Yerel yönetim seçimleri dünya basınının da gündemindeydi. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçildikten sonra yapılan ilk seçim olduğunu hatırlatılarak, sonuçların ‘Erdoğan ve partisinin yenilgisine işaret ettiği’ kaydedildi. Yorumlarda ekonomik krizin etkisine dikkat çekildi. BBC Türçe’nin derlediği bilgilere göre İngiliz Guardian gazetesi haberinde seçimlerin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yönetimi için ‘kritik bir sınav’ niteliğinde olduğu yorumu yapıldı. Haberde, ‘Türkiye genelinde rutin bir belediye seçimleri olması gerekirken, bu seçimler Erdoğan’ın 16 yıllık iktidarı için bir referanduma dönüştü ve ülkedeki ekonomik durum Erdoğan’a olan halk desteğini azaltmaya başladı’ dendi.
‘İlk sonuçlar AKP’nin iktidara geldiği 2002’den bu yana aldığı ilk önemli yenilginin işaretleri’ yorumunu yapan gazete, HDP’nin de kayyum atanan bazı belediyeleri geri aldığına ve seçimle bağlantılı çıkan şiddet olaylarında en az 4 kişinin öldüğü, onlarca kişinin yaralandığına da yer verdi. Gazete şu yorumu yaptı. ‘Erdoğan’ın iktidarı güçlü ekonomik büyümeyle öne çıkıyordu. Ama geçen yıl yaşanan liradaki düşüş geçen ay resesyona neden oldu. Enflasyon yüzde 20’ye yakın seyrediyor, hayat pahalılığının bedelini de AKP’li işçi sınıfı seçmeni ödüyor. Cumhurbaşkanının kendisi oy pusulasında olmasa da son haftalarda dikkatleri ekonomiden dağıtma girişimiyle yılmadan seçim kampanyaları düzenledi. Yerel seçimleri ‘ulusal beka’ meselesi olarak gördü ve muhalefet partilerini terör bağlantılı olmakla suçladı, artan enflasyon oranından ‘ülkeyi baltalamaya çalışan yabancı güçleri’ sorumlu tuttu. Pazar günkü seçimler, cumhurbaşkanına daha fazla yetki tanıyan yeni hükümet sistemiyle Erdoğan’ın yeniden seçilmesinden sonraki ilk sandık sınavıydı.’ Guardian, muhalefetin, enflasyon ve artan işsizlik nedeniyle AKP’li seçmenin yönünü başka tarafa çekmesi umutlarının boşa çıkmadığı yorumunu yaptı.
Rant kapıları kapandı
Financial Times gazetesi de seçimle ilgili haberinde ‘Cumhurbaşkanı, il sonuçlarına göre iktidar ittifakı oyların yüzde 50’den fazlasını aldığı için rahatlamış olabilir. Ama büyük şehirleri kaybetmek, karlı anlaşmalar ve iş imkânları dâhil bu şehirlerle birlikte gelen himaye ağının kontrolünü de kaybetmek anlamına gelir’ dedi.
‘Büyük bir gerileme’
Amerikan New York Times gazetesi de ilk sonuçların Erdoğan’ın ‘Ankara ve İstanbul’u kaybettiğine’ işaret ettiğini belirtip bu sonuçların Erdoğan’ın iktidarı için ‘büyük bir gerileme’ olarak görülebileceğini belirterek şöyle yazdı: ‘Erdoğan belki de siyasi kariyerinde ilk defa Türk siyasetinin gücünün merkezi Ankara ve belki de memleketi, ülkenin de iş merkezi İstanbul’da yenilgiyi tadıyor.’ Seçmenin en büyük kaygılarından birinin ekonomik durum olduğu belirtilen haberde şu ifadeler de var: ‘Hükümet yanlısı gazetelerin köşe yazarları bile belediyelerde yolsuzluk ve kayırmacılığın seçmenleri iktidar partisinden uzaklaştırdığı uyarısın da bulundu. Anketler, kararsız seçmen sayısının oranın alışılmışın dışında yüksek olduğunu gösterdi, parti yetkilileri de bunu seçmen arasındaki memnuniyetsizliğin göstergesi olarak gördü. Muhalif adaylar değişim vaadinde bulundu ve yeni iş imkânlarının, eğitimde gelişimin ve sosyal hizmetlerin desteklenmesi sözü verdi. Bazıları Erdoğan’ı sert bir şekilde eleştirdi. Yerel seçimler Türkiye dışında çok dikkat çekmedi. Ama belediye başkanları, il meclis üyeleri ve mahalli idareleri, Erdoğan’ın iktidarı için kritik önemde görülüyor.’
