenmesi, dünya üretiminde lider konumda bulunduğumuz ürünlerin tanıtım faaliyetlerinin profesyonel düzeyde yapılması ve pazar paylarının artırılması;
Dünya üretiminde lider konumda bulunduğumuz ürünlerin fiyat belirleyiciliği çiftçi örgütlerimizde olmalı, ürünleri işledikten-katma değere ulaştıktan- sonra pazarlayacağımız bir tarım politikası esas alınmalı ve uygulanmalı.
32) Tarım ve ormancılıkta iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının yaygınlaştırılması;
Yaygınlaştırma değil eksiksiz sağlanmalı.
33) Tarım ve ormanla ilgili tüm mevzuatın bütüncül olarak değerlendirilmesi, yalın ve çelişkisiz bir mevzuat yapısının oluşturulması;
Evet.
34) Kayıt, nakliye, hayvan pazarları ve mezbaha alt yapımızın yenilenerek, hayvan hareketlerinde etkin kontrolün sağlanması;
Burada kamu, etkin kontrol ve güvence vermede, hesap verirlikte sorumlu kılınmalı. Kamu amacı yerine getirecek biçimde organize edilmeli, örgütlenmeli.
35) Tarımsal girdi ve finansman ihtiyacını karşılayan sözleşmeli bitkisel ve hayvansal üretim modellerinin desteklenmesi ve yaygınlaştırılması;
Sözleşmeli üreticiliğin dünya genelindeki adı modern köleciliktir. Sözleşmeli üreticilik yerine tarımda demokratik, bağımsız tarım örgütlerinin oluşması için yasal düzenleme yapılmalı, üreticiler bu örgütleri için üretim yapmalı. Örgütleri, ürünleri işlemeli katma değere ulaşmalı, katma değerden masraflar ve ihtiyat akçesi ayrıldıktan sonra kalan kazanç tekrar çiftçilere risturn payı olarak ödenmeli. Tarımsal girdilerin üretim ve temininde kamu aracılık yapmalı, finansman ihtiyacı ise kamu bankalarında düşük faizli biçimde karşılanmalı.
36) Arı ürünleri üretiminde verimliliğin artırılması ve katma değerli arı ürünlerinin çeşitlendirilmesi, bal harici ürünlerin eğitimlerinin yaygınlaştırılması, tüketiminin artırılması;
Arı kolonilerinin sağlıklı olması için kimyasal üretim yerine kimyasalsız tarıma geçilmeli. Arıcılıkta kullanılan ilaçların kimyasalsız doğal yöntemlerle üretilmeli. Bu amaç için kamu eğitim desteği verilmeli. Peteklerin imalında kullanılan, kullanılmış peteklerin ilaç kalıntısı kontrol edilmeli, izlenmeli, imalatta tekrar kullanılıp kullanılamayacağı izni kamu tarafından verilmeli.
37) Atık yönetiminde sıfır atık hedefine ulaşmak için geri dönüşüm tesislerinin artırılması, atıkların değerlendirilmesine yönelik Ar-Ge projelerinin desteklenmesi;
Yapılmalı.
38) Coğrafi işaretli ürünler, markalaşma ve katma değerli üretim ile pazar çeşitliliğinin artırılması, coğrafi işaretlerin yönetişim ve denetleme süreçlerinin gözden geçirilerek mevzuatın tamamlanması;
Yapılmalı.
39) Kadastrosu kesinleşen ormanların tapuya tescilinin tamamlanarak, orman sınırı dışına çıkarılacak yerlerin tayin ve tespiti (2/B) çalışmalarında yaşanan mülkiyet sorunlarının giderilmesi;
–
40) Uluslararası standartlara uygun Ulusal orman envanterinin tamamlanması;
–
41) Ülkemizin uluslararası arenada orman fidanı üretim ve pazarlama merkezi haline getirilmesi;
–
42) Ahşap kullanımının yaygınlaştırılması, yapısal ahşap standartlarının belirlenmesi ve ahşap yapı mevzuatının düzenlenmesi;
–
43) Doğal kaynakların ve biyolojik çeşitliliğin tespit, korunma, geliştirme ve izlenme çalışmalarının sürdürülmesi;
Bunlar yapılmalı, ancak önce tahrip edilmesinin önüne geçecek çalışmalar yürütülmeli.
