Suriyeli,Türkiyeli ve Afganistanlı 50 kadın bir araya gelip kooperatif kurdu.Saya,tekstil ve mutfak olmak üzere 3 sektörde üretim yapan kooperatifi destekleyen İLO’dan BilgeÇoban, ‘Kadınlar birlikte hayal kurup, peşinden gidiyor’ dedi
Antep’te 2017 yılından beri faaliyet gösteren SADA Kadın Gelişim ve Dayanışma Merkezi’nde (SADA) iletişim, liderlik, kolektif çalışma ve kooperatifçilik üzerine 6 aylık eğitimin ardından Suriyeli, Türkiyeli ve Afgan 50 kadın, SADA Kadın Kooperatifi’ni kurdu. Kadınlar göçmenliğin yarattığı tahribatı ve kadınların yaşadığı zorlukları kolektif çalışma ile unutup yaşama tutunuyor. Birleşmiş Milletler (BM) Kadın Örgütü öncülüğünde gerçekleşen projeyi Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği ile Antep Büyükşehir Belediyesi de destekliyor. Tekstil, mutfak ve saya olmak üzere 3 sektör üzerine üretim yapan kooperatifin, yönetimi de kadınlarda. Her kadının eşit yetki eşit iş ile çalıştığı kooperatifte, kararlar ortak bir şekilde alınırken birlikte üretilen ürünlerin satışından elde edilen kar kadınlara eşit pay ediliyor.
‘Dışarı adım atamıyordum’
Suriye iç savaşında eşini kaybeden 8 çocuk annesi Sara Abdullah, SADA’yı duyduğu ana kadar Türkiye’de dışarı çıkamaz durumda olduğunu anlattı. SADA’ya gelmesiyle birlikte rahatladığını belirten Abdullah, şöyle konuştu: “Hep birlikte kooperatifimizi kurduk ve bir aile olduk. Kooperatife katılmadan önce benim psikolojim çok kötüydü. Kooperatif sayesinde çok şükür düzeldim. Türkiye’ye ilk geldiğimde hiçbir şeydim. Çünkü benim çocuklarım yetim, eşim vefat etmişti ve bir engelli çocuğumla kimsesiz kalmıştım. Ancak SADA’ya geldikten sonra hayatım değişti. Hep burada kalmak istiyorum, çünkü bu merkezde çok rahatlıyorum.”
‘Kardeş olduk’
İç savaştan dolayı 2012 yılında Türkiye’ye gelen Afrinli Kürt Zuka Najjar’ın yolu da SADA ile kesişmiş. Durumu kendisi gibi olan kadınlarla SADA’da yapılan bir toplantının ardından düşüncelerinin çok değiştiğini vurgulayan Najjar, “Toplantıdan sonra kadınların kendi ayakları üstünde durmayı öğrenmeleri için çalışması gerektiğini anladım. Şimdi hep beraber üretiyoruz ve hiçbirimiz burada yabancı değiliz. Hepimiz kardeş olduk. Burada hep beraber üretiyor ve satıyoruz. Benim görevim, sipariş aldığımız zaman onun fiyatlandırmasını yapmak ve ürünlerin tanıtılmasını sağlamak” diye konuştu.
Kooperatif büyüyecek
Suriyeli Zuke El Abut da 2016 yılında geldiği Antep’te bir yıl boyunca kentteki yaşama dahil olamadığını ifade etti. Kendisini eve kapattığı sırada SADA’yı duyduğunu söyleyen El Abut, şunları söyledi: “İlk başta merkezdeki kursta Türkçe öğrenmek istedim ve öğrendim. Bir süre sonra bize kooperatiften bahsettiler. Fikri çok beğendim ve ben de dâhil oldum. Bu kooperatifin en güzel ve en anlamlı yanı Türkiyeli, Suriyeli, Afganistanlı kadınların hiçbir ayrımcılık olmadan çalışmasıdır. Umudumuz kooperatifi daha çok büyütmek. Son olarak bir duyurum var. Umarım herkes bizim sesimizi duyar, gelir ve bizleri destekler.”
‘Yaşama tutunuyoruz’
Kooperatifin Antepli üyelerinden 3 çocuk annesi Ümmühan Gül Ceylan, kooperatif sayesinde iş sahibi olduklarını söyledi. Bulunduğu tekstil atölyesinde çok çeşitli üretim yaptıklarını aktaran Ceylan, “Alışveriş çantalarından tutun, kartvizit cüzdanına kadar üretiyoruz. Kooperatif sayesinde Suriyelileri, Afganları çok daha iyi tanıdım. Birlikte dayanışarak yaşama tutunuyoruz. Dillerini bilmesem de vücut diliyle anlaşabiliyoruz. Kooperatifin kreş desteği ve kadınlardan ibaret olması gelmemiz açısından etkili oldu” ifadelerini kullandı.
‘Yaralarını sarıyorlar’
Yaşadıkları bölgenin toplumsal normlarının kadının istihdama katılmasında çok fazla kapı aralamadığını belirten İLO Saha Koordinatörü Bilge Çoban ise, şunları ifade etti: “Kooperatif Türkiye’de ilk olma özelliğini taşıyor. Sahada yürütülen bu tür projeler toplumların kaynaşması, bir araya gelmesi, toplumsal kabulün ve barışın sağlanabilmesi için çok önemli bir yerde duruyor. Savaştan kaçan, eşini kaybetmiş, boşanmış kadınlarla birlikte çalışıyoruz. Kooperatifte kadınlar yaralarını birlikte sarıyor, birbirlerine umut oluyorlar. Birlikte hayal kurup hayallerinin peşinden gidiyorlar.”
ANTEP
