İsrail donanmasının Gazze’ye insani yardım taşıyan Madleen teknesine uluslararası sularda müdahalesi, uluslararası kamuoyunun tepkisini çekti. Olay, deniz ablukasının meşruiyeti ve sivil direnişin sınırlarını yeniden gündeme taşıdı
İsrail donanmasının Gazze’ye insani yardım taşıyan “Madleen” adlı tekneye uluslararası sularda müdahale etmesi, dünya genelinde diplomatik gerilim ve sokak protestolarına yol açtı.
Madleen adlı 18 metrelik yardım teknesi, Freedom Flotilla Koalisyonu tarafından organize edilen bir sefer kapsamında 1 Haziran’da İtalya’nın Catania limanından yola çıktı. Gemi, Gazze’ye temel tıbbi malzemeler, bebek maması, hijyen ürünleri ve protez parçaları taşırken, yolcular arasında iklim aktivisti Greta Thunberg, Fransız milletvekili Rima Hassan ve oyuncu Liam Cunningham da bulunuyordu.
Ancak 9 Haziran sabahı, İsrail’in deniz komandosu birliği Shayetet 13, tekneye uluslararası sularda müdahalede bulundu. Gemi İsrail’in Ashdod limanına çekildi, yolcular gözaltına alındı. İsrail, yardım girişimini “yetkisiz ve provokatif” olarak nitelendirdi.
Uluslararası hukuk tartışmaları büyüyor
İsrail Savunma Bakanı Israel Katz, operasyonu savunarak, “Madleen gibi girişimler Hamas’a propaganda zemini sağlıyor” açıklamasında bulundu. İsrail hükümeti, yardımın yalnızca kendi kontrolü altındaki Kerem Shalom kapısından geçebileceğini vurguluyor.
Ancak Birleşmiş Milletler’in Filistin özel raportörü Francesca Albanese, müdahalenin uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirterek “Gemideki siviller açık denizlerde rehin alındı,” ifadelerini kullandı.
Uluslararası Af Örgütü İsrail’in Madleen gemisine yönelik müdahalesini uluslararası hukukun ihlali olarak nitelendirerek, gemideki aktivistlerin hemen ve koşulsuz serbest bırakılması çağrısı yaptı.
İsrail’in müdahalesi dünyayı ayağa kaldırdı
Fransa, altı Fransız vatandaşının gözaltına alınması sonrası diplomatik girişimde bulundu. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, “Vatandaşlarımızın bir an önce serbest bırakılmasını talep ediyoruz,” dedi.
İsveç’te Thunberg’in gözaltına alınmasının ardından Stockholm’deki İsrail Büyükelçiliği önünde protestolara sahne oldu.
İrlanda ve İngiltere’de bazı parlamenterler girişimi desteklediklerini açıklarken, İsrail’e nota verilmesi çağrısında bulundular.
Türkiye, Belçika, İspanya ve ABD’de de sokak eylemleri düzenlendi. ABD’de Senatör Lindsey Graham’ın “umarım yüzmeyi biliyorlardır” yorumu büyük tepki çekti.
Gemide ne vardı?
Freedom Flotilla organizatörleri, geminin yük listesini kamuoyuyla paylaştı. Taşınan insani yardımlar arasında:
- 100 kg un
- 250 kg pirinç
- Bebek bezi ve mama
- Temel tıbbi cihazlar ve yedek parça
- Protez ve ortopedik malzeme
Gemi, ayrıca Akdeniz’de karşılaştığı 12 Sudanlı göçmeni kurtararak kısa süreli yardım sağlamıştı.
Sonraki adım: gözler AB ve BM’de
Şu an için gözaltına alınan aktivistlerin akıbeti belirsiz. İsrail’in bazı yolcuları sınır dışı etmesi bekleniyor. Avrupa Birliği Dış İlişkiler Temsilcisi Josep Borrell, “İnsani yardımların engellenmemesi gerekir” diyerek İsrail’e çağrıda bulundu.
İsrail Aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir, sınır dışı edilmeden önce Madleen gemisindeki 12 gönüllünün Givon Hapishanesi’nde ayrı hücrelerde tutulması talimatı verdi. Savunma Bakanı ise aktivistlere Hamas’ın 7 Ekim saldırılarının videosunun gösterileceğini söyledi.
Madleen gemisi Aşdod’a götürüldü
Gazze’ye insani yardım ulaştırmak amacıyla yola çıkan ve uluslararası sularda İsrail güçlerince durdurulan Madleen gemisi, İsrail savaş gemileri eşliğinde İsrail’in Aşdod Limanı’na ulaştırıldı.
İsrail’in saldırıları ve ablukası altındaki Gazze’ye yardım taşımak isteyen “Özgürlük Filosu Koalisyonu’na (Freedom Flotilla Coalition-FFF)” ait gemi, Akdeniz’deki seyrine İsrail donanması tarafından son verildi. İsrail 12 aktivisti gözaltına aldı.
Özgürlük Filosu Koalisyonu’ndan yapılan açıklamada, müdahale öncesinde gemide alarm verildiği ve hazırlık yapıldığı belirtilirken, Birleşmiş Milletler (BM) de geminin beş İsrail botu tarafından çevrildiğini duyurdu. Gemiye müdahale edildiği ve İsrail askerlerinin gemiye çıktığı bilgisinin ardından, gemideki 12 aktivistin gözaltına alındığı teyit edildi.
DIŞ HABERLER
