Verimli bir ova üzerinde tarım ve hayvancılık uğraşı verirken, bir anda ‘cânım petrol’ün bulunması köyün kaderini değiştirdi. İluh 16 Mayıs 1990’da il oldu ama dertleri de arttı. Kent şimdi büyük bir irade sınavına hazırlanıyor.
Seçim İzlenimleri Handan-Coşkun/Batman
Seçim öncesi halkın nabzını tutmak üzere kent kent dolaşırken durağımız Batman. Batman’ı nasıl bilirsiniz sorusuna sanırım verilecek en hızlı cevapların başında 70’li yıllarda esen TPAO rüzgarı gelir. Ardından gerici, ürkütücü dini yapılanmalar ve faili meçhuller. Ve son olarak da 90’lı yılların sonu, 2000’li yılların başına tekabül eden kadın intiharları. Bu üç hatırlatma durumu ilk etapta özetler ancak en büyük vurguyu TBMM’nin Batman ile ilgili 18.3. 2010 tarihli tutanakları hatırlatır: “İntihar edenlerin ve intihar girişiminde bulunanların çoğunluğunun gelir kaynaklarını çiftçilik ve hayvancılık oluşturmaktadır.”
İluh’un değişen kaderi
Şehirler zamana ve mekana bağlı şekil alırlar. Sosyo-ekonomik özellikleri buna göre şekillenir. Bir kentin özkıyım, öz benliğe saldırı ortalaması nufüsü en yoğun ülkelerden biri olan Çin ile kıyaslanıyorsa, tarihinin bir döneminde yönetimlerin dönüp pratiklerini gözden geçirmesi gerekmez mi?
Amerikalı psikolog ve danışman Daniel Goleman, özkıyım meselesini şöyle özetler: “İlişkilerde ortaya çıkan bunalımlar. Yenilgiye uğrayarak kendi gözünden düşme. Yaşamının anlamını ve umudunu yitirmesi.” İşte nüfusu en hızlı büyüyen kentlerden biri olan Batman henüz küçük bir köy iken ve henüz adı İluh iken zorunlu göç süreçleri, köyünün efendisi iken kentte kendini değersiz hissetme, umudun diri tutulamaması gibi sebeplerle kadınıyla erkeğiyle ciddi süreçlerden geçti. Kentsel büyümenin her daim gelişmişlik olmadığını, aslında kirlenmekte olduğunu bilince çıkararak bu kirliliğe dur diyebilmenin yollarını aradı. Verimli bir ova üzerinde tarım ve hayvancılık uğraşı verirken bir anda ‘cânım petrol’ün bulunması köyün kaderini değiştirdi. İluh 16 Mayıs 1990’da il olurken, takip eden yıllarda 81 il içerisinde gelişmişlik sıralamasında 70. sırada yerini aldı.
Solmaz’ın mirası…
Mevzu yerel seçimler olunca kentin Kürt siyasal hareketindeki önemine vurgu yapmadan geçmek haksızlık olur. Zira 1979 yılında Kürdi kimliği öne çıkan Edip Solmaz, bağımsız girdiği seçimlerde büyük bir oy alarak belediye başkanlığına seçilmiş ve bir ay sonra evinin kapısının önünde katledilmiştir. Solmaz’ın o dönem verdiği ilk beyanat aslında tüm belediyeler açısından dikkate alınması gereken niteliktedir. Beyanat şöyledir: “Belediyede ancak dürüst çalışanlar barınabilecek. Belediyedeki rüşvet, yolsuzlukların üzerine gideceğiz. İcraatlardan yurtsever halkımıza danışıp desteklerini bekliyoruz.”
31 Mart heyecanı
Batman şimdilerde 31 Mart seçimlerine büyük bir coşku ile hazırlanmakta. 1999 yılında HADEP’in seçime girdiği ilk belediyelerden biri olan Batman’da Abdullah Akın, sonraki seçimde ise Nejdet Atalay seçildi. 2014 seçimleri sonrası birçok tartışmaya rağmen eşbaşkanlık sistemi uygulanan kentler arasında yer aldı. Yüzde 55 oy alarak diğer partileri geride bıraktı. Özyönetim ilanları sonrası sokağa çıkma yasaklarının gündeme geldiği Batman’da, 11 Ekim 2016 tarihinde eşbaşkanlar Sabri Özdemir ve Gülistan Akel görevden alındı ve yerlerine kayyum atandı.
‘İrademize saldırı’
HDP üyeleri diğer tüm kentlerde olduğu gibi Batman’da da eşbaşkan adayları Mehmet Demir ve Songül Korkmaz ile birlikte uyku saatleri dışında günün planlamasını yapıyor ve ev ev dolaşıyorlar. Gündüz ağırlıklı esnaf ziyaretleri, kurum kuruluş, hastane, atölyeler ziyaret edilirken akşam ise ev ziyaretleri, mahalle toplantıları gerçekleştiriyorlar.