44) Orman köylülerinin gelir seviyelerinin artırılması için odun dışı orman ürünlerinin çeşitlendirilmesi ve tarımsal ormancılığın teşvik edilmesi;
–
45) Tarımsal üretimde ve ormancılık faaliyetlerinde yenilenebilir enerji sistemleri kullanımının yaygınlaştırılması;
–
46) Başta çiftçilik olmak üzere Tarım ve Ormancılık sektöründe yürütülen faaliyetler için meslek standartlarının oluşturulması, çiftçilik mesleki eğitim kurumlarının açılması ve eğitim alan gençlerin teşvik edilmesi, tarım ve ormancılıkta mesleki eğitimin geliştirilmesi;
Devlet tarımda terk ettiği, öncülük, öğreticilik görevine dönmeli.
47) Organik ve organomineral gübre üretiminin ve kullanımının teşvik edilerek kimyasal gübre ithalatının ve çevre kirliliğinin azaltılması, biyolojik ve biyoteknik mücadelenin yaygınlaştırılması;
Bitkisel üretim ile hayvan yetiştiriciliğinin bir arada yapılması sağlanarak doğal gübre ihtiyacının önemli bir bölümü bu yöntemle karşılanmalı. Tarım politikalarına ve desteklere bu şekilde yön verilmeli. Ayrıca münavebede baklagil kullanımı için yapılacak destekler ile toprağa doğal yollarla gübre kazandırılmalı. Diğer kompost, yeşil gübre gibi doğal gübre üretim çabalarının teşviki ile doğal yollarla gübre sorunu önemli ölçüde çözülebilir. Zirai mücadele konusunda biyolojik mücadelenin yanı sıra ev yapımı ilaç eğitim desteği kamu tarafından verilmeli.
48) Üretici Örgütlerinin girdi temini, üretim ve pazarlama aşamalarında etkinliklerinin arttırılması için yönlendirilmesi;
Hangi tür girdiler? Kimyasallı girdiler ise sağlayıcısının üretici örgüt veya şirket olmasının bir farkı olmaz.
49) Gıdada bilgi kirliliğinin tanım ve çerçevesinin belirlenmesi, bilgi kirliliği çıkaranlara cezai yaptırım uygulanması için yasal mevzuatın çıkarılması;
Cezalandırma yerine gıdanın sağlıklılığına tohumdan başlayarak sonrasında kimyasal kullanmanın önüne geçilerek gıdada panik ortadan kalkar. Bu konuda kamu sorumluluk almalı. Yoksa sözü edilen bu talep şirketlerin kaygılarını giderme amaçlıdır, yanlıdır!
Gıda kontrolleri eksiksiz yapılmalı. Caydırıcı cezalar gıda şirketlerin gıdada uyguladığı tağşiş ve hile için verilmelidir. 25 kez ceza alıp aynı hileyi sürdürenlere yaptırım yapamayan, caydırıcı ceza uygulayamayanların cezası ne olmalı, bu da belirlenmeli ve uygulanmalı.
50) Beslenme okuryazarlığının artırılması;
–
51) Gıda kayıp ve israfının önlenmesine yönelik ulusal politikaların geliştirilmesi, ulusal ve uluslararası iş birliklerinin artırılması,
–
52) Gıdada taklit ve tağşiş cezalarının etkin caydırıcılığı için mevzuatta düzenleme yapılması;
Doğrudur. Yapılmalı.
53) Deneyim ve teknik bilgi değişimi amaçlı uluslararası projelerin teşvik edilmesi;
Teknik bilgi içeriği önemli. Bize tarımsal üretimde ürün besin değerini artırıcı, toprak ve su kirliliğini önleyici mi yoksa yeni verim artırıyor safsatasıyla bazı yeni girdi pazarlama, alet edevat satma amaçlı mı, ona göre davranmalı.
