• İletişim
  • Yazarlar
  • Gizlilik Politikası
6 Temmuz 2025 Pazar
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
ABONE OL!
GİRİŞ YAP
Yeni Yaşam Gazetesi
JIN
  • Anasayfa
  • Gündem
    • Güncel
    • Yaşam
    • Söyleşi
    • Forum
    • Politika
  • Günün Manşeti
    • Karikatür
  • Kadın
  • Dünya
    • Ortadoğu
  • Kültür
  • Ekoloji
  • Emek
  • Yazarlar
  • Panorama
    • Panorama 2024
    • Panorama 2023
    • Panorama 2022
  • Tümü
  • Anasayfa
  • Gündem
    • Güncel
    • Yaşam
    • Söyleşi
    • Forum
    • Politika
  • Günün Manşeti
    • Karikatür
  • Kadın
  • Dünya
    • Ortadoğu
  • Kültür
  • Ekoloji
  • Emek
  • Yazarlar
  • Panorama
    • Panorama 2024
    • Panorama 2023
    • Panorama 2022
  • Tümü
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Yeni Yaşam Gazetesi
Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
Ana Sayfa Yazarlar Pakrat Estukyan

Wagner, SADAT ve ötesi

28 Haziran 2023 Çarşamba - 00:00
Kategori: Pakrat Estukyan, Yazarlar
‘Kızgın buhardaki koza’nın anımsattıkları

24 Haziran Cumartesi günü Rusya Federasyonu’nda yaşanan Wagner başkaldırısı, 24 saati tamamlamadan sonlandırıldı. Ancak Cuma’dan Cumartesi’ye yaşanan olaylar belli ki uzunca bir süre daha tartışılmaya devam edecek. Ne de olsa böylesine büyük bir kalkışmanın arka planı hakkında şu anda sadece bölük-pörçük bilgilere sahibiz. Üstelik bu bilgilerin önemli bir bölümü maddi gerçeklerden çok yorumlardan, değerlendirmelerden oluşuyor.

Yüzeysel bir tanımlamayla, Rusya’da bir özel teşebbüs girişimi olarak Wagner adlı paralel ordu yapılanmasının, ülkenin savunma bakanına ve genelkurmay başkanlığına meydan okumasıyla tanımlanan bir kalkışma söz konusu. İddialara göre Ukrayna Savaşı’nda cephenin ön saflarında savaşan Wagner, gerekli cephane ve lojistik temininde güçlükler yaşayınca ordu ve paralel ordu arasında iş birliği yerini birbirinin kuyusunu kazmaya bırakmış.

Yaşananlar paralel yapılanmalardan medet uman tüm siyasi odaklar için ibret verici özellikler taşıyor. Bu ve benzeri örgütlenmeler, meselelerin izlediği gelişmelere bağlı olarak çok kolaylıkla ortada bırakıldıkları gibi, ihanete uğradıklarını hissettikleri anlarda da cepte patlayan bir el bombasına dönüşebiliyor.

Kolayca ortada bırakma örneği olarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın SADAT kurucusu ve bir dönem askerî konulardaki başdanışmanı General Tanrıverdi’yi tanımadığını söylemesini anımsamak gerek.

Rusya’da yaşananlar Türkiye’de birçok insanın SADAT yapılanmasını anımsamasına sebep oldu. Bu çağrışım çok doğal, zira her iki örneklem arasında önemli farklar olduğu gibi, benzerlikler de çok fazla.

Önce farklara değinelim. Wagner önemini ve gücünü savaş pratiği içinde artırmış bir oluşum. O yüzden de SADAT ile kıyaslanmayacak bir ağır silah ve mühimmat envanteri var. Keza savaş koşullarından kaynaklı, büyük bir personel sayısına sahip. Bu sayı resmî verilerle 25 bin olarak açıklansa da ABD istihbarat servisleri 100 bin askerden söz ediyor. Kaldı ki sıcak savaş koşullarında personel sayısı ihtiyaçlar doğrultusunda artma ve eksiltme gösterebilir. Sonuçta zorunlu olarak askere alınanlardan değil, bir iş veya meslek olarak, belirli bir ücret karşılığında orduya katılanlardan, bir anlamda çalışanlardan, daha doğrusu savaşanlardan söz ettiğimizi de unutmayalım.

Benzerliklere gelince, Wagner’in kurucusu ve patronu, devlet başkanının eski bir arkadaşı. Maddi anlamda birikimini Putin’in sağladığı imkânlarla edinmiş. Doğal olarak da kendisinden sadakat beklenen bir figür. SADAT’ın kurucusu ise, irtica faaliyetleri gerekçesiyle ordudan uzaklaştırılmış bir general. Belli ki hava dönmüş, yel kendinden yana esmeye başlamış ve o da yelkenlerini doğru zamanda fora ederek bu rüzgârı arkasına alıp gemisini yürütmüş. Bu yolculukta iktidarın desteği de yadsınamaz bir gerçeklik olarak orta yerde duruyor. Olası bir yüksek gerilim anında o da hem mühimmatını hem personel sayısını mevcudun çok ötelerine taşıma potansiyeline sahip bir kuruluş.

