Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi, Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, Türkiye’de kayıtlı çocuk işçi sayısının 1 milyon 372 bin olduğunu belirti. Adana İHD ve Her Yer Çocuk Derneği de çocukların çalıştırılmasının yasaklanması ve denetim mekanizmalarının oluşturulması çağrısı yaptı
Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü dolayısıyla açıklama yaptı. Baro binasında yapılan açıklamaya Baro Başkanı Abdulkadir Güleç’in yanı sıra çok sayıda avukat katıldı.
Amed Barosu Çocuk Hakları Merkezi Yönetim Kurulu üyesi Berivan Zerin, 12 Haziran’ın Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından “Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü” olarak ilan edildiğini hatırlatarak, bugünün tüm dünyada çocuk emeğinin sömürülmesine karşı farkındalık yaratmak ve devletlerin yükümlülüklerini hatırlatmak amacıyla önemli bir gün olduğunu kaydetti.
Türkiye’nin, taraf olduğu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ile ILO’nun 138 ve 182 Sayılı Sözleşmeleri kapsamında çocuk işçiliğini ortadan kaldırma yükümlülüğü altında olduğunu vurgulayan Berivan Zerin, bu yükümlülüklerin yeterince yerine getirilmediğine dikkat çekti. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) göre, Türkiye’de “şiddetli yoksulluk” içinde yaşayan en az 6 buçuk milyon çocuk bulunduğunu aktaran Berivan Zerrin, bu verilere göre her beş çocuktan birinin yeterli beslenmediğini, her dört çocuktan birinin ise okula aç gittiğini belirtti.
Kayıtlı çocuk işçi sayısı 1 milyon 372 bin
Kayıtlı çocuk işçi sayısının 1 milyon 372 bin olduğunu aktaran Berivan Zerin, “TÜİK verilerine göre, 15-17 yaş grubundaki çocukların iş gücüne katılma oranı 2022’de yüzde 18,7 iken, 2023’te yüzde 22,1’e ve 2024’te yüzde 24,9’a yükselmiştir. Bu veriler ışığında, yaklaşık 970 bin çocuk işçi olduğu açıklanmıştır. Ancak bu sayıya; Mesleki Eğitim Merkezi (MESEM) bünyesinde 500 bin çocuk, 15-17 yaş grubunda kayıt dışı çalışan çocuklar ve 15 yaş altı çalışan çocuklar dahil edilmemiştir. Söz konusu gruplardaki çocuklar da eklendiğinde Türkiye’deki çocuk işçi sayısının 3 ila 4 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir” dedi.
MESEM istismarı
Çocuk işçiliğinin bir politikaya dönüştürüldüğünü ifade eden Berivan Zerin, 2023-24 eğitim-öğretim yılında 9 öğrencinin Mesleki Eğitim Merkezi (MESEM) kapsamında çalıştıkları kurumlarda yaşanan kazalar sonucu hayatını kaybettiğini kaydetti. Berivan Zerin, “Konuyla ilgili soru önergelerine hükümet yetkililerince verilen cevapta, Ocak 2023-Haziran 2024 tarihleri arasında MESEM bünyesinde yaşanan kazalarda 14 yaş üstündeki 5 öğrencinin hayatını kaybettiği açıklanmıştır.2025 yılının ilk 106 gününde 19 çocuğun iş kazası nedeniyle hayatını kaybetmesi ile çocuk işçiliği sonucu ölüm oranları artarak devam etmiştir. Usta-çırak anlayışıyla toplumda normalleştirilen bu durum, aslında çocukların güvencesiz ve güvensiz ortamlarda çalıştırılmalarına yol açmaktadır” ifadelerini kullandı.
‘Çocukların çalıştırılması yasaklanmalı’
İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi ve Her Yer Çocuk Derneği, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü dolayısıyla açıklama yaptı. İHD binasında yapılan açıklamada, çocuklara dönük sömürünün arttığına dikkat çekildi.
İHD Çocuk Hakları Komisyonu Sözcüsü Emine Esmer, TÜİK 2024 verilerine işaret ederek, 15-17 yaş arası 970 bin çocuğun zorla çalıştırıldığına ifade etti. Kayıt dışı çalışanların da dahil edilmesiyle bu sayının 3 buçuk milyona yaklaştığını dile getiren Emine Esmer, sadece MESEM (Mesleki Eğitim Merkezleri) kapsamında 1,4 milyon çocuğun işletmelerde, atölyelerde ve fabrikalarda çalıştırıldığını kaydetti.
Çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimlerinin ciddi biçimde zarar gördüğüne dikkati çeken Emine Esmer, çocukların parasız, nitelikli ve erişilebilir bir eğitim sistemine dahil edilmesi gerektiğini vurguladı. Emine Esmer, çocukların çalıştırılmasının yasaklanmasını ve etkin denetim mekanizmalarının kurulmasını istedi.
Kaynak: MA
