İslam ülkeleri Kurban Bayramı’nı kutluyor! Ancak kutlamalar bir kez daha savaş, iç çatışma, etnik temizlik, baskı, hak ihlallerinin gölgesinde kaldı. 42 İslam ülkesinin 21’i doğrudan ya da dolaylı çatışma içinde
Hüseyin Deniz
Kurban Bayramı kutlamaları sürüyor. Kurban’ın sözlükteki anlamı “yaklaşmak, Allah’a yakınlık sağlamaya vesile olan şey”dir. Ancak “Allah’a yakın olma”ya çalışan İslami dünyada tam tersi bir durum var. İsrail-Filistin, Azerbaycan-Ermenistan ve Arnavutluk ile Makedonya-Sırbistan çatışma durumunu saymazsak, savaş, şiddet ve çatışmalar ya İslam ülkelerinin bizzat içinde ya da kendi aralarında yaşanmaktadır. 42 ülkenin 18’i şiddet, savaş ve çatışmaların ya taraf ya da bizzat içinde yer alıyor. Bir kısmı yolsuzluk, baskı ve insan hakları ihlalleriyle dikkat çekiyor.
Suriye ve Yemen savaşı
Suriye ve Yemen, savaşın merkez üssüne dönmüş bir anlamda. Suriye, Yemen, Libya, Nijerya, Sudan, Fas, Libya, Çad yıllardır savaşla boğuşuyor. Birçok Müslüman ülke ya birbiriyle çatışma halinde ya da iç çatışmalara sahne oluyor. Suriye İslam ülkelerinin kendi içinde bölündüğü ve çeşitli saflarda karşı karşıya geldiği ülkelerin başında geliyor. Onu Afganistan ve Yemen izliyor. Afganistan’da on yıllardır Taliban ile hükümet arasındaki devam eden çatışma sonlandırılmış değil.
Taliban bayramda saldırdı
Kurban Bayramı nedeniyle hükümetin sürekli ateşkes ilanına, 160 sivili bırakarak yanıt veren Taliban, aynı gün başkentte hükümet sarayına roketle saldırı düzenledi. Afganistan savaşında yüzbinlerce insan yaşamını yitirdi. Yitirmeye devam ediyor. Pakistan da aynı durumda. Suudi Arabistan, BEA, Kuveyt, Sudan, Bahreyn, Yemendeki iç savaşta hükümetten yana olup, hükümet karşıtı Hussilere karşı savaş yürütüyor. İran ise Hussiler’den yana. Bunların başında da günümüzde en çok çatışmanın yaşandığı coğrafya aynı zamanda. Baskı, totaliterlik, insan hakları ihlallerine ilişkin şikayetler her geçen gün artıyor. Sadece bunlar değil, aynı zamanda yolsuzluk ve gelir dağılımında büyük uçurumlar yaşanıyor.
Boko Haram ve iç çatışma
Nijerya ve Nijer’de Boko Haram saldırılarının yanı sıra Müslüman Fulani Çobanlar ile Hıristiyan Beron Çiftçiler arasında mera ve otlak yüzünden çatışmalar sürüyor. Şimdiye kadar yüzlerce kişi yaşamını yitirdi. Fas’ta ise Batı Sahra sorunu yaşanıyor. Hükümet karşıtı Polisario örgütünün bağımsızlık mücadelesi nedeniyle yüzlerce kişi yaşamını yitirdi. Fas bu yüzden Cezayir’i suçlamakta. İki ülke arasındaki gerilim devam ediyor.
Ortadoğu’da ekonomik kriz
İran’a gelince, Türkiye, Suriye ve Irak ve Yemen ile beraber bayrama en sıkıntılı giren ülkelerin başında geliyor. İçerde, ekonomik kriz ve baskılara karşı gerginlik sürüyor. Geçen ay birçok kentte eş zamanlı protesto gösterilerine sahne oldu. Hapishaneler Kürtler ve muhaliflerle dolu, ABD’nin yaptırımları durumu daha da zorlaştırıyor. Suriye savaşında rejimi, Yemen savaşında hükümet karşıtı güçler olan Hussileri, Lübnan’da Hizbullah’ı, Filistin’de Hamas’ı destekliyor. İran ve Türkiye, Suriye Savaşı’nın fiili olarak içinde yer alıyor. Aynı zamanda iki ülke Kürt sorununu şiddetle çözme politikası nedeniyle de içerde bir savaş yürütüyor. Türkiye bayrama girerken, binlerce siyasi ve 140’ı aşkın gazeteci cezaevinde. OHAL uygulamaları fiili olarak sürerken, ülke, ekonomik kriz baskısı altında. Irak savaş yorgunu bir ülke, hala IŞİD tehdidi altında. IŞİD saldırıları sonucu yüzlerce kişi yaşamını yitirdi. Aynı zamanda etnik ve dini olarak da ciddi sorunlar yaşamaya devam ediyor. Kürtlerle hükümet arasındaki gerilim devam ediyor.
Yolsuzluklar
Malezya, İran, Irak, Gabon başta olmak üzere birçok ülke geçtiğimiz günlerde aynı zamanda yolsuzluk protestoları ve gösterilerine tanık oldu.
Etnik sorunlar…
Azerbaycan Ermenistan, Arnavutluk ise Makedonya ve Sırbistan ile gerginlik sürüyor. Çatışma ihtimali ise artıyor. Filistin ise İsrail ile savaş halinde. Sadece son bir yıl içinde Gazze’de ve Batı Şeria’da İsrail ile yaşanan çatışmalarda 165 Filistinli yaşamını yitirdi. Aynı zamanda kendi içinde Hamas ile Filistin Kurtuluş Örgütü arasındaki gerilim ve zımni çatışma sürmektedir. Lübnan iç karışıklarla boğuşma cenderesinden bir türlü kurtulmayı başaramadı. Kazakistan ile Kırgızistan arasında ise seçimlere müdahale nedeniyle gerilim yaşanıyor.
