İki kez ağırlaştırmış müebbet cezasına çarptırılan Emre Can Demir, yıllardır tecritte tutuluyor. Baba Hasan Demir, Emre Can Demir’in kapısına ‘Tehlikeli mahkum’ yazıldığını belirterek, ‘Onu hedef haline getiriyorlar’ dedi
Türkiye cezaevlerindeki hak ihlallerinin ardı arkası kesilmiyor. Hasta tutsaklar tedavi edilmiyor, verilen hapis cezasını tamamlamasına rağmen birçok tutsak tahliye edilmiyor, politik tutsaklar tekli hücrelerde tutuluyor. İşkence merkezlerine dönen cezaevlerinde ağır tecrit altında tutsak edilen politik mahpuslar, ciddi sağlık sorunları ile karşı karşıya kalıyor ve tedavi edilmiyor.
O tutsaklardan biri de Emre Can Demir. 9 Kasım 2016’da Antalya’da gözaltına alınan Emre Can Demir, günlerce süren işkencenin ardından tutuklanarak, Antalya L Tipi Cezaevi’ne gönderildi. 2020’de Eskişehir H Tipi Kapalı Cezaevi’ne sürgün edildi. Burada dört yıl boyunca tek kişilik hücrede tutulan Emre Can Demir, adli mahkumların hakaret ve tehditlerine maruz kaldı. Emre Can Demir’in avukatları ve ailesi tecrit koşullarının değişmesi ve ailesinin bulunduğu Dersim’e yakın bir cezaevine sevk edilmesi için birçok girişimde bulundu. Emre Can Demir dört yılın ardından, 5 Aralık 2024’te Samsun Kavak S Tipi Cezaevi’ne sürgün edildi. Ancak burada da tecritte tutulmaya devam edildi. Siyasi tutsaklardan uzak bir koğuşta tek başına tutulan Emre Can Demir, gözlerinde yaşadığı rahatsızlık ve vücudunda ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar olmasına rağmen tedavi edilmiyor. Emre Can Demir’in yaşadıklarına ilişkin babası Hasan Demir, vasisi Sedat Alkan ve avukatı Zelal Aydoğan konuştu.
‘Karşımda oğluma işkence yaptılar’
İstanbul’da yaşadıkları eve yapılan baskın sonucu gözaltına alınıp oğluyla birlikte Antalya’ya götürüldüklerini anlatan baba Hasan Demir, “Beni bağlayıp oğluma karşımda işkence yaptılar. Bir ay Antalya’da oğlumla birlikte cezaevinde kaldım. Mahkemede siyasi savunma yaptığı için mahkeme salonunda hakim ve savcı karşısında askerler tarafından linç edildi” dedi.
Antalya’dan sonra sürgün edildiği Eskişehir’deki cezaevinde oğlunun siyasi tutuklu olduğu için tecrit içinde tecrit edildiğini anlatan baba Demir, tekli hücresinin etrafında adli ve şizofren mahkumların olduğunu söyledi. Aile ve avukata haber dahi verilmeden oğlunun Samsun’a sürgün ettiklerini anlatan Demir, “Eskişehir’e ziyarete gittiğimizde bize ‘Burada öyle bir mahkum yok’ dediler. Nereye götürdüklerini de söylemediler. Günler sonra Samsun’a sürgün edildiğini öğrendik” dedi.
Dersim ile Samsun arası çok uzak olduğu için sık sık ziyarete gidemediklerini anlatan baba Demir, “Ailesi olarak hem ekonomik olarak hem de uzak olduğu için sürekli gidemiyoruz. Annesi kanser hastası ve görüşe giderken çok zorlanıyor” dedi. Oğlunun görüşüne en son Nisan ayı ortasında gittiğini belirten Demir, “Emre Can görüşe geldiğinde elinde alerjiden dolayı kabarmalar, kızarıklıklar vardı. Gözünün içinde kızarıklar vardı. Revire çıkıyor, revirdeki doktor, sesini yükseltiyor, bağırıyor, çağırıyor, ‘İlaç yazmayacağım, hastaneye sevk etmeyeceğim’ deyip, onu geri gönderiyor” diyerek, tedavi edilmediğini anlattı.
‘Kapısına, tehlikeli mahkum, yazmışlar’
Eskişehir’de olduğu gibi Samsun’da da tecritte tutulduğunu ifade eden baba, “Cezaevinde 15 siyasi tutsak olmasına rağmen oğlum tutsaklardan uzak bir hücrede tek başına tutuluyor. Bu salt hukuksuzluk değil, düşmanlıktır. Yalnız onlarla bir ya da iki sefer sporda görüşmüş. Daha sonra da götürmediler. Tutsakların birbirlerini görmemeleri için görüş gün ve saatlerini bile farklı yapmışlar. Emre Can’ın kapısına ‘Tehlikeli mahkum’ yazmışlar. Onu hedef haline getiriyorlar” diye belirtti.
