Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin anketine katılan yurttaşların yüzde 47’si Kürt sorununun ekonomik kriz-işsizlik sorununa, yüzde 49,5’i demokrasi sorununa, yüzde 43,6’sı hukuk sisteminin mevcut durumuna, yüzde 53,4’ü çatışma ve şiddet ortamına, yüzde 54’ü de dış politikaya etkisinin olduğunu belirtti
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi Türkiye’nin temel sorunlarına ve Devlet Bahçeli’nin Meclis’te 2024-2025 yasama yılı açılışında DEM Parti Sıralarına gidip DEM Parti Eş Başkanları ile tokalaşması ile başlayan gelişmelere ilişkin 27 Ekim -15 Kasım 2024 tarihleri arasında, 19 ilde bir anket çalışması gerçekleştirdi.
İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Aydın, Êlih (Batman), Dêrsim, Amed, Xarpêt (Elazığ), Colemêrg (Hakkari), Qers (Kars), Mêrdin (Mardin), Mersin, Muğla, Sêrt (Siirt), Riha (Urfa), Şirnêx (Şırnak), Wan ve Zonguldak kentlerini kapsadı. Yüzde 3,16 hata payı ve yüzde 98 güven aralığı gözetilen anket çalışmasına bin 358 kişi katıldı.
Dört bölümden oluşan anket soru formunun ilk bölümü, araştırma grubunun sosyal, kültürel ekonomik, profiline dair verilere ulaşmayı hedefleyen demografik sorulardan oluştu. İkinci bölümü Türkiye’nin temel sorunlarına ve Türkiye’nin temel sorunlarının Kürt meselesi ile ilişkisine dair araştırma grubunun görüş, düşünce ve algılarını anlamaya dönük sorulardan; Üçüncü bölüm MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin DEM Partililerle TBMM açılışında tokalaşarak başlattığı yeni sürece dair yurttaşların algısını, yaklaşımını anlamaya, buradan çözüme ulaşmak için öneri ve taleplerine odaklandı. Dördüncü bölüm ise araştırma grubunun oy verme eğilimlerini belirlemeye dönük sorulardan oluştu.
Ekonomik kriz temel sorun
Araştırma grubuna ikinci bölüm kapsamında “Sizce Türkiye’nin En Önemli Sorunu Nedir?” sorusu yöneltilmiş. Buna göre görüşmecilerin yüzde 38,9’u Ekonomik Kriz/İşsizlik, yüzde 9,5’i Kürt Sorunu, yüzde 9,4’ü Hukuk Sisteminin Mevcut Durumu, yüzde 9,1’i Demokrasinin Olmayışı, yüzde 8,8’i Çatışma ve Şiddet Ortamı şeklinde yanıt verdi. Türkiye’nin temel sorunları ile araştırma grubunun yaş kategorileri karşılaştırıldığında; Yaş küçüldükçe “Ekonomik kriz ve işsizliği” en önemli sorun olarak görenlerin oranında artış olduğu; Kürt sorununun Türkiye’nin en temel sorunu olarak görenlerin 55-64 yaş grubunda kümelenmiş olduğu görüldü.
Kürt sorunu ekonomiye etki ediyor
Araştırma grubuna bu bölümün devamında Türkiye’nin temel sorunlarında Kürt meselesinin etkisi de soruldu. Buna göre araştırma grubunun toplamda yüzde 47’si Kürt Sorununun Ekonomik Kriz/İşsizlik Sorununa etkisi olduğunu, yüzde 49,5’i Kürt Sorununun Demokrasi Sorununa etkisi olduğunu, %43,6’sı Kürt sorununun Hukuk Sisteminin Mevcut Durumuna etkisi olduğunu, yüzde 53,4’ü Çatışma ve Şiddet Ortamına etkisi olduğunu, yüzde 54’ü Dış Politika Sorunlarına etkisi olduğunu bildirmiştir.
Ayrıca “Çatışma ve Şiddet Politikaları ile Sınır Ötesi Operasyonların Mevcut Ekonomik Krizi Etkilediğini Düşünüyor Musunuz?” sorusuna görüşmecilerin yüzde 37,3’ü Evet, yüzde 22,1’i Hayır, yüzde 22’si Kısmen, yüzde 18,4’ü Kararsızım şeklinde yanıt verdi. Raporda şu ifadelere yer verildi:
“14 Mayıs 2023 seçimleri oy eğilimleri tablosu incelendiğinde ise MHP’ye oy verdiğini söyleyen katılımcıların yüzde 79,2 gibi önemli bir oranının ekonomik krize Çatışma ve Şiddet politikaları ile operasyonların etkisinin olmadığını düşünmesi dikkat çekicidir. Aynı biçimde ikinci ve üçüncü sırada İyi Parti ve Zafer Partisi’ne oy veren katılımcı oranlarının gelmesi dikkat çekicidir.”