54) Orman içi ve kenarındaki mesken ve işyeri ruhsatlandırılmalarında yangın güvenliği açısından gerekli yasal düzenlemelerin oluşturulması;
–
55) Orman yangınlarına müdahalede yüksek teknoloji ve yapay zekâ uygulamalarının kullanılması;
–
56) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yürütülen tarım ve ormancılık faaliyetlerinde denetimli serbestlik kapsamında kamuya yararlı işte çalışma cezası alan hükümlülerin kullanılması;
–
57) Çölleşme ve erozyonla mücadelenin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi; uluslararası kuruluşlarla etkin işbirliği yapılması;
Çölleşmenin en önemli etkilerden birisi sentetik gübre, kullanımının önüne geçecek çözümler üretilmeli. Küresel iklim değişikliği bir başka çölleşme nedeni. Küresel iklim değişikliğini engellemek için tarımsal üretim modeli endüstriyel tarım, global gıda ticareti enerji ve maden aramaların durdurulmalı.
58) Tarım sektörünün en önemli problemi olan risk ve belirsizliğin azaltılması için gelir garantili ürün sigortasının çıkarılması;
Risk ve belirsizliğin ortadan kaldırılmasının yolu; endüstriyel tarım politikalarının terk edilmesi ile küresel iklim değişikliğinin nedenlerini ortadan kaldırıcı çalışmalar öncelikli olmalı. Tarım sektörünün risk ve belirsizliğinin azaltılmasını sigorta primine havale etmek, sorunu büyütür.
59) Tarım, orman ve suyun yönetiminin aynı çatı altında toplanmasından doğan sinerjinin bölgesel dinamiklerle en etkin şekilde ekonomiye yansıtılması için bölge veya havza bazlı yönetim modeline geçilmesi;
Tarım, orman ve suyun yönetimi aynı çatı altında toplanması eğer demokratik yönetim usul ve esasları ile ilgili yasal düzenlemeler yapılmadan yapılırsa şirketlerin çıkarına olur. Demokratik yönetimlerin oluşmasıyla yönetilmesi halinde toplumsal yarar üretilmiş olur.
60) Bir sonraki Tarım Orman şurasının 2024 yılında toplanması önerilmiştir;
Evet, 3. Tarım Şurası Sonuç Bildirgesine yönelik eleştiri ve önerilerim bundan ibarettir.
Yukarıda sonuç bildirgesindeki öneri ve görüşleri Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 2020 yılına ait bazı müjdeler vermek istiyorum diyerek özetini aktardı.
Sonuç olarak, içerisinde birçok iyi niyet ve çabanın yer aldığı bir şura daha bitmiştir. 3. Tarım Orman Şurası önceki iki şuranın tarım sorunlarının çözümünde etkisiz kaldığı gibi bu şuranın öngörü ve önermeleri de Türkiye tarım sorunlarına çözüm olmayacaktır. Çünkü Türkiye tarımındaki çöküntü büyük. Bu sonuç bildirgesindeki önerme çöküntüyü durdurmaya yönelik çözümler içermemektedir. Türkiye tarımında küçük ve orta aile çiftçiliğini ortadan kaldırmak ve tarımı şirketleştirme yolundaki ilerlemesinin yeni adım taşlarının malzemelerini bu tarım şurası önermeleriyle sağlamıştır. Türkiye tarımının ihtiyacı olan Bağımsız, Demokratik, Sosyal Bir Tarım Program temalı, serbest piyasaya alternatif içerikli, neoliberal politika karşıtı olacak ön anlaşma ile yeniden toplanmalıdır. Toplantı çiftçiler adına kararlar alınacağı bir toplantı değil, çiftçilerin görüş ve önerilerini doğrudan ifade edebilecekleri mekanizmalar oluşturularak gerçekleştirilmelidir.