Tedavi edilmediği için Karçak Cezaevi’nde yaşamını yitiren Somaye Reşidi için açıklama yapan 150 eski siyasi tutuklu, ‘Somaye’nin ölümü açık bir uyarıdır; Sessizlik sürdükçe, onun gibi başkaları ölmeye devam edecektir’ dedi
İran’da Karçak Cezaevi’nde sağlık sorunları görmezden gelinen ve komaya giren Somaye Reşidi, Varamin Mofatteh Hastanesi’nde 25 Eylül’de yaşamını yitirdi. Somaye Reşidi’nn ölümü büyük tepki topladı.
İran’da 150 eski siyasi tutuklu Somaye Reşidi’yi ölüme götüren koşullara dikkat çeken bir açıklama yaptı. 150 isim açıklamada taleplerini de sıraladı. Açıklamada; “Derin bir üzüntüyle Somaye Reşidi’nin ailesine, hapishane arkadaşlarına ve özgürlük ile eşitlik davasına gönül veren herkese başsağlığı diliyoruz” denilerek Somaye Reşidi’yi ölüme götüren şartlara dikkat çekildi.
‘Kasıtlı ihmalin sonucu’
Açıklamada Somaye Reşidi’nin tedavi edilmediği belirtilerek, “Somaye’nin ölümü ne ani ne de kaçınılmazdı. Bu ölüm doğrudan, hayatı hiçe sayan baskıcı politikalar, kasıtlı ihmal ve yapısal çöküşün sonucudur” denildi.
Açıklamanın devamında Karçak Hapishanesi’nde bulunan 45 kadın siyasi tutsağın görüşlerine de şu şekilde yer verildi:
“Somaye Reşidi ne bağımlılıktan ne de akıl hastalığından muzdaripti. Tutuklandığı andan itibaren epilepsi hastasıydı; bu durum güvenlik yetkililerine, hapishane teşkilatına, Evin Hapishanesi’ne, Karçak Hapishanesi’ne ve Karçak sağlık birimine bildirildi. Son aylarda defalarca ağır nöbetler geçirdiğine tanık olduk. Ancak her seferinde kısa süreli olarak sağlık birimine götürüldükten sonra hastaneye yatırılmadan hapishaneye geri getirildi.”
‘Hapishane yetkilileri hesap vermeli’
Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Yetkililer, tutukluluğunun ilk günlerinden itibaren durumunun kötüleştiğini bilmelerine rağmen, ne tedavi sağladılar ne de ailesinin ödeyemediği üç milyar tümenlik fahiş kefaleti düşürdüler. Hayati tehlike içinde olmasına rağmen hiçbir adım atılmadı. Somaye Reşidi, tıbbi ihmal sonucu ölen ilk kişi değildir. Son haftalarda, mali suçlamalarla karşı karşıya olan iki başka mahpus, Jamileh Azizi ve Soudabeh Asadi de Karçak Hapishanesi’nde tıbbi bakımın reddedilmesi nedeniyle yaşamını yitirdi. Bu trajediler, Baktash Abtin ve Behnam Mahjubi gibi önlenebilir ölümler zincirinin devamıdır. Açıkça ilan ediyoruz: İnsan hayatları, kayıtsızlığa, siyasi intikama ya da sistematik yetersizliğe kurban edilmemelidir. Hapishane yetkilileri ve güvenlik kurumları bu ölümlerden doğrudan sorumludur ve hesap vermelidir.”
Açıklamada yeni ölümlerin yaşanmaması ve sorumluların hesap vermesi için şu talepler sıralandı:
- Yaş veya suçlamadan bağımsız olarak tüm hasta mahpuslar derhal ve koşulsuz serbest bırakılmalı,
- Siyasi tutsaklar Karçak Hapishanesi’nin karantina bölümünden Evin Hapishanesi’ne nakledilmeli,
- Somaye Reşidi ve diğerlerinin ölümleriyle ilgili tam şeffaflık sağlanmalı, ihmalkâr ve yozlaşmış yetkililer yargılanmalı ve hesap vermeli,
- İnsan barınmasına elverişli olmayan Karçak Hapishanesi kapatılmalı.
Ne olmuştu?
Siyasi tutsak Somaye Reşidi, tutulduğu Karçak Cezaevi’nden sağlık durumunun ağırlaşması üzerine sevk edildiği Varamin Mofatteh Hastanesi’nde hayatını kaybetti. Son aylarda defalarca epilepsi nöbeti geçiren Somaye Reşidi’nin her seferinde hastaneye sevki geciktirilmiş ve ihmalle karşılanmıştı. Durumunun kritikleşmesinin ardından Varamin Mofatteh Hastanesi’ne kaldırılan Somaye Reşidi’nin bilinci oldukça düşük seviyede olduğu ve komaya girdiği açıklanmıştı. Öte yandan cezaevi yetkililerinin Somaye Reşidi’nin sağlık sorunlarını ciddiye almak yerine “numara” olarak değerlendirdiği ve yalnızca sakinleştirici ilaçlarla müdahalede bulunduğu, bu yaklaşımın ise hastanın durumunun ağırlaşmasına ve komaya girmesine yol açtığı belirtildi.
Kaynak: NÛJINHA