Oğlunun tecritte ve bunca baskıya rağmen pes etmeyen bir yanı olduğunu ve hiçbir zaman yılgınlığı, umutsuzluğu kabul etmediğini anlatan Hasan Demir, “Oğlum devrimci biri ve asla mağduriyeti kabul etmez. Bu kadar zorluğa rağmen tüm moralini, gücünü süreci anlamaya yöneltmiş. Görüşte Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü, verdiği mesajları hakkında bize değerlendirmelerde bulundu. Moral verdi. Onu öyle görünce biz de çok mutlu oluyoruz. Ailelerin, toplumun süreci iyi anlaması gerektiğini ve gerekliliklerini yerine getirmesini istiyor” dedi.
‘Emre’yi Mazgirt’te görmek istiyoruz’
Eşinin yıllardır kanser tedavisi gördüğünü, yaşananlardan en çok onun etkilendiğini anlatan Hasan Demir, yılda bir-iki kez olsa da ekonomik koşulları zorlayarak eşinin görüşe gidebildiğini söyledi. Süreçle beraber eşinin umudunun büyüdüğünü ve barışa olan inancının arttığını kaydeden Demir, bu sürecin ilk yapılması gerekenin Abdullah Öcalan ve tutsakların özgürlüğü olduğunu anlattı.
Oğlunun tecrit altında tutulması ve tedavinin yapılmamasının kendilerini endişelendirdiğini söyleyen baba Demir şöyle konuştu:
“Annesi de aynı şekilde oğlu için üzülüyor, kaygılanıyor. Eşim ölmeden son bir kez de olsa onu Mazgirt’te görmek istiyor. Bir anne için en değerli şey. Tabii bu barışla, çözümle ancak olur. Kendi memleketimizde, topraklarımızda özgürce yaşamak istiyoruz.”
Kendisi de 5 yıl boyunca cezaevinde kalan baba Demir, “Baba-oğul cezaevinde olmak Türkiye gerçeği. Yıllardır Kürt halkına esaret, zindan dayatılıyor. Her şeye rağmen bu direnişle bir kez daha çözüm masasındayız. Bunun için de mücadeleyi sonuna kadar geri adım atmadan yürüteceğiz” diye ekledi.
‘Adlilerin olduğu koridorda tehdit altında’
Antalya L Tipi Cezaevi’nde bir süre Emre Can Demir ile beraber kalan ve tahliye olduktan sonra vasisi olan Sedat Alkan, en son 10 Nisan’da cezaevi görüşüne gitti. Emre Can Demir’in genel olarak moral motivasyonu çok yüksek biri olduğunu dile getiren Sedat Alkan, şunları aktardı:
“Hiçbir zaman kendisinin mağdurmuş gibi görülmesini istemez. Sağlık problemleri var, tecritte tutuluyor ama bunu dillendirmez. Eskişehir’de olduğu gibi Kavak’ta da Emre Can’a özel bir yönelim, baskı ve tehdit var. Kavak’ta 15 ağırlaştırılmış müebbet alan arkadaş var. Ama Emre Can bu tutsakların olduğu koridordan çok uzak, adli mahkumların olduğu koridorda, tek kişilik hücrede tutuluyor. Eskişehir’de doktor alerji ilaçları yazıyormuş ama Kavak’taki doktor ona ilaç dahi yazmıyor. Revir doktorunun kendisine ideolojik yaklaştığını ve tedavisini yapmadığını aktardı.”
‘Direndiği için hedef seçildi’
Son görüşmede Emre Can Demir’in zamanın büyük bölümünü İmralı’dan gelen notları anlamaya harcadığını söylediğini aktaran Sedat Alkan, “Sürecin başarıya evirilmesi için toplumsal olarak sahiplenmesi gerektiğini ve asla mücadeleden vazgeçilmeyeceğini belirtiyor” dedi. Emre Can Demir için “Her zaman bir devrimci gibi yaşadı. Hiçbir baskıya boyun eğmedi, geri adım atmadı ve direndi. Bu yüzden de cezaevi idaresi tarafından hedef alındı. Tecrit edildi, baskıya, saldırıya uğradı. Zaten Antalya’dan Eskişehir’e sadece o gönderildi. Özel olarak onu sürgün ettiler. Sonra da Kavak’a sürgün ettiler. Ve diğer arkadaşlardan ayrı tutuyorlar. Kendisine özel bir yönelim var” diye konuştu.
