Danıştay, Gundikremo köyünde maden araması için AKP’li Bölünmez’in talebiyle alınan ‘acele kamulaştırma’ kararını iptal etti ancak Bölünmez’in şirketi maden arama çalışmasını sürdürüyor
Danıştay, Şirnex (Şırnak) merkeze 15 kilometre uzaklıktaki Gundikremo köyünde maden arama çalışması için AKP’li iş insanı Süleyman Bölünmez’in şirketinin talebi üzerine hükümetin 24 Şubat 2022 aldığı acele kamulaştırma kararını iptal etti.
Maden aramasına karşı dava
Şirnex’deki kömür yatakları üzerinde bulunan ve 1989’da güvenlik gerekçesiyle boşatılan köylerden biri olan Gundikremo’da AKP Mardin eski Milletvekili ve iş insanı Süleyman Bölünmez’in şirketi maden araması için harekete geçti. Ancak köylülerden Ali Atak, kendi arazisinde maden aramasına karşı çıkarak, şirkete izin vermedi, şirketin arazini kullanmasını engelledi. Atak, şirketin çalışmasına karşı Şırnak Asliye Ceza Mahkemesi’ne arazisine müdahalenin meni yönünde karar verilmesi için dava açtı.
Acele kamulaştırma kararı aldırdı
Mahkeme, talebi yerinde bularak ihtiyati tedbir kararı aldı. Ancak bunun üzerine AKP Mardin eski Milletvekili ve iş insanı Süleyman Bölünmez’in şirketi, alanın acele kamulaştırılması için talepte bulundu. Talep üzerine acele kamulaştırılma kararı alındı. Kararla birlikte şirket, itiraz sürecini, tapu devrini beklemeden maden araması başlattı.
Danıştay kararı iptal etti
Mahkeme şirketi müdahaleden men etmesine karşılık Bölünmez’in aldırdığı acele kamulaştırma kararına karşı Atak, davayı Danıştay’a taşıdı. Dosyayı inceleyen Danıştay, “acele kamulaştırmaya” dayanak yapılan “kamu yararının” 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 6’ncı maddesindeki tanımlamaya uygun olup olmadığını tespiti için kamulaştırma kararı veren Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulu’nda ilgili bakanlığın “kamu yararı kararının” onanmış gerekçesini istedi. Ancak, buna ilişkin mahkemeye herhangi bir belge sunulmadı. Maliklere acele kamulaştırmanın nedenlerinin anlatılmadığını işaret eden Danıştay, Cumhurbaşkanlığının “acele kamulaştırma” yapılmasını gerektiren neden bulunmadığını değerlendirmesi yaptı. Söz konusu iki nedenden dolayı yapılan idare işlemde hukuki uygunluk görülmediği sonucuna vardı.
Karar oy birliği ile alındı
Danıştay, kararında Anayasa’nın 35’inci Maddesi’ndeki özel mülkiyetin korunması düzenlemesine ve aynı konuda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ndeki “özel mülkiyetin korunmasına” yönelik düzenlemelere işaret etti. Danıştay, Atak’ın söz konusu taşınmazına ilişkin “acele kamulaştırma” kararını iptal etti. Danıştay, kararı oybirliğiyle aldı.
Şırnak Asliye Hukuk Mahkemesi’nin men kararına rağmen 4 yıldır “acele kamulaştırma” kapsamındaki çalışmalarını sürdüren Bölünmez’in şirketi, Danıştay’ın kararına rağmen de çalışmalarını sürdürüyor.
Kamu yararı hatırlatıldı
Davayı Danıştay’a taşıyan Atak’ın avukatı Ali Bayram, idarenin “kamu yararını” gözeterek bazen mülkiyet hakkının kısıtlamasına gitmesi yönünde yasal düzenlemelerin mevcut olduğunu hatırlattı.
Danıştay’ın Gundikremo’da verilen acele kamulaştırma kararının gerekçesini ne olduğunu sorduğunu ancak cevap alamadığını dile getiren Bayram, “Danıştay, aciliyet gerektirecek durumun ne olduğunu, kararın alınma gerekçesinin ne olduğuna karar vermiştir. Bu yüzden bu işlemin iptaline karar vermiştir. Biz de aynı gerekçelerle davayı açmıştık. Danıştay köylülerin açtığı davada köylüleri haklı bularak bu işlemin iptaline karar vermiştir” diye konuştu.
Davanın takipçisi olacağız
Bu süreçte köyün ciddi oranda tahrip edildiğini ve bunun takipçisi olacaklarını söyleyen Bayram, “Hiç kimseden izin alınmaksızın, onayı alınmaksızın köylülerin köyü tahrip edildi. Ancak bizim ve köylülerin hukuk mücadelesi devam ediyor. Biz hem maddi açıdan köylülerin beklentilerini karşılayacak tazminat davaları açtık, hem de eylemlerine suç işleyen şahıslar hakkından da suç duyurusunda bulunduk. Ceza soruşturmasının da açılmasını da sağladık. Köylülerin yararlarını ve haklı olan davasını takip etmeyi sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.
Kaynak: MA