New York Times haberinde, Başkent Ankara’da ve bazı şehirlerde sandıktan CHP’nin AKP’den önde çıkmasının, ‘partisi için bıkmadan usanmadan kampanya yürüten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için bir başarısızlık ve ekonomi idaresine ilişkin de seçmenin tepkisi’ olduğunu belirtti. Haberin devamında şu satırlar var: ‘Belediye başkanlığı, il meclis üyeleri ve yerel idarelerin seçimi, haziranda cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan Erdoğan için ulusal çapta ilk referandum özelliğindeydi. Haziran’dan bu yana Türkiye ekonomisi on yılı aşkın süredir ilk defa resesyona sürüklendi. Bu da hükümeti yatırımcıların cesaretini kıran politikaları savunmaya, fiyatlarda da artışa gitmeye zorladı. 2016’daki darbe girişiminden sonra muhaliflere yönelik baskının artması ülke içindeki huzursuzluğu tırmandırırken, Türkiye’nin Batılı müttefikleriyle ilişkisi de gerildi. Bu da Türk lirasında dalgalanmalara ve yatırımcıların da endişelenmesine neden oldu.’
‘Erdoğan için bir darbe’
Yerel seçimler Fransız Le Monde gazetesinin de gündemindeydi. Gazete, Ankara dahil büyükşehirlerde AKP’nin kaybetmesini Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iktidarı için ‘bir darbe’ olarak yorumladı: ‘Devasa bir başkanlık sarayı inşa ettiği başkentteki yenilgisi, AKP’nin 2002’de iktidara gelmesinden bu yana her seçimi kazanan Erdoğan için büyük bir başarısızlığa işaret ediyor. İstanbul gibi Ankara da 25 yıldır Erdoğan’ın partisi ve önceki İslamcı oluşumların kontrolündeydi. 65 yaşındaki Erdoğan, 50 günde 102 miting düzenleyerek seçmenleri partisine oy vermeye ikna etmek için her şeyi yaptı. AKP’nin ittifakı oyların yüzde 51’ini alsa da, Ankara ve Antalya ile Adana gibi büyük illeri kaybetti.’
‘İstanbul simgesel bir şok’
İngiliz haber ajansı Reuters, ‘Erdoğan ağır bir gerileme ile karşı karşıya; AK Parti bir yerel seçimde ilk kez Ankara’yı kaybetti ve Erdoğan, ülkenin en büyük kent,İstanbul’da da yenilgiyi kabul etmiş gibi göründü’ ifadelerini kullandı. Erdoğan’ın kampanya sürecinde seçimleri bir ‘Varoluş meselesi’ olarak tanımladığı belirtilen haberde, ‘Fakat Türkiye’nin ekonomik resesyona doğru kayışı seçmende kendini gösterirken, Cumhurbaşkanı’nın her gün yaptığı mitingler ve ezici medya desteği, ülkenin başkentini kazanmaya veya İstanbul’da kesin bir sonucu garanti etmeye yetmedi’ denildi. Reuters, ‘Erdoğan’ın İslamcı kökenli partisinin Ankara’da yenilmesi Cumhurbaşkanı için ağır bir darbe. Siyasi kariyerini başlattığı ve 1990’larda belediye başkanlığını yaptığıİstanbul’u kaybetmek ise daha da büyük bir simgesel şok ve azalan desteğin daha kapsamlı bir göstergesi olacaktır’ ifadelerini kullandı. Bloomberg News ise haberinde ‘Türkiye resesyonun acısını hissetmeye başlarken Erdoğan kilit kentleri kaybetti’ başlığı ile duyurduğu haberinde ‘Erdoğan kentleri inşa eden ve yöneten bir kişi olarak kendisiyle gurur duyuyor. Fakat 1994’ten bu yana kentlerin birçoğu ilk kez ona sırtını çevirdi’ denildi.
HABER MERKEZİ
