Etiyopya’nın, Nil’in iki kolundan biri olan Mavi Nil’in yatağı değiştirilerek inşa edilmeye başlanan Hedasi Barajı’yla ilgili bölge ülkeleri arasında nehrin sularının kullanımı konusunda anlaşmazlıklar yaşanıyordu. En son yapılan açıklamada Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında ABD’nin ara buluculuğu ile yapılan Hedasi Barajı görüşmelerinde uzlaşıya varıldı.
Barajın elektriği körfeze Hedasi Barajı tamamlandığında 6 bin megavatlık elektrik üretilmesi öngörülürken, barajın inşa sürecinin 2020’de tamamlanacağı ve rezervuarın suyla dolmasının ise 5-15 yıl sürebileceği belirtildi. Etiyopya, barajın 6 yıl içerisinde doldurmasını isterken, Mısır en az 10 yıl gibi bir süreyi şart koşuyor. Körfez İşbirliği Konseyi’nin şebeke operatörü (GCCIA), Etiyopya’nın su kaynaklarından ürettiği elektriği Kızıldeniz’in altından önce Yemen’e oradan da Suudi Arabistan’a ulaştıracak elektrik hattı için çalışma başlattığı açıklanmıştı.
Hedasi Barajı’nda 74 milyar m3 su hapsedilecek, Etiyopya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Meles Alem, yaptığı bir açıklamada, “Etiyopya, Sudan ve Mısır arasında Nil Nehri sularının paylaşılmasına ilişkin yapılan anlaşmayı tanımadıklarını belirtmişti. Anlaşmaya göre; Mısır, Nil suları üzerinde 55.5 milyar m3, Sudan ise 18 milyar m3 su kullanım hakkına sahip. Üç ülkenin yanı sıra görüşmelerde gözlemci olan ABD ve Dünya Bankası’nın yaptığı açıklamaya göre, Nil’in üzerine inşa edilen devasa barajın doldurulmasına ilişkin temel ilkeler konusunda taraflar arasında uzlaşma sağlandı. Mısır’ın 40 milyar m3 suyu garantilediği vurgusu yapılırken Sudan’ın alacağı su açıklamalarda yer almadı. Afrika’nın en verimli toprakları olan havzanın büyük bir bölümü barajla su altına gömülürken, binlerce yıldır suyun yarattığı ekosistemde yapılan tarım ve yaşayan canlıların yaşam alanları işgal edildi. Afrika genelinde süren açlık ve susuzluğu daha da büyütecek olan bu barajdan, inşaatı yapan İtalyan şirketi ile enerji şirketleri yararlanacak. Barajın işgal ettiği bölgede yaşayan halklar sürgüne gönderilirken onları gidecekleri bölgelerde açlık bekleyecek. Türkiye’de inşa edilen Ilısu Barajı’nın neden olduğu göçler, tarımın sonlanması ve tarihin yok edilmesi gibi sonuçlar Etiyopya’da da yaşanacak.
EKOLOJİ SERVİSİ
