Kürt edebiyatının ölümsüz kalemlerinden olan Arjen Arî’nin 9 şiir kitabı Sor Yayınevleri desteğiyle bir sette toplanıyor. Seti Diyarbakır Kitap Fuarı’na yetiştirmeyi hedefleyen Sor Yayınları, Arjen Arî’nin hayatının ‘Kürtlerin panoraması’ olduğunu söyledi.
Kürt edebiyatını önceleyen yayınevlerinden olan Sor, Kürt şiirinin önemli isimlerinden Arjen Arî’nin daha önce yayınlanan 9 şiir kitabını bir sette topluyor. Arî’nin yüzlerce şiirlerini tekrardan okurla buluşturacak olan Sor Yayınları’nın hazırladığı set, “Şêrgele, Ev Çiya Rûspîne, Ramûsan Min Veşartin Li Geliyekî, Erotîka, Çil Çarîn, Payîza Peyvê, Destana Kawa û Azhî Dehaq, 72 Nefî ve Şiîr û Sînor” adlı şiir kitaplarından oluşacak.
Sor Yayınları sorumlusu Reşo Ronahî, yayınlayacakları Arî’nin kitap seti hakkında bilgi verdi.
Kitap fuarına yetiştirilecek
Set hazırlıklarının sürdüğü belirten Ronahî, seti sonbaharda yapılacak olan Diyarbakır TUYAP Kitap Fuarı’na yetiştirmeyi hedeflediklerini söyledi. Arî’nin 9 şiir kitabının da sette yer alacağını ifade eden Ronahî, “Neden Arjen Arî?” sorusuna şu yanıtı verdi: “Arjen Arî’nin kuşağı, şair bir kuşaktır. 12 Eylül Askeri Darbesi’ni gören bir kuşaktır. 1990’lı yılların zulmünü görüp, karanlık güçlerden payını alıyor ve yaralanıyor. Son 40 yılda Kuzey Kürdistan tarihinde ne kadar berbat bir olay varsa hepsine tanık olmuş. Arjen Arî bunların hepsini kitaplarında yazmış. Kürtlerini acısını ve yaşanmışlıklarını kendine dert ederek, kendi tarzıyla yazmış. Klasik edebiyattan faydalanarak modern tarzıyla yazmıştır.”
Arjen Arî’nin çok kıymetli bir şahsiyet olduğunu vurgulayan Ronahî, Arî’nin tüm kitaplarının farklı yayınevlerinden yayınlandığını hatırlatarak, Arî’nin tüm şiir eserlerinin bir sette toplanmasının ilk olduğunu söyledi.
Arjen Arî etkinlikleri
Diyarbakır Kitap Fuarı’nda Arjen Arî anısına bir dizi etkinlik düzenleyeceklerini dile getiren Reşo Ronahî, sadece Diyarbakır Kitap Fuarı’yla sınırlı kalmayacaklarını, birçok kentte Arî anısına etkinlikler düzenleyeceklerini söyledi. Ronahî, Arî’nin şiirlerine müzik yapan Mehmet Atlı, Yunus Dişkaya, Ruken Yılmaz gibi sanatçıların katılımıyla kış mevsiminde Arî’nin anısına konser düzenleyeceklerini de kaydetti.
Ronahî, Arjen Arî’nin şiirlerinin yanı sıra düzyazılarını da şiir seti ardından yayınlamayı düşündüklerini söyledi.
‘Kürtlerin panoramasıdır’
Reşo Ronahî, Arjen Arî için şunları kaydetti: “Arjen Arî’nin şahsiyeti ve ilk Kürtçe yazması Kuzey Kürdistan’da yaşayan Kürtlerin panoraması gibidir. Arjen Arî Diyarbakır Eğitim Enstitüsü Türkçe bölümünü bitiriyor ve öğretmen oluyor. Önce Türkçe şiirler yazıyor, sonra anadiline dönerek Kürtçe yazmaya başlıyor. İlk yazdığı Türkçe şiirlerini yakıyor. Bu nedenle bu durum biz Kürtlerin panoramasıdır. Çünkü hepimiz Türkçe yazmanın ve konuşmanın etkisi altında kalmışız. Ama Arjen Arî kişisel olarak bunu kırmış. Onun sayesinde birçok Kürt genci Kürtçe edebiyatı ve şiiri sevmeye başlıyor. Ben bu gençlerden biriyim. Arjen Arî’nin “Şêrgele” kitabını okuduktan sonra Kürtçe şiiri bırakamadım. Çünkü o, istediğin tadı sana veriyor.”
Nusaybin belediyesi’ne öneri
Arjen Arî’nin anısına Kürt PEN’e çok iş düştüğünü dile getiren Ronahî, “Örneğin Nusaybin Belediyesi neden Arjen Arî’nin Çalê köyünde ya da Nusaybin merkezde ‘Çalê’ adlı şiirini üzerine yazıp bir anıt yapmasın? Nusaybin, Kürt dili ve kültürü için önemli bir yer. Nusaybin Belediyesi’ne Arjen Arî’nin anısına her sene bir etkinlik düzenlemesini öneriyoruