PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın çözüm perspektifinin tartışıldığı 22 günde AKP iktidarı çözümsüzlüğü derinleştirdi. 22 günde Kuzey ve Doğu Suriye’de sivil alanlara yapılan saldırılarda 27 kişi katledildi. 18’i gazeteci en az 542 kişi gözaltına alındı, onlarca kişi tutuklandı
Selman Çiçek
DEM Parti milletvekilleri Sırrı Süreyya Önder ve Pervin Buldan, 28 Aralık’ta PKK Lideri Abdullah Öcalan ile bir görüşme gerçekleştirdi. Gerçekleşen bu görüşmede Abdullah Öcalan’ın sunduğu 7 maddelik çözüm deklarasyonu, Kürt sorununun demokratik çözümünde büyük bir umut oldu. Abdullah Öcalan ile ikinci görüşme 22 Aralık’ta yapıldı. Bu süreç içerisinde heyet, Abdullah Öcalan’ın çözüm perpektifini partilere anlatırken perpektifin sahiplendiği görüldü. Ancak bu 22 günlük süreçte AKP iktidarı, sorunun çözümsüzlüğünden bir yana tavır alarak topluma dönük baskı ve şiddeti artırdı.
18 gazeteciye gözaltı
Ocak ayından ikinci görüşme olan 22 Ocak’a kadar aralarında belediye başkanları ve gazetecilerin de olduğu 542 kişi gözaltına alındı. 71 kişi tutuklandı. Baskıların en yoğunu basına dönük oldu. 11 tane basın organına erişim engeli getirilirken 18 gazeteci gözaltına alındı. Gözaltına alınan 18 gazeteciden 6’sı tutuklandı. İki prodüksiyon şirketine baskın düzenlenirken Kürt Edebiyatçılar Derneği’ne yapılan baskında 1500 gazeteye el konuldu.
22 sivil katledildi
Bu süreçte Kuzey ve Doğu Suriye ile Irak Federe Kürdistan Bölgesi’ne yönelik saldırılar yoğunlaştı. Saldırıların birçoğu yaşam alanlarına dönük yapıldı. 21 kez insanların bulunduğu alanlar SİHA ve savaş uçakları ile bombalandı. Bombalanan alanlar arasında Tişrîn Barajı, buğday siloları ve zeytin fabrikaları da vardı. Yapılan bu saldırılarda 23’ü Tişrîn’de 27 sivil yaşamını yitirirken iki yüzün üzerinde sivil ise yaralandı. Yaralananların arasında bölgede haber takibi yapan gazeteciler de vardı.
3 belediye başkanın görevden alındığı bu süreçte beş yüzün üzerinde işçi işten atıldı.
Gözaltı ve tutuklamalar
2 Ocak’ta, Türkiye’ye dönüşünde İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı’nda gözaltına alınan DEM Parti Gençlik Meclisi ve PM üyesi Rohat Güvercin tutuklandı.
8 Ocak, DEM Parti Wan İl Gençlik Meclisi üyesi Lorin Aryen Turğut ve Kenan İldeniz polislerce il binası önünde “ifadeniz var” denilerek gözaltına alındı.
10 Ocak’ta Colemêrg’te sabah saatlerinde birçok eve Hakkari Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma kapsamında ev baskınları düzenlendi. Fırat Tekin, Mazlum Kurt, Yusuf Tan, Serkan Tan, Ayhan Çıtak, Demhat Demir, Diyar Beyter, Ömer Faruk Ünsal, zihinsel engelli Sergen Özatak ve ismi öğrenilmeyen iki kişiye seçim süreçlerinde seslendirilen “Gever’e Gevere” isimli Kürtçe şarkıya eşlik etmeleri suçlama konusu yapıldı.
11 Ocak’ta, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, sanal medya platformu X hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, son 10 günde 41 ilde yapılan operasyonlarda, 147 kişinin gözaltına alındığını ve 30 kişinin tutuklandığını belirtti.
15 Ocak’ta, Akdeniz Belediyesi’ne kayyım atanmasına karşı yapılan protestolarda gözaltına alınan 14 kişiden 3’ü “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına eylem ve faaliyette bulunma” iddiası ile tutuklandı.
16 Ocak’ta, Kürt sanatçı ve aynı zamanda DBP çalışanı olan Mazlum Jinda (Mazlum Akpolat), Haziran 2016’da “Xewna sed sala” (yüzyılın rüyası) şarkısı nedeniyle 22 ay 15 gün hapis cezası verildi.
