Trump, S-400 teslimatı alan Türkiye’ye adil davranılmadığı belirtti ancak Ankara’nın F-35 alamayacağını söyledi. Trump yaptırımlara değinmese de ABD Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada Trump ve Pompeo’nun yaptırımları değerlendiğini bildirdi.
ABD ile krize neden olan Rus yapımı S-400 hava savunma sisteminin teslimatı devam ediyor. Bu kapsamda 13 ve 14’üncü uçak da Ankara’daki Mürted Hava Meydanı’na indi. ABD Başkanı Donald Trump ise S-400 teslimatı devam ederken sessizliğini bozdu. Trump önceki gün konuyla ilgili kabine toplantısında yaptığı konuşmada Osaka’da düzenlenen G20 zirvesindeki tavrını koruyarak, “Doğrusunu söylemek gerekirse karmaşık bir durum. Rus sistemi satın almaları sebebiyle şimdi milyarlarca dolarlık uçak satmamıza izin verilmiyor. Bu adil bir durum değil” diye konuştu.
“Türkiye ile görüşüyoruz. Doğrusunu söylemek gerekirse karmaşık bir durum” ifadelerini kullanan Trump, “Obama yönetimi Patriot sistemlerini satmadı. Türkiye’nin savunması için bu sistemlere ihtiyacı vardı ama hiçbir şekilde satmadılar. Türkiye almak için çok uğraştı. Bu uzun süre devam etti. Patriot kadar iyi olmayan ama benzer bir sistemi Rusya’dan satın almak zorunda kalacaklarını anlayınca, bir anda herkes ‘Tamam o zaman size Patriot satalım’ dedi. Ama Türkiye anlaşmayı imzalamış ve buradan almalarına aptalca bir şekilde izin verilmeyen füze sistemi için Rusya’ya çok para ödemişti” diye konuştu.
‘F-35 almaları yasak’
Trump Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması ve Türkiye’ye F-35 savaş uçakları teslimatının yapılmaması konusuna da konuştu. Türkiye’nin 100’den fazla F-35 uçağı sipariş ettiğini belirten Trump, “Daha da fazlasını sipariş etmeyi planlıyor. Ama Rus yapımı bir füze sistemi olduğu için, 100’ün üzerinde uçağı almaları yasak” dedi. ürkiye’nin çinde bulunduğu durumun çok zor olduğuna değinen Trump “Bizim de ABD olarak içinde bırakıldığımız durum çok zor. Buna rağmen çözmeye çalışıyoruz. Ne olacağını göreceğiz” diye konuştu. Trump, F-35 uçaklarının üretici firması Lockheed Martin’in de şu anda pek mutlu olmadığını, bunun çok sayıda istihdama mal olacağına dikkat çekti.
Bakanlık ‘yaptırım’ dedi
Trump’tan gelen bu açıklama Ankara’da olumlu karşılanırken ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan farklı tonda bir açıklama geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Morgan Ortagus, Trump ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun, Türkiye’ye CAATSA kapsamında uygulanacak yaptırım seçeneklerini değerlendirdiklerini söyledi. Sözcü Ortagus, bakanlıktaki basın brifinginde yaptığı açıklamada, bugüne kadar yaptıkları tüm açıklamalarda S-400 alımının ne gibi sonuçları olabileceğini açık bir şekilde ifade ettiklerini belirterek, “Bu sonuçları da Başkan Trump’ın Türkiye’nin F-35 alamayacağından söz ettiği açıklamasında gördük. Hangi yaptırım seçeneklerinin seçileceğine gelince, biz yaptırımlarla ilgili önceden bilgi vermiyoruz. Bakan Başkanla birlikte bunun üzerinde çalışıyor” dedi.
‘Önceden bilgi vermiyoruz’
Ortagus, “Peki yaptırım sürecinde neredeyiz?” şeklindeki soruya “Süreç devam ediyor. Yeni bir durum olduğunda açıklama yaparız” şeklinde yanıt verdi. Hangi yaptırım seçeneklerinin değerlendirildiği konusunda soruya cevap vermekten kaçınan Ortagus, “Biz yaptırımlarla ilgili önceden bilgi vermiyoruz. Bakan Başkanla birlikte bunun üzerinde çalışıyor” sözlerini kullandı. Sözcüye Trump yönetiminin Türkiye’ye yaptırımlardan muafiyet tanınıp tanınmayacağı ya da yaptırımların etrafından dolaşılmasının değerlendirilip değerlendirilmediği de soruldu. Sözcü Ortegus, bu soruya da “Etrafından dolaşma derken neyi kastediyorsunuz bilmiyorum. Hepimiz Google’a bakıp CAATSA yaptırımlarındaki 12 seçeneğin ne olduğunu ve yasa kapsamında nelerin yapılabileceğini görebiliriz. Bakan ve Başkan ABD yasası uyarınca bir karar verecek. Bir karara varıldığında elbette hepinizi bilgilendiririz” diyerek yanıt verdi.
Esper: Hayal kırıklığı oluşturdu
Başkan Donald Trump tarafından savunma bakanlığına aday gösterilen Mark Esper de S-400 alımına tepki göstererdi. Senato Silahlı Hizmetler Komisyonu’nda adaylığının onay süreci kapsamında düzenlenen oturuma katılarak senatörlerin sorularını yanıtlayan Esper’e, Türkiye’ye geçen hafta Cuma günü teslimine başlanan S-400’lerle ilgili bir soru da yöneltildi. Esper, Türkiye’nin uzun geçmişe dayanan bir NATO üyesi olduğunu hatırlatarak, “S-400 konusundaki kararları yanlış ve bu, hayalkırıklığı yaratan bir karar” dedi. Esper, Türkiye’ye “Ya S-400’lere ya da F-35’lere sahip olabilirsiniz, ikisine birden sahip olamazsınız” dediğini de belirtti.
Rusya: Savaş uçağı satabiliriz
ABD, Türkiye’ye S-400 alındığı için F-35 savaş uçağının verilmeyeceğini söylerken Rusya’dan buna ilişkin bir açıklama geldi. Türkiye’ye S-400 satarak ABD ile krizin oluşmasında neden olan Rusya, Ankara’ya savaç uçağı da satabileceklerini söyledi. Sputnik’te yer alan habere göre Rusya’nın Savunma Sanayisinden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Borisov, Türkiye’ye yeni hava savunma sistemleri ya da savaş uçağı teslimatı için görüşmeler yapılmasının mümkün olup olmadığı şeklindeki sorusuna, “Neden mümkün olmasın? Artık elimizde bunun mümkün olduğuna ilişkin bir örnek bulunuyor” yanıtını verdi.
DIŞ HABERLER