Wagner, SADAT veya başta ABD olmak üzere herhangi bir ülkedeki benzer kurumlaşmaların arka planında siyasi iktidarların beka sorunu yatmaktadır. Örneğin Türkiye’de yüz yıllık bir zaman diliminde meşru iktidarın askerî darbelerle alaşağı edilmesinin örneklerini defalarca yaşadık. Seçilmiş meşru başbakanın, iki bakanıyla birlikte darağacına gönderilmesine tanıklık ettik. Devlet içindeki paralel yapılanmaları konuşurken bu tarihî arka planı da akılda tutmakta fayda var. Ülkemizde polis teşkilatının askerî araç-gereçlerle donatılmasına olanak sağlayan yasanın çıkarılmasını bu bakış açısıyla değerlendirmek zorundayız.

Kaldı ki Türkiye Cumhuriyeti tarihi, aynı zamanda bir paralel yapılanmalar tarihidir. Adına ‘derin devlet’ denerek genişçe bir örtünün altında saklanan giz, ancak ‘Azınlıklar Tali Komisyonu’ adlı yapının tasfiyesi ile, General Sabri Yirmibeşoğlu’nun ‘Özel Harp Dairesi’ hakkındaki itiraflarıyla kısmen görülür hale geldiler.

Bu ülkede JİTEM olarak kodlanan yapı, ordu içindeki hiyerarşiyi altüst ederken, üsteğmenler yarbaylara emir verirken, perdenin önünde ise en yetkin makamlar bu yapının varlığını inkâr etmekle meşguldü.

Bu sütunun daimî okurları ‘yazarın takıntısı’ derse şaşırmam, ama ben tüm bu yaşananların tarihi ne kadar geriye gitse de küresel neoliberal kapitalizmin eserleri olduğunu düşünmeye devam edeceğim.

PaylaşTweetGönderPaylaşGönder
Önceki Haber

Yunanistan: Aynı oyla daha fazla vekil

Sonraki Haber

Bir bahar geçti üstümüzden, hatırladınız mı?

Sonraki Haber
Bir bahar geçti üstümüzden, hatırladınız mı?

Bir bahar geçti üstümüzden, hatırladınız mı?

SON HABERLER

Küresel satranç tahtasında İsrail-İran geriliminin perde arkası

Küresel satranç tahtasında İsrail-İran geriliminin perde arkası

Yazar: Yeni Yaşam
6 Temmuz 2025

Öcalan Başur’a da bir perspektif sunuyor

Öcalan Başur’a da bir perspektif sunuyor

Yazar: Yeni Yaşam
6 Temmuz 2025

Kadın ve erkek oluşun hakikati ve yöntemi

Kadın ve erkek oluşun hakikati ve yöntemi

Yazar: Yeni Yaşam
6 Temmuz 2025

Jin Dergi’nin yeni sayısı yayında

Jin Dergi’nin yeni sayısı yayında

Yazar: Yeni Yaşam
6 Temmuz 2025

Çeviriden direnişe: Kürt tiyatrosunun sessiz çığlığı

Çeviriden direnişe: Kürt tiyatrosunun sessiz çığlığı

Yazar: Yeni Yaşam
6 Temmuz 2025

Sevk-sürgün rüzgarı yeniden esiyor

Cezaevlerinde düşmanca davranışlar sürüyor

Yazar: Yeni Yaşam
6 Temmuz 2025

Bir milyon dolarlık füze ve kriz

Kürt halkı alternatifsiz değildir

Yazar: Yeni Yaşam
6 Temmuz 2025

  • İletişim
  • Yazarlar
  • Gizlilik Politikası
yeniyasamgazetesi@gmail.com

© 2022 Yeni Yaşam Gazetesi - Tüm Hakları Saklıdır

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

E-gazete aboneliği için tıklayınız.

Sonuç Yok
Tüm Sonuçları Görüntüle
  • Tümü
  • Güncel
  • Yaşam
  • Söyleşi
  • Forum
  • Politika
  • Kadın
  • Dünya
  • Ortadoğu
  • Kültür
  • Emek-Ekonomi
  • Ekoloji
  • Emek-Ekonomi
  • Yazarlar
  • Editörün Seçtikleri
  • Panorama
    • Panorama 2024
    • Panorama 2023
    • Panorama 2022
  • Karikatür
  • Günün Manşeti

© 2022 Yeni Yaşam Gazetesi - Tüm Hakları Saklıdır