Eğitim sistemini darmadağın ederek özel okulları adeta zorunlu hale getiren AKP iktidarı, okul ücretlerine sözde sınırlama getiriyor ama gerçek rakamlar TÜİK’in yumuşatarak verdiğinin çok ötesinde
TÜİK tarafından açıklanan 2024 enflasyon oranında en yüksek artış gösteren harcama kalemi eğitim oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılında enflasyonu yüzde 44,38, eğitim özelinde ise yüzde 91,64 oranında açıklamıştı. 2024 yılında en çok artış gösteren harcama kalemi eğitim olurken, TÜİK verilerinin detaylarında, okul öncesi eğitim ve ilköğretim fiyatlarının yüzde 88, orta öğretim fiyatlarındaki artışın yüzde 89, üniversite eğitimi ücretlerindeki artışın yüzde 108 ve düzeyi belirlenemeyen eğitim programlarının fiyatlarının da yüzde 57 arttığı belirtildi. Ancak özel okul ücretleri meselesinde durumun TÜİK’in gösterdiğinden daha ağır olduğu anlaşıldı.
Fark açılıyor
TÜİK eski Başkanı Birol Aydemir, enflasyon hesaplamalarında kullanılan özel okul ücretlerini hesapladı. Enflasyon verileri üzerinden hesaplanan özel okul ilköğretim ve lise eğitim ücretleriyle piyasadaki fiyatların arasında iki kattan fazla fark olduğu görüldü. Aydemir’in hesaplamalarına göre, TÜİK’in enflasyon hesaplamalarında tüketici fiyatları endeks verileri üzerinden; Nisan 2022’ye dek açıkladığı fiyatlarla yapılan hesaplamada, özel okul eğitim fiyatlarının piyasadaki fiyatlardan çok ayrıştığı görüldü.
Aydemir hesaplamasında, Ekonomi Gazetesi yazarlarından Alaattin Aktaş’ın daha önce yaptığı fiyat hesaplamalarına da değinirken, TÜİK’in hesaplamalarında özel okul ilköğretim ücretinin 109 bin 230 TL, özel lise eğitim ücretinin de 124 bin 283 TL olduğu görüldü. Oysa piyasadan alınan ücretler ise ilköğretim için 230 bin TL, lise için de 300 bin TL oldu. Eylül 2025’te başlayacak yeni eğitim öğretim döneminde özel okulların yıllık fiyatı 300-350 bin liradan başlayıp 1- 1,5 milyon liraya kadar çıkabiliyor.
‘Beğenmiyorsan gelme’
Buna karşın Özel Okul patronları, fiyatların yüksekliğini savunarak “Eğer velilerimiz özel okul fiyatlarının çok pahalı olduğunu düşünüyorlarsa, kayıt özgürlükleri var. Fiyatları yüksek bulan velinin, kendisine başka bir okul bulması gerekir” diye konuşuyor. Özel Okullar Derneği Başkanı Zafer Öztürk, BBC Türkçe’ye konuşarak, bütün özel okulların ücretlerinin 1 milyon olduğuna dair medyada ve kamuoyunda algı yaratıldığını, bahsi geçen okul sayısının 25-50’yi geçmediğini ve bu okulların kapısında “kayıt kuyruğu” olduğunu söyledi.
Öztürk, 2025-2026 döneminde, tüm fiyat eleştirilerine rağmen, talepte herhangi bir düşüş beklenmediğini kaydetti.
Öğretmenler yine mağdur
Özel okullara getirilen eleştirilerden biri, uzun ve yoğun çalışma saatlerine karşın asgari ücret ve civarında seyreden öğretmen maaşları. Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası, 2024 yılının Mayıs ayında günlerce TBMM önünde taban maaş ve güvenceli çalışma talepleri için eğitim nöbeti tutmuştu. Öğretmenlerin eğitim nöbeti, 26 Mayıs’ta Ankara’daki sert polis müdahalesinin ardından çeşitli kentlere yayılmıştı.
İSTANBUL