Nobel Ödüllü yazar Mario Vargas Llosa hayatını kaybetti
Latin Amerika edebiyatının önemli isimlerinden, Nobel Ödüllü yazar Mario Vargas Llosa 89 yaşında memleketi Peru’da hayatını kaybetti
50’den fazla eseri bulunan ve birçoğu çok sayıda dile çevrilen Vargas Llosa 2010 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı. Jüri üyeleri kendisini “ilahi yetenekli hikâye anlatıcısı” olarak nitelendirmişti.
Kimdir?
Gençlik yıllarından itibaren sol görüşlü fikirlere sempati duyan Llosa 1990’da merkez sağ bir partiden Peru başkanlığı için aday oldu ancak başarılı olamadı.
Vargas Llosa, 1936’da güney Peru’daki Arequipa’da orta sınıf bir ailede doğdu. Ebeveynleri o bebekken ayrıldı. Büyük büyük anne ve büyük büyük babasıyla Bolivya’daki Cochabamba’ya taşındı. 10 yaşında Peru’ya döndü ve altı yıl sonra ilk oyunu olan İnkanın Kaçışı’nı yazdı. Lima Üniversitesi’nden mezun oldu, İspanya’da eğitim gördü ve daha sonra Paris’e taşındı.
İlk romanı Kahramanın Zamanı, Perulu bir askeri okulda yolsuzluk ve taciz suçlamasını konu alıyordu. Ülkede ordunun siyasi ve sosyal alanda oldukça önemli bir güce sahip olduğu bir zamanda yazılmıştı ve 1962’de yayımlandı. Güçlü, tehditkar imgeleri bazı Perulu generaller tarafından kınandı. Generallerden biri Vargas Llosa’yı “yozlaşmış bir zihne” sahip olmakla suçladı.
Hikaye, yazarın 1990’da “son derece travmatik bir deneyim” olarak tanımladığı Leoncio Prado Askeri Akademisi’ndeki gençlik yıllarına dayanıyordu. Orada geçirdiği iki yıl, ülkesini “toplumsal, kültürel ve ırksal olarak tamamen zıt gruplardan oluşan, acımasızlıkla, şiddetle dolu bir toplum” olarak görmesine yol açtı.
Vargas Llosa, okulun kendi arazisinde romanın bin kopyasını yaktığını iddia etti. Deneysel ikinci romanı Yeşil Ev (1966), Peru çölünde ve ormanında geçiyordu. Bir genelev etrafında misyonerler ve askerlerin ittifakını anlatıyordu. Bu iki roman, 1960’lar ve 1970’lerde Latin American Boom edebiyat akımının ortaya çıkmasına katkıda bulundu oldu.
Akımın en önemli özelliklerinden biri, karmaşa içindeki kıtayı yansıtan çok sayıda deneysel ve siyasi eser verilmiş olmasıydı.
KÜLTÜR SERVİSİ
