Cumartesi Anneleri, Meclis’te kurulan komisyona mücadelelerine ve kayıplarına dair dosyayı sundu. Cumartesi İnsanı İkbal Eren, ‘Affetmeyeceğiz, sadece yüzleşmek istiyoruz’ diyerek, adalet ve hakikat talebini yineledi
Meclis’te kurulan “Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu”nun 20 Ağustos’ta düzenlenen toplantısına Cumartesi Anneleri davet edildi. Toplantıda yer alan kişilerden biri olan ve 45 yıl önce gözaltında kaybettirilen Hayrettin Eren’in kardeşi İkbal Eren, komisyon görüşmesini ve taleplerini anlattı.
Komisyonun kurulmasının olumlu sonuçlar doğurmasını umduğunu söyleyen İkbal Eren, Cumartesi Anneleri/İnsanları olarak komisyona davet edilmelerinin önemli olduğunu ifade etti. İkbal Eren şöyle konuştu:
“Komisyon üyelerinin karşısında kendi yaşadıklarımızı orada bir kez daha tekrarlamış olduk. Biz ne yapıyoruz, ne istiyoruz, bunları kısmi olarak sözlü anlattık ama zaman sınırlaması da olduğu için komisyona dosya verdik. Dosyanın içerisinde 500 küsur kayıp ve kaybedilmenin tarihleri, nereden alındıklarına dair liste, taleplerimiz, mücadelemizin ne olduğunu, kayıplar için verilen hukuksal mücadeleye dair gelinen ya da gelinemeyen noktaları dosyaya ekleyerek sunduk. Komisyon tarafından dinlenmemiz hem onlar hem de bizim için önemli çünkü gözaltında kaybetme bir devlet politikası. Devlet, sistematik olarak gözaltında kaybetmeyi bir politika haline getirmiş bir dönem. Dolayısıyla çözüm yeri de orası.
Biz her hafta adil yargılanma hakkı istiyoruz, kayıplarımız için hakikat istiyoruz, adalet istiyoruz. Bunu kimden istiyoruz? Devletten istiyoruz. Dolayısıyla devletin en üst makamında diyebileceğim yerde bunu dile getirmek kadar doğru bir şey olamaz. Eğer biz gerçekten demokratik bir ülkede yaşamak istiyorsak, bu adımın önemli olduğunu düşünüyorum. Hem komisyon açısından, Meclis açısından hem de bizim açımızdan önemli bir adım. Bu ülkenin karanlık yüzü kayıplar. Ülke aydınlığa çıkacaksa, onların akıbetinin açıklanması gerekiyor. Faillerin yargılanması gerekiyor ve bizimle yüzleşmeleri gerekiyor. Bu yapılmadan aydınlığa çıkılabilmesi mümkün değil.”
‘Bazıları, mesela ilk defa duyuyormuş gibi şaşırdılar’
Komisyonun kendilerine yönelik tutumlarının olumlu olduğunu, kendilerini dikkatli şekilde dinlediklerini dile getiren İkbal Eren, şu sözleri kullandı:
“Çok ilgiliydiler. Hepsi için söyleyemem ama bazı komisyon üyeleri yanımıza kadar gelerek ilgilendiler. Bizim oturumumuz bittikten sonra hem komisyon başkanı Numan Kurtulmuş hem de birçok komisyon üyesi yanımıza gelerek üzüntülerini belirttiler. Bu sorunun çözümü için herkesin bir şeyler yapması gerektiğini söylediler. Bizim sunumumuz sırasında da ciddi anlamda dinlediler. Zaten komisyon, soru sormaya değil, sadece dinlemeye yönelik kurulmuş bir komisyon. Bazıları mesela, ilk defa duyuyormuş gibi şaşırdılar. Bazıları çok dikkatli dinleyip not aldılar. Kayıplar meselesi, bu ülkenin vicdanı. Bizim yaşadıklarımızı duyup da vicdan sahibi olan bir insanın etkilenmemesi mümkün değil. Meclis’te görev yapıyorsan, milletvekiliysen, kendine pay çıkarmamak mümkün değil. Eğer herhangi bir şey yapmayacaklarsa bu karanlığın bir parçası olacaklar. O nedenle de onların da kendi üzerine düşeni yapması gerekir diye düşünüyorum.”
‘Kadınlar ön planda olmalı’
Barış, adalet mücadelesinin öncüsünün kadınlar olmasına dair konuşan İkbal Eren, savaşların bedelini en ağır ödeyen kadınların barışın öncüsü olması gerektiğini vurguladı.