Songül Korkmaz kentteki sorunları yakinen bilen isimlerden biri. Uzun yıllara yayılmış bir siyasi geçmişi bulunmakta.
Korkmaz, “Oy kişi veya kişilere kendi adına iş yapma yetki ve iradesini vermek demek ise irademize yapılan saldırıyı bertaraf edene kadar mücadele edeceğiz” diyor. Belediyeye atanan kayyuma dikkat çeken Korkmaz, hukuki bir sürecin işlemediğinin altını çiziyor. Kentte yaptıkları görüşmelerde tabanın talep ve önerilerini aldıklarını, tabanlarını iyi tanıdıklarını, neyi istediklerini bildiklerini ifade ederek, “Bölge olarak zor dönemlerden geçtik. Partimizin politikaya yaklaşımı, siyaset üretme şekli sistem partilerinden oldukça farklı. Bizler çözüm odaklı düşünüyoruz. Parti değerlerimizle toplumun bütünleşmesi için gayret edeceğiz” diyor.
Seçilmiş mi atanmış mı?
Belediyelere kayyum atandıktan sonra özellikle kadın kurumlarına yapılan baskı sindirme ve kapatmalara dikkat çeken Korkmaz, “Evden dışarı çıkamayan kadınlar var. Toplumsal cinsiyet rolleri açısından tartışmamız gereken çok mevzu var. Sadece kadın kurumları değil genel olarak kurumlar arası koordinasyon eksikliği var. İmar, ulaşım, koordinasyon, altyapı, çevre temizliği bunlar arasında” derken, seçilmiş yerine atanmıştan hizmet bekleyen anlayışı eleştiriyor. Tüm görüşmelerde öncelikle HDP’nin tekrar belediyeyi kazanmasının dile geldiğini belirten Korkmaz, ancak belediye eşbaşkanları olarak geçmiş pratiklerden sonuç çıkararak, daha fazla çaba ile çalışmaları sürdürdüklerini ifade ediyor.
Büyük sınav
Sokak aralarında kadınlarla, üniversiteli gençlerle, esnaf ile yaptığımız görüşmelerde öne çıkan temel şey yaşamın anlamı ve umudun diri tutulması, yenilgiye uğradığını düşünen kitlelerin değersizlik duygusundan uzaklaşması gerektiği. Bunun için de en büyük sorumluluk örgütlü yapıların tutum ve davranışlarından geçiyor. Batman şimdi tüm kent için büyük bir sınav arefesinde…
Sayıştay’a göre kayyum usulsüzlükleri
Sayıştay Raporu’na göre Batman’da HDP’li Belediye Eşbaşkanların yerine atanan kayyum, belediyeyi borç batağına sürükledi. Rapora göre kayyum atanan Batman Belediyesi’nin borcu, 2 yılda 66 milyon TL’den 131 milyon TL’ye yükseldi. Sayıştay denetçilerince yapılan incelemede kayyum yönetiminin mevzuata aykırı birçok faaliyeti tespit edildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Eylül 2018 Borç Yönetimi Raporu’na göre, Batman Belediyesi’nin Eylül 2016’da 66 milyon olan borcu, sadece iki yılda neredeyse iki katına çıkarak 131 milyona ulaştı. Batman Belediyesi’nin gecekondu fon hesabı açmadığı, Hazine’nin fona aktarması için gönderdiği 139.083.93 lirayı da gelir hesaplarına kaydettiği belirtildi. 39 adet kurum taşınmazının, kiralama işlemlerinin de pazarlık usulüyle mevzuata aykırı yapıldığı kaydedildi. Raporda, “Taşınmazı kiralayıp sözleşme imzalayan kişilerin sözleşmede belirlenen kira tutarlarını ödememesi neticesinde, sözleşmelerin feshedilmeyip bu kişilerin ihale yasaklısı yapılmadığı görülmüştür” ifadesi de yer aldı. Sayıştay raporunda yer bulan bilgilere göre, belediyenin 2017 yılına ait kayıtlı taşınmazlarının listesi ile kurumun kendi tuttuğu taşınmaz listelerinin yanı sıra 2017 yılında edinilen gayrimenkullerin muhasebeleştirme işlemlerine dair yapılan incelenmelerde kimi muhasebe kayıtlarının tutulmadığı yer aldı.
30 Mart 2014 Yerel Seçimleri
Bağımsız (BDP): %55,9 91 bin 231
AKP: %31 50 bin 550
HÜDA PAR: %8,1 13 bin 206
7 Haziran 2015 Genel Seçimleri
HDP: %72,58 191 bin 309
AKP: %18,18 47 bin 921
Bağımsız: %5,59 14 bin 722
HDP: %62.1 181 bin 765
AKP: %24.9 72 bin 937
Bağımsız: %5.5 15 bin 998
SP: %3.1 9 bin 125
