ABD ile Taliban arasında 29 Şubat’ta anlaşma imzalandı ancak Taliban karakol bastı, ABD bombardıman yaptı. Bu ortamda Afgan hükümeti ile Taliban arasındaki görüşmelerin 5 gün içinde başlatılması planlanıyor
Doha’da ‘Afganistan’a Barışı Getirme Anlaşması’ imzalayan güçler birbirine karşı güç gösterisi yapıyor. Afgan yönetimiyle görüşmeler yapılması öncesi şiddet pençeleri yeniden çıkarıldı. Pentagon, Kabil yönetimi ile Taliban arasında başlatılması planlanan görüşmeler konusunda “karışık sinyaller” aldıklarını açıkladı. Afganistan’da 2001’den bu yana süren ABD ile Taliban savaşının bitirilmesi için yürütülen müzakereler 29 Şubat Cumartesi günü Katar’ın başkenti Doha’da anlaşmayla sonuçlanmıştı. Ancak 4 Mart’ta Kunduz İl Şura Başkan Yardımcısı Safiullah Amiri, yaptığı açıklamada, Taliban’ın, Kunduz’un Bag Şirket bölgesindeki askeri karakola saldırı gerçekleştirdiğini açıkladı. Amiri, saldırıda 16 askerin öldüğünü, saldırının ardından çıkan çatışmada Taliban’ın da kayıp verdiğini söyledi. Görgü tanıklarının ifadesine göre ise saldırıda 16 askerin yanı sıra 4 sivil polis de öldü. ABD de Taliban güçlerine hava saldırısı düzenlediğini duyurdu. ABD ve Taliban arasında cumartesi günü imzalanan barış anlaşmasından bu yana ilk saldırı ve bombardıman gerçekleşmiş oldu.
Kabil’le müzakere beklenirken
Anlaşma sonrası Afgan yönetimiyle Taliban müzakerelerinin nasıl olacağı, 5 bin Taliban tutuklu-mahkumların durumu sorulmaya başlandı. Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, mahkumların Afgan diyaloğu başlamadan önce serbest bırakılmasının yanlış olduğunu ve koşulsuz serbest bırakılmaları konusunda ABD ile hemfikir olmadıklarını dile getirdi. ABD Başkanı Donald Trump da anlaşma imzacısı Taliban’ın kurucu liderlerinden ve Taliban’ın Siyasi Ofis Başkanı Molla Abdulgani Berader ile bir telefon görüşmesi yaptı. Trump ve Berader, anlaşmanın nasıl uygulanacağı konusunda görüş alışverişinde bulundu. Taliban’dan yapılan açıklamada, telefon görüşmesinin yarım saatten uzun sürdüğü belirtildi.
Pentagon: Karışık sinyaller var
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley ile Senato Silahlı Hizmetler Komitesinde 2021 yılı savunma bütçesine ilişkin değerlendirmelerde bulunan ABD Savunma Bakanı (Pentagon) Mark Esper, Afganistan’ı da değerlendirdi. Esper, Taliban’ın ABD kuvvetlerine saldırmama konusunda sözünde durduğunu ancak Afgan kuvvetlerine yönelik şiddeti azaltma noktasında sözünü tutmadığını söyledi. Esper, Taliban ile anlaşmanın Afgan hükümeti ile Taliban arasındaki görüşmelerin başlamasının yolunu açmayı amaçladığını ve görüşmelerin 5 gün içinde başlayacağını kaydetti. Kabil yönetimi ile Taliban arasındaki görüşmeler konusunda “karışık sinyaller” aldıklarını belirten Esper, ABD’nin Afgan hükümetine bu süreçte askeri destek vermeye devam edeceği konusunda vaatte bulunduğunu ifade etti.
Anlaşmada hangi hükümler var?
Independent Türkçe’nin haberine göre Afganistan’a Barışı Getirme Anlaşması özetle şöyle: “Hicri kameri takvime göre 5 Recep 1441, hicri şemsi takvime göre 10 Hut 1398’e karşılık gelen 29 Şubat 2020’de imzalanmıştır.
Kapsamlı barış anlaşması 4 bölümden oluşmaktadır:
Amerika Birleşik Devletleri, bu anlaşmanın ilanını takiben on dört (14) ay içinde tüm diplomatik olmayan sivil personel, özel güvenlik yüklenicileri, eğitmenler, danışmanlar ve destek hizmetleri personeli de dahil olmak üzere Amerika Birleşik Devletleri’nin, müttefiklerinin ve Koalisyon ortaklarının tüm askeri güçlerini Afganistan’dan çekeceğini ve bu konuda aşağıdaki önlemleri alacağını taahhüt etmektedir:
A. ABD, müttefikleri ve Koalisyon, ilk yüz otuz beş (135) gün içinde aşağıdaki önlemleri alacaktır:
1) Afganistan’daki ABD kuvvetlerinin sayısını sekiz bin altı yüze (8.600) düşürecek, müttefiklerinin ve Koalisyon kuvvetlerinin sayısını da orantılı olarak azaltacaktır.
2) Amerika Birleşik Devletleri, müttefikleri ve Koalisyon, beş (5) askeri üsteki tüm güçlerini geri çekecektir.
B. ABD tarafından devlet olarak tanınmayan ve Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği’nin bu anlaşmanın İkinci Bölümü’ndeki yükümlülüklerine dair taahhüt ve eylemlerle birlikte Amerika Birleşik Devletleri, müttefikleri ve Koalisyon şu maddeleri yerine getirecektir:
1) Amerika Birleşik Devletleri, müttefikleri ve Koalisyon, kalan dokuz buçuk (9,5) ay içinde Afganistan’da kalan tüm güçlerin geri çekilmesini tamamlayacaktır.
C. Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği’nden beş bin (5000) kadar mahkum ve diğer taraftan bin (1000) kadar mahkum, 10 Mart 2020’ye kadar serbest bırakılacaktır.
D. ABD, Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği’ne karşı mevcut yaptırımların ve üyelerinin başına konan ödül listesinin idari incelemesini, 27 Ağustos 2020’ye kadar bu yaptırımları kaldırmak hedefiyle başlatacaktır.
E. ABD, Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği üyelerini yaptırım listesinden çıkarmak için 29 Mayıs 2020’ye kadar gerçekleştirme amacıyla BM Güvenlik Konseyi’nin diğer üyeleri ve Afganistan’la diplomatik uğraşlara başlayacaktır. F. ABD ve müttefikleri, Afganistan’ın toprak bütünlüğüne, bağımsızlığına karşı güç kullanmaktan veya güç kullanmakla tehdit etmekten veyahut ülkenin içişlerine müdahale etmekten kaçınacaktır.
ABD tarafından devlet olarak tanınmayan ve Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği, üyelerinin, diğer bireylerin veya El Kaide dahil hiçbir grubun Afganistan topraklarını kullanarak ABD’nin ve müttefiklerinin güvenliğini tehdit etmesine izin vermeyecektir.
Afganistan İslam Emirliği, Afganistan’a girmesi ABD’nin ve müttefiklerinin güvenliğine tehdit oluşturacak kişilere vize, pasaport, seyahat izni veya diğer yasal belgeleri vermeyecektir. o ABD, bu anlaşmanın tanınmasını ve onaylanmasını BMGK’den isteyecektir.
ABD, Afganlar arası diyalog ve müzakerelerin belirlediği, anlaşma sonrası kurulacak yeni Afgan İslam hükümetiyle yeniden yapılanma için ekonomik işbirliği arayışında olacak ve bu ülkenin içişlerine müdahale etmeyecektir.”
WASHINGTON