18 Ocak’ta, Amed’in Peyas (Kayapınar) ilçesinde bulunan Kürt Edebiyatçılar Derneği’nin (Komeleya Wêjekarên Kurd) binasına 18 Ocak’ta saat 04.00 sularında polisler tarafından baskın düzenlendi. 6 saatlik aramanın ardından dernekten 150 kitap ve bin 500 gazete sayısına el konuldu.
20 Ocak’ta, Akdeniz Belediyesi’ne kayyım atanmasına karşı yapılan protestolarda gözaltına alınanlardan 7’si “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına eylem ve faaliyette bulunma” iddiasıyla tutuklandı.
21 Ocak’ta, İstanbul’da Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) ile Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üye ve yöneticilerinin evlerine baskın düzenlendi. 40 kişi gözaltına alındı.
21 Ocak’ta, Kürt siyasetçi Aysel Tuğluk’un “örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla yargılandığı davada 3 yıl hapis cezası verildi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 43 ilde 2 hafta içerisinde yapılan ev baskınlarında 240 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Gözaltına alınan kişilere, “örgüt üyesi olmak”, “örgüte finans sağlamak” ve “örgüt propagandası yapmak” iddialarının yöneltildiği belirtildi.
22 Ocak’ta, yönetmen Kazım Öz, İstanbul’da Kemerburgaz Jandarma Komutanlığı’na ifadeye çağrıldı. Öz, Çağlayan Adliyesi’ne kelepçeyle getirildi. Öz, ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
Rojava’ya saldırılar
2 Ocak’ta Türkiye’ye ait SİHA’lar Federe Kürdistan Bölgesi’nin Zaxo kentinde iki aracı bombaladı.
3 Ocak’ta, Türkiye’ye ait bir SİHA, Tabka’nın kuzeybatısındaki Hurriye beldesinin belediye binasını bombaladı.
8 Ocak’ta, Kuzey ve Doğu Suriye’nin Kobanê kentinin güneyinde yer alan Girik köyünde sivil bir araç Türkiye tarafından bombalandı.
8 Ocak’ta, Türkiye ve güdümündeki Suriye Milli Ordusu’nun (SMO) Tişrîn Barajı’na dönük saldırılarında Zozan Hemo, Kerem Ehmed El Şihab El Hemed (Zenubya Kadın Topluluğu yöneticilerinden), Azad Ferhan Mihemed Hesan (Suriye Devrimci Gençlik Hareketi Üyesi), Mistefa Ebdî ve Elî Şaşo hayatını kaybetti.
10 Ocak’ta, Türkiye’ye ait SİHA’lar Qereçox Dağı’nı 2 kez bombaladı. SİHA saldırısında, ailesiyle birlikte Serêkaniyê’den Dêrik’e göç etmek zorunda kalan Ehmed Elî isimli yurttaş yaşamını yitirdi.
10 Ocak’ta, Türkiye’ye ait SİHA ile Dêrik’e bağlı Xana Serê köyünde bir araç hedef alındı.
11 Ocak’ta, Türkiye’ye ait SİHA Qereqozaq Köprüsü çevresindeki Bir Hiso köyünde yurttaşlara ait bir evi hedef alındı. Hawar Haber Ajansı’nda yer alan habere göre saldırıda Casim Elî Şewax (11) ve Hanî Elî Şewax (16) adlı çocuklar yaralandı.
11 Ocak’ta, Türkiye, Kuzey ve Doğu Suriye’de Sirrin kentine bağlı Mesreb köyünde bir aileyi hedef aldı. Hawar Haber Ajansı’nda (ANHA) yer alan habere göre, saldırıda 2’si çocuk 3 kişi katledildi, 5 çocuk ise yaralandı.
13 Ocak’ta, Türkiye ve ona bağlı paramiliter gruplar, nöbet eylemine katılmak için Tişrîn Barajı’na doğru yola çıkan yurttaşların konvoyunu bombaladı. Saldırıda, bir yurttaş katledildi, dört yurttaş da yaralandı.
15 Ocak’ta Türkiye 2 kez daha sivilleri hedef aldı. Sivillerin başlattığı nöbete düzenlenen saldırıda, Omer Hisên Derwêş, Osman Mustefa Îbrahîm ve Basim Omer isimli 3 yurttaş hayatını kaybetti. 19 kişi yaralandı.
