ABD ile Taliban arasında yapılan anlaşmanın ardından Taliban, kısmi ateşkese son vererek Afgan hükümetine saldırıda bulunmaya başladı. Uzmanlar örgütün Afgan yönetimini teslimiyete zorlayacağını vurguladı
Taliban ile ABD arasında önceki gün yapılan anlaşma, Afganistan’daki çatışmaların sonlanmasını sağlayamadı. Taliban, anlaşmanın ardından kısmi ateşkese son verdiğini açıklayarak yeniden Afgan hükümetini hedef almaya başladı. Pentagon yaptığı açıklamada anlaşmadan sonra şiddetin hemen azalması ya da tamamen durmasını beklemediklerini belirtti.
Açıklamayı yapan ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Mark Milley, Pazartesi günü ülkenin güneyinde üç kişinin öldüğü saldırı ardından, “Şimdilik kesin olarak kimin bundan sorumlu olduğunu bilmiyoruz” dedi.
‘Yabancı güçleri hedef almayacağız’
ANF’de yer alan habere göre Taliban sözcüsü Zabiullah Mücahid, dokuz gün süren “şiddeti azaltma” sürecinin sona erdiğini belirterek, “Operasyonlarımız normale dönecek. Mücahitlerimiz yabancı güçlere saldırmayacak ama operasyonlarımız Kabil hükümeti güçlerine karşı devam edecek” sözlerini kullandı.
10 Mart’ta müzakereler başlayacaktı
ABD ile yapılan müzakereler sonucunda 22 Şubat günü kısmi bir ateşkes yapılmıştı. Sürecin sonunda 29 Şubat günü Katar’ın Doha kentinde ABD ile Taliban bir anlaşmaya imza atmıştı. Taliban güvenlik garantileri vermesi karşılında ABD ve ittifakları da 14 ay içerisinde ülkedeki güçlerini tamamen çekmeyi taahhüt etti.
ABD ayrıca güçlerini çekmeyi, Taliban, Afgan hükümeti ile müzakereleri başlatma koşuluna dayandırdı. Afgan hükümeti ile Taliban arasındaki müzakerelerin 10 Mart’ta başlaması gerekiyor. Ateşkesin sona erdiği yönünde açıklamanın yapıldığı gün, yerel saatle 15.00’e doğru Badgis vilayetinde Talibanlar, Afgan ordusu mevzilerine saldırmaya başladı.
Amerikalı General Austin Scott Miller de bir açıklama yaparak, “Talibanlardan zorunluluklarına uyma konusunda ciddi olmalarını bekliyoruz. ABD, beklentileri konusunda çok net oldu. Şiddetin düzeyi düşük kalmalı” dedi.
Hükümet tutukluları bırakmayı reddediyor
1 Mart günü Kabil’de bir basın toplantısı düzenleyen Cumhurbaşkanı Eşref Gani, ABD ile Taliban arasındaki anlaşmada yer alan tutuklu takasını reddetti. Hükümet imzacılar arasında yer almıyordu. Anlaşma maddesi, Taliban’ın elindeki bin asker ve polise karşılık Afgan hükümetinin de 5 bin kişiyi serbest bırakmasını öngörüyor. Bu adımın 10 Mart’ta Afganlar arası müzakerelerin başlamasından önce atılması gerekiyor. Teorik olarak bu görüşmelerin Norveç’in başkenti Oslo’da başlaması öngörülüyor.
Gani, “5 bin tutukluyu bırakma yönünde bir taahhüt yok” derken, tutukluların serbest bırakılmasının ABD’nin değil Afgan hükümetinin yetki alanında olduğunu ifade etti.
Müzakereleri geciktirmek Taliban’ın işine geliyor
Uzmanlara göre Taliban güçlü pozisyonda bulunuyor. Liberation gazetesine konuşan Uluslararası Araştırmalar Merkezi araştırmacısı Adam Baczko, “Müzakereleri geciktirmek veya sürüncemede bırakmak Taliban’ın işine geliyor. Yabancı güçlerin çekilme tarihi yaklaştıkça daha güçlü pozisyonda olacaklar” diyor. Baczko, “Taliban Doha’da Amerikan teslimiyetini elde etti, şimdi merkezi iktidarın teslimiyetini istiyor. Karşısındaki Eşref Gani son derece karmaşık bir pozisyonda bulunuyor. Gerçekte, müzakere edecek bir şeyi yok” ifadelerini kullandı.
KABİL