Tokalaşma ‘olumlu’ görüldü
“MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin Meclis Genel Kurulunda DEM PARTİ Grubu ile Tokalaşmasını Nasıl Değerlendiriyorsunuz?” sorusu yöneltilmiştir. Bu soruya katılımcıların toplamda yüzde 43,7’si “olumlu” yanıtını verirken, yüzde 27,1’i “olumsuz”, yüzde 28,9’u Kararsızım yanıtlarını verdi. Bu veriye göre toplumun önemli kesimi Bahçeli’nin girişimini olumlu gördü. AKP’ye oy verdiğini bildiren görüşmecilerin toplamda yüzde 46,9’u, MHP’ye oy verdiğini bildiren görüşmecilerin toplamda yüzde 51’i, YSP/HDP’ye oy verdiğini bildiren görüşmecilerin toplamda yüzde 53,1’i, CHP’ye oy verdiğini bildiren görüşmecilerin yüzde 31,4’ü girişimi olumlu bulduğunu söyledi.
MHP’nin çıkışına inanç yok
“Devlet Bahçeli’nin Çıkışının Kürt Sorununda Yeni Bir Çözüm ve Müzakere Sürecine Evrilmesi Sizce Mümkün Mü?” sorusu soruldu. Bu soruya görüşmecilerin yüzde 27’si Evet, yüzde 30’u Hayır, yüzde 19’u Kısmen, yüzde 14’ü Kararsızım, yüzde 8’i Böyle Bir Sorun Yok, yüzde 2’si Fikrim Yok şeklinde yanıtlar vermişlerdir. Yaş grupları incelendiğinde bu soruya hayır diyenlerin 18-24 yaş ile 65+ yaş gruplarında kümelendiği, yaş arttıkça evet diyenlerin oranında artış görüldü. “Hayır” diyenlerin parti eğilimleri incelendiğinde sırasıyla yüzde 39,8’inin CHP’ye, yüzde 27,3’ünün İyi Parti’ye, yüzde 26,4’ünün MHP’ye, yüzde 25’inin YSP/HDP’ye, yüzde 22,1’inin AKP’ye oy veren katılımcılardan oluştuğu görüldü.
DEM Parti yükselişte
Araştırma grubunun seçmen tercih ve eğilimlerini, oy tercihlerindeki hareketliliği ölçmeyi amaçlayan dördüncü bölümde ilk olarak; “14 Mayıs 2023’te Gerçekleşen Genel Seçimlerde Hangi Partiye Oy Verdiniz?” sorusu yöneltildi. Buna göre görüşmecilerin yüzde 32,7’si AKP, yüzde 28,2’si CHP, yüzde 9,4’ü YSP/HDP, yüzde 7,8’i MHP, yüzde 4,9’u İYİ PARTİ, yüzde 0,9’u YRP, yüzde 0,7’si TİP, yüzde 0,4’ü ZAFER PARTİSİ, yüzde 14,9’u ise Oy Kullanmadım, demiştir.
Aynı araştırma grubuna ardından “Bu Pazar Bir Genel Seçim Olursa Hangi Partiye Oy Verirsiniz?” sorusu yöneltildi. Buna göre görüşmecilerin; yüzde 27,9’u AKP, yüzde 25,7’si CHP, yüzde 10,3’ü DEM PARTİ, yüzde 6,8’i MHP, yüzde 5,3’ü İYİ PARTİ, yüzde 1,2’si YRP, yüzde 0,9’u ZAFER PARTİSİ, yüzde 0,8’i SAADET PARTİSİ, yüzde 0,7’si DEVA PARTİSİ, yüzde 0,7’si TİP, yüzde 0,6’sı GELECEK PARTİSİ, yüzde 0,2’si HÜDA-PAR, yüzde 7’si Kararsızım ve yüzde 11,9’u Oy Kullanmayacağım yanıtını verdi
HABER MERKEZİ