16 Ocak’ta, Türkiye’nin Tişrîn Barajı’na dönük bombalı saldırısında yaralanan 10 kişiden 4’ünün gazeteci olduğu öğrenildi. Saldırıda 1 kişi de yaşamını yitirdi.
17 Ocak’ta, Türkiye ve ona bağlı paramiliter gruplar, Kuzey ve Doğu Suriye’de Eyn Îsa’nın batı kırsalında bulunan köyleri ağır silahlarla hedef aldı. Saldırıda aynı aileden 3 çocuk yaralandı. Yaralananların isimleri şöyle: “3 yaşındaki Mehmûd El-Cassem El Ebid, 16 yaşındaki Buşra El-Cassem El Ebid, 14 yaşındaki Ismail El-Cassem El Ebid.”
18 Ocak’ta, Tişrîn Barajı’nda nöbette olan halk, iki kez hedef alındı. İlk saldırı ardından yardıma giden sivil yurttaşların ikinci SİHA saldırısıyla hedef alındığı, 4 kişinin katledildiği, 15 kişinin yaralandığı duyuruldu. Yaşamını yitirenler arasında Kürt tiyatrosunun önemli isimlerinden Bave Teyar olarak bilinen Cuma Xelîl Îbrahîm de vardı.
18 Ocak’ta, Tişrîn Barajı’ndaki saldırılarda yaralananları Tabka’ya götüren Heyva Sor ambulansı da SİHA’larla hedef alındı. Ambulans kullanılamaz hale geldi.
19 Ocak’ta, Türkiye ve SMO’nun Tişrîn’e dönük saldırılarında PYD Genel Meclisi üyesi Menice Haco Heyder’in de hayatını kaybettiği açıklandı.
20 Ocak’ta, Türkiye ve güdümündeki SMO, Cizîrê Kantonu’na bağlı Tirbespiyê kentinin güneyindeki Hamara köyünde bir su deposunu hedef aldı.
21 Ocak’ta, Kobanê’nin Sirîn beldesinde zeytin fabrikası bombalandı. Fabrikada üretimin durduğu bildirildi.
21 Ocak’ta, Türkiye’nin, Tişrîn Barajı’nda nöbet tutan sivillere yönelik gerçekleştirdiği bombardımanda 2 kişi katledildi, 20 kişi de yaralandı.
22 Ocak’ta, Türkiye bir kez daha Tişrîn’de sivillere saldırdı. ANHA’da yer alan habere göre, saldırıda Tabka Kantonu Demokratik İslam Kongresi Al El Beyt Birliği Başkanı Ednan Ilêwî’nin de aralarında bulunduğu en az 22 yurttaş yaralandı. Yaralılar arasında bulunan 65 yaşındaki Mihemed Şefîq Îsmaîl ise tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak hayatını kaybetti.
Basına yönelik saldırılar
5 Ocak’ta, Mezopotamya Ajansı’nın (MA) X (Twitter) hesabı @Maturkce’ye, Türkiye’de erişim engeli getirildi. 263 bin takipçisi bulunan hesabın hangi gerekçeyle erişeme engellendiğine dair ise bir açıklama bildirilmedi. Yine MA’nın 148 bin takipçiye sahip YouTube kanalı da Türkiye’nin talebi üzerine erişime kapatıldı. JINNEWS’in, X hesabı olan @jinnewsturkce isimli hesabına da erişim engeli getirildi. Engelin gerekçesine ilişkin bir açıklama bildirilmedi. Yine Yeni Yaşam gazetesinin 125 bin takipçili X hesabına da erişim engelli getirildi. Yapılan itirazlar sonuçsuz kaldı.
6 Ocak’ta, Gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin’in cenazelerini almak üzere Federe Kürdistan Bölgesi’ne gitmek isteyen heyete bu kez pasaport kontrol noktasında engellendi.
7 Ocak’ta, JINNEWS muhabiri Derya Ren, haber takibi için gittiği Dîlok’un Belqis (Nizip) ilçesinde polisler tarafından “şüphe” üzerine alıkonuldu. Derya Ren’in seyahat ettiği minibüsün önünü kesen sivil polisler, GBT yaptıktan sonra Derya Ren’in daha önce cezaevinde kaldığını öne sürerek alıkoydu. Ren, bir gün sonra serbest bırakıldı.