İkbal Eren konuşmasına şöyle devam etti:
“Bütün doğayı incelediğimizde, doğuran, var eden anne. Dolayısıyla acıyı çeken de anne; o nedenle çözümü üretecek olan da o. Kadınlar ön planda olmalı. Zaten erkek egemen bir toplumda yaşıyoruz. Geçmişte kadınlar konuşamadığı için belki birçok şey yaşandı. Örneğin, geçmiş dönemde kaybedilen o kadar çok insan var ki, onlar konuşulmadığı için bugüne gelindi; bu kadar çok kaybı yaşadık biz. Onlar konuşulsaydı benim abim kaybedilmeyecekti. Devletin kaybetme politikası bir çeşit, kalanların üzerindeki psikolojik baskısı unutulsun, konuşulmasın üzerineydi ama anneler gözaltında kaybetme politikasını gündeme taşıdı ve devletin gözaltında kaybetme politikası da dumura uğradı. Anneler konuştu. Çünkü yaşayan o evlat acısını, yaşayan o. Kadınların olmadığı bir yerde, kadınların konuşmadığı bir yerde, erkekler politika üretecek. Toplumun yarısı kadın, o yüzden de konuşmaları kadar doğal bir şey yok.”
‘Sorunlar taş değil, artık kaya oldu’
Herkesin üzerine düşen sorumluluğu alması üzerinde duran İkbal Eren şöyle devam etti:
“Cumartesi Anneleri bu ülkede gözaltında kaybetmenin önünü kesti. Ama toplum yine vicdan sahibi olan insanlar, insan hakları savunucuları Galatasaray Meydanı’nı sahiplendi. Yeterli mi? Değil. O nedenle ben hep şunu söylüyorum: Kapınız çalınmadan, siz bu olayı yaşamadan Galatasaray Meydanı’na ve kayıp olgusuna sahip çıkmanız gerekiyor. Eğer Cumartesi Anneleri oturmasaydı ve bunu kamuoyu gündemine taşımasaydılar bugün çok daha fazla kayıptan söz edecektik. O nedenle de vicdan sahibi insanların Galatasaray Meydanı’na sahip çıkmaları gerekir. Bizim talebimiz nedir? Basın açıklamalarımızı yaptığımız Galatasaray Meydanı bizim için çok değerli. Hâlâ on kişi sınırlamasıyla biz oradayız. Bu on kişi sınırlamasının kaldırılması ve bariyerlerin açılması gerekiyor ki biz kayıplarımızla buluştuğumuz mekâna kavuşabilelim. Cezasızlığın son bulması, zaman aşımı kavramının kaldırılması ve gözaltında kaybetmelere karşı uluslararası sözleşmelerin imzalanması gibi birçok talebimiz var. Umarım bunların hepsi karşılık bulur. Gerçekten demokratik bir ülkede yaşamak istiyorsak herkesin üzerine düşeni yapması, elini taşın altına koyması gerekiyor. Sorunlar taş değil, artık kaya oldu.”
‘Affetmeyeceğiz, sadece yüzleşme’
Bir yandan komisyon ile görüşme gerçekleştirirken, diğer yandan Galatasaray Meydanı’ndaki yasaklamanın devam etmesini ‘samimiyetsizlik’ olarak tanımlayan İkbal Eren şunları kaydetti:
“Bizden önceki haftada İçişleri Bakanı ve MİT Başkanı oradaydılar. Ben komisyon üyelerinin yerinde olsam, ‘Meydanı açın ki bizim de Cumartesi Annelerini buraya davet etmeye yüzümüz olsun’ diye söylerdim. 10 kişi ile bir bariyerin önünde açıklama yapıyoruz. Ben bu hafta mesela 10 kişi içinde değildim. Her hafta böyle yaşıyoruz. Birileri 10 kişinin içinde, birileri dışarıda. Böyle bir şey olmaz. Öncelikle bunun çözülmesi gerekiyor. Komisyonda bu talebimizi de söyledik. Biz her ne olursa olsun, buradan çıkacak şey ne olursa olsun, kayıplarımız için hak, adalet aramaya devam edeceğiz. Asla onları unutmayacağız, unutturmayacağız, vazgeçmeyeceğiz ve affetmeyeceğiz. Bu bizim görüşmemiz affedeceğimiz anlamına algılanmasın. Biz asla affetmeyeceğiz. Sadece yüzleşme.”
Haber: Rozerin Gültekin / JINNEWS