Emre Can Demir’in “‘Dışarıda benim için mağduriyet yaşıyor, psikoloji olarak kötüdür’ diye bir şey yansıtmayın. Çünkü ben burada bu koşullarda bile direniyorum” dediğini aktaran Sedat Alkan şöyle devam etti:
“‘Bütün baskılarına karşı da ben göğüs geriyorum. Beni yalnızlaştırmaya çalışıyorlar ama beni kendi dünyamda yalnızlaştıramazlar’ diyor. Kendisinin de mağdur sıfatıyla anılmasını istemiyor. Bir haber yapılsa da direnişi görülsün istiyor.”
‘Yine uzak bir hapishaneye gönderildi’
Emre Can Demir ile ilk görüşmesinin Eskişehir’de olduğunu ve kendisinin o dönem de tek kişilik hücrede tutulduğunu ifade eden avukatı Zelal Aydoğan ise şunları söyledi: “Hücre koşulları, adlilerle aynı ortak alanı paylaşması, ağız içi arama nedeniyle hastaneye gidememesi, ailesine yakın bir hapishaneye sevkinin yapılmaması o günün ihlalleri arasındaydı. Yaklaşık bir yıllık başvurularımızın sonucu Emre Can, Samsun Kavak S Tipi Yüksek Güvenlikli cezaevine gönderildi. Çabalarımız mevzuata da uygun olarak ailesine yakın bir cezaevine sevk edilmesi yönündeydi. Ancak hasta anne ve babası için yılda ancak bir kez gidebildikleri uzak bir hapishaneye gönderildi.”
‘Cezaevi değişti, ihlaller aynı’
Kavak Cezaevi’ne sevk edildikten kısa bir süre sonra da müvekkiliyle görüştüğünü belirten Zelal Aydoğan, şunları anlattı:
“Bir yıllık çabalarımız sonunda elde edebildiğimiz tek şey yeni bir cezaevine sevk edilmesiydi. Bunun dışında asıl taleplerimizin hiçbiri karşılanmadı. Müvekkilime girişte çıplak arama dayatıldı. İnsanlık onuruna yaraşmayan bu uygulama ile daha hapishane girişinde yine zorlu bir sürecin başlayacağını anlamıştı. Bu konuyla ilgili suç duyurunda bulunduk ancak bir dönüş alamadık. Asıl olarak ihlaller içinde yer alan adli mahpuslar arasında tecritte tutulma, sağlık hakkından yararlanmasına engel olma gibi tutumlarda bir değişiklik olmadı.”
Zelal Aydoğan, son olarak şunları söyledi:
“Tecridin kaldırılması, mahpuslara ‘umut hakkı’ kapsamında insan haklarına yaraşır bir infaz düzenlemesi yapılması ve uygulanması müvekkillerimiz adına bizlerin de birincil talebi ve isteğidir. Bu anlamda olumlu gelişmeler olmasını bekliyor, müvekkillerimizin insan haklarına yaraşır bir muamele görmesini, infaz süreçlerinin adil ve eşit uygulanmasını, umut hakkı, yaşam hakkı, sağlık hakkı gibi yaşamsal durumlarda mahpuslar lehine düzenleme yapılmasını temenni ediyoruz. Bu konuda hukuk mücadelemize devam edeceğimizi de yineliyoruz.”
2 müebbet ve 152 yıl hapis
Emre Can, Dersim, Mazgirtli. Dersim Katliamı tanığı bir aileden geliyor. Köyde doğuyor, İstanbul’da büyüyor. Lisede okulu bırakıp, İstanbul’da gençlik çalışmalarına katılıyor. 17 yaşında özgürlük saflarına katılıyor. Çocukluğundan beri öğrenmeyi istediği Kürtçeyi de burada öğreniyor. 9 Kasım 2016’da Antalya’da gözaltına alınıyor. Olağanüstü Hal döneminde 30 gün boyunca gözaltında tutulan Emre Can Demir, günlerce işkence görüyor. 8 Aralık 2016’ta çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak, Antalya L Tipi Cezaevi’ne gönderiliyor. Antalya’da yapılan tüm eylemlerden sorumlu tutulan ve üzerine birçok ifade verilen Emre Can Demir’e yargılama sonucunda 2 kez ağırlaştırılmış müebbet ve toplam 152 yıl süreli hapis cezası veriliyor.
Kaynak: Yeni Özgür Politika