7 Ocak’ta, Yeni Yaşam Gazetesi çalışanı Mehmet Şakir Karadaş ile Ajansa Welat’tan Hülya Taş ve Rohat Bulut, Wan’ın Erdîş (Erciş) ilçesindeki polis kontrol noktasında “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla gözaltına alındı.
9 Ocak’ta, Sosyalist çizgide yayın yapan Gazete Patika, ETHA, Mücadele Birliği, Kızıl Bayrak, Özgür Gelecek, Umut Gazetesi ve Yeni Demokrasi Gazetesi’nin haber sitelerine erişim engeli getirildi. Ankara 10. Sulh Ceza Hakimliği tarafından alınan 8 Ocak 2025 tarihli karar, “millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesine dayandırıldı.
10 Ocak’ta, Tutsak gazeteciler Pınar Gayıp, Gülistan Dursun ve Serpil Ünal, “revire götürme” gerekçesiyle çıkarıldıkları koğuştan Marmara Kapalı Cezaevi’ne götürüldü.
17 Ocak’ta, İstanbul’da yürütülen bir soruşturma kapsamında Wan ve İstanbul’da yapılan ev baskınlarında gazeteciler Reyhan Hacıoğlu, Necla Demir, Rahime Karvar, Velat Ekin, Vedat Örüç ve Ahmet Güneş gözaltına alındı. Aynı soruşturma kapsamında İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde bulunan Martı Prodüksiyon ve Güncel Prodüksiyon’da baskın düzenlendi.
19 Ocak’ta, Gazeteciler Seyhan Avşar, Ahmet Doğan Akın ve Candan Yıldız hakkında da Nazım Daştan ve Cihan Bilgin’e dair paylaşımları gerekçesiyle açılan soruşturma davaya dönüştü.
20 Ocak’ta İstanbul merkezli soruşturma kapsamında yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan gazeteciler Necla Demir, Rahime Karvar, Ahmet Güneş, Welat Ekin, Vedat Örüç ve Reyhan Hacıoğlu, “örgüt üyeliği” iddiasıyla tutuklandı.
21 Ocak’ta, İstanbul’da gazeteci Eylem Babayiğit, gece saatlerinde kaldığı evde gözaltına alındı.
Halk iradesine saldırılar
09 Ocak’ta, DEM Parti Akdeniz Belediyesi Eşbaşkanları Hoşyar Sarıyıldız ve Nuriye Aslan gözaltına alındı. Sarıyıldız ve Aslan’ın tutuklanması ile belediyeye kayyım atandı.
13 Ocak’ta Mêrdîn Büyükşehir Belediyesi kayyımı, mahkeme kararıyla işe iade edilenlerin de aralarında olduğu 190 kişiyi işten çıkardı. 21 Ocak’ta, Gazeteciler Seyhan Avşar, Ahmet Doğan Akın ve Candan Yıldız hakkında da Nazım Daştan ve Cihan Bilgin’e dair paylaşımları gerekçesiyle soruşturma başlatıldı.
Öte yandan Êlih’e atanan kayyım 61 Dersim’e atanan kayyım ise 190 işçiyi işten çıkardı.
13 Ocak’ta, CHP’li Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat’ın da aralarında olduğu 47 kişi hakkında gözaltı kararı verildi. Hemen sonrasında Beşiktaş Belediyesi etrafı polisler tarafından ablukaya alınarak, bariyerlerle çevrildi.
17 Ocak’ta Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat’ında aralarında olduğu 23 kişi tutuklandı.
17 Ocak’ta, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında başlatılan soruşturmanın ardından sanal medyada İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Akın Gürlek ve ailesi hakkında yapılan paylaşımlar için de ayrıca soruşturma başlatıldığını duyurdu
21Ocak’ta Akdeniz Belediyesi kayyımı, 40 işçiyi zorunlu yıllık izne gönderdi. İşçilerin bir kısmı 1 haftanın ardından işbaşı yaparken bir bölümü işe çağrılmayarak izin süreleri uzatıldı
fotoaltı: Türkiye’nin savaş uçaklarıyla Tişrîn Barajı’na yönelik gerçekleştirdiği saldırıda Hêza Mihemed ve eşi Edhem Elî de yaşamını yitirdi. Çiftin 7 aylık bebeği Tala, olanlardan habersiz anne ve babasının cenazesi töreninde görüntülendi.
