Küresel salgın, sağlık alanına bilimsel araştırmalar ve tedaviler için yeterli kaynak aktarımının ne kadar hayati olduğunu ortaya koyarken, stok ve fiyat kontrolünün de önemini gösterdi. Ülkeler stokçuluğa karşı önlemler peşinde
Dünya genelinde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında can kaybı 17 bine yaklaştı, enfekte kişi sayısı 390 bine yaklaştı. İspanya’da belli yaş üstünde olanların evlerinde ölüme terkedildiği itiraf edildi. Herkes için sağlık güvencesi, herkese ücretsiz maske ve eldiven temini, yeterli solunum cihazları, liberalize bireycilik yerine toplumsallık önem kazanırken, ABD’de fiyatlarla oynanmasın, karaborsacılık yapılmasın diye stokçuluk yasaklandı. Fransa’da hidroksiklorokin (HCQ) ile azitromisin karışımı sıtma ilacının koronavirüs hastalarını 6 günlük tedavide iyileştirdiği iddia edildi.
Salgın, Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıktı. Çin ilk başta durumun ciddiyetini açıklayan doktor ve hemşireleri susturdu. Koronavirüsünü gizlemenin bilinçlendirilmemiş, önlem almamış insandan insana bulaşmasını hızla arttırdığı görülünce ciddiyet kavrandı ve kent karantinaya alındı. Ancak karantina uygulamasına kadar çok sayıda insan virüsü çevre kentlere taşımıştı. Diğer ülkeler de sadece Çin’i ve ekonomisini vuracağını düşünüp, ciddiye almadı, aylarca önlem geliştirmedi, teşhis ve tedavi yöntemleri üstünde durmadı.
Çin kontrol altına aldı
Çin mart sonu itibariye virüsü kontrol altına aldığını ilan etti, 15 dakikada test yapan kitleri ve tedavilerde kullandığı ilaçları Türkiye gibi ülkelere ihraç etmeye başladı. Salgın şu ana dek Çin’de 3 bin 281 ölüme neden oldu. 81 bin 545 vakanın rastlandığı ülkede, 73 bin 266 enfekte olmuş kişinin iyileşip taburcu edildiği basına yansıdı. Çin’de son bir haftada ortaya çıkan yeni vakaların çoğunun yurt dışından gelen kişilerde görüldüğü kaydedildi. Ciddiye almayan İtalya ölümlerde Çin’i geçti, yaşamını yitirenleri sayısı son 6 bin 77’ye yükseldi. Türkiye gibi ülkeler de aylarca salgını izledi ve birçok ülke İtalya olma yoluna girdi.
Solunum cihazı sıkıntısı
Salgının hızla dünyaya yayılması ve milyarlarca insanı evlerine hapsetmesiyle, sağlık vb. alanlarda toplum yararına düzenlemelerin, toplumsal üretim ve toplumsal paylaşımın ne kadar hayati olduğu anlaşıldı. Virüs solunum sıkıntısı yaratırken, Türkiye’deki solunum cihazı sıkıntısı tartışma konusu oldu. Solunum cihazı, ücretsiz maske ve eldiven sağlanamaması ve sağlık altyapısındaki tablo; Türkiye’nin kaynakların büyük kısmını son yıllarda İHA, SİHA, S-400, tank vb silahlara aktarınca sağlık sektöründe kötü durumda yakalandığını ortaya koydu. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca 23 Mart akşamı basın toplantısında solunum cihazları için “Üretim için ilgili bir firmaydı şu an iki firmaya çıktı. Bunun sayısı 3 veya 4 olabilir. Kim ne kadar üretebilecekse bütün hakları Sağlık Bakanlığında olan bunun üretimini de artırmak için bir gayret içindeyiz” dedi.
Sıtma ilacı iddiası
Öte yandan İtalya’da koronavirüse yakalanan ilk kişi olduğu bilinen 38 yaşındaki hastanın bir aylık tedavisini tamamlayarak taburcu olduğu basına yansıdı. Basında çıkan iddialara göre Fransa’daki doktorlar tarafından yapılan klinik araştırmada hidroksiklorokin (HCQ) ile azitromisin karışımı, koronavirüs hastalarını 6 günlük tedavide iyileştirdi. İddialara göre tedavi, 36 Kovid19 hastasında önemli ve umut verici sonuçlar verdi.
Ölüme terk edilmişler
AB ülkeleri içinde İtalya’dan sonra koronavirüs salgınından en fazla etkilenen ülke olan İspanya’da, pek çok yaşlı insanın evlerinde ölüme terk edildiği ortaya çıktı. Salgınla mücadele için görevlendirilen askerler, gittikleri bazı evlerde yaşlıları yataklarında yaşamlarını yitirmiş bir halde buldu. Sputnik’in haberine göre İspanya Savunma Bakanı Margarita Robles, salgınla mücadele ve dezenfekte için göreve çağrılan askeri ilkyardım birliklerinin, pek çok yaşlı insanı yataklarında ölüme terk edilmiş halde bulduklarını söyledi. Robles, “Ziyaretlerinin bazılarında ordu, tamamen terk edilmiş yaşlı insanlarla karşılaştı, hatta bazıları yataklarında yaşamlarını yitirmişti” dedi. Bu tarz “insanlık dışı” bir tutumun hoş görülemeyeceğini vurgulayan Robles, sorumluluklarını görmezden gelen kişilere karşı yasal süreç başlatılabileceğini söyledi.
Serbest piyasa zor durumda bırakıyor
Dünyanın doğu cunda batı ucuna kadar Covid-19’un yayılmadığı az ülke kaldı. Kapitalizmin yarattığı serbest piyasacılık, aç gözlülük ve kar hırsı nedeniyle stokçuluk, fırsatçılık, karaborsa birçok ülkede yeniden ivme kazandı. Sağcı yönetimler toplumsal üretim ve toplumsal dağıtım ağı yerine ekonomiyi serbest piyasa şartlarıyla sürdürünce, fiyatlarda üst sınır bile belirlemeyince marketler sürü psikolojisiyle boşaltılıyor, kimileri zaruri ihtiyaçlarını parasıyla dahi bulamıyor.
DIŞ HABERLER