ÖHD Riha Şubesi, kentteki cezaevlerinde tutsak yakınlarına çıplak arama dayatıldığını belirterek, konuya dair soruşturma başlatılması çağrısı yaptı
Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Riha (Urfa) Şubesi, kentteki cezaevlerinde açık ve kapalı görüşler sırasında yaşanan hak ihlallerine dair cezaevi önünde açıklama yaptı. Sivil toplum örgütleri ve tutsak yakınlarından çok sayıda kişi açıklamaya katıldı.
İhlal raporunu paylaşan ÖHD Şubesi Hapishane Komisyonu Koordinatörü Emre Çaylan, tutsak yakınlarının açık ve kapalı görüşler sırasında kötü muamele, ayrımcı uygulamalar ve insan onurunu zedeleyen arama prosedürlerine maruz kaldıklarını kaydetti. Emre Çaylan, “Urfa 2 No’lu T Tipi Hapishanesinde PKK üyeliğinden hükümlü veya tutuklu bulunan erkek koğuşundaki mahpuslarına, ziyaretçilerine yönelik uygulanan aramalar ciddi hak ihlali iddialarını gündeme getirmektedir” dedi.
Çıplak arama dayatması
20 tutsak yakının beyanlarının raporda yer aldığını aktaran Emre Çaylan, “Bu kişilerden 12’si girişte çıplak arama benzeri uygulamalar, sıkı arama ve onur kırıcı davranışlarla karşılaştığını belirtirken; 7 kişi herhangi bir sorun yaşamadığını ifade etmiştir. 1 kişi ziyaret gerçekleştirmediğini, 1 kişinin ise beyanı alınamamıştır. Sorun yaşayan 12 kişiden 9’unun kadın, 3’ünün erkek olması, kadın ziyaretçilere yönelik daha yoğun arama uygulamalarını gözler önüne sermektedir” dedi.
‘İç çamaşırlar kontrol ediliyor’
Emre Çaylan, şunları kaydetti:
“Ziyaretçi kadınların iç çamaşırlarının sıyırtılması, mahrem bölgelere dokunulması, başörtüsünün zorla çıkarılması gibi uygulamalar açıkça onur kırıcı muamele olup, işkence ve kötü muamele yasağının ihlalidir. Başörtüsünün zorla çıkartılması, iç çamaşırların kontrol edilmesi, çocuk bezlerinin açılması, mahrem bölgelere yönelik temas, kişinin özel hayatına ve bedenine yapılan rızaya dayalı olmayan müdahalelerdir. Uygulamada görülen aramalar sistematik, keyfi ve orantısızdır. Görüşülen 12 mağdurdan 9’unun kadın olması, kadınların başörtüsü, iç çamaşırı ve saç tokası gibi unsurlar üzerinden denetime tabi tutulması, cinsiyet temelli ayrımcılığın açık göstergesidir.”
Bakanlığa çağrı
Emre Çaylan, söz konusu uygulamalarla görüşlerin engellenmek istendiğine işaret ederek, şöyle devam etti:
“Hapishanede tüm arama uygulamaları yasal temele, ölçülülük ve insan onuruna saygı ilkesine uygun biçimde yeniden düzenlenmelidir. Çıplak arama veya ona yakın uygulamalar tamamen kaldırılmalı, yalnızca mahkeme kararıyla ve son çare olarak uygulanmalıdır. Kadınlara yönelik ayrımcı uygulamalara son verilmeli, aramalar cinsiyet duyarlılığı gözetilerek ve sadece hemcins görevlilerce yapılmalıdır. Çocuklara yönelik aramalara derhal son verilmelidir. Başta Adalet Bakanlığı, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) ve Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) olmak üzere tüm ilgili kurumları, bu ihlalleri derhal soruşturma ve gerekli yaptırımları uygulama yönünde göreve çağırıyoruz.”
Kaynak: MA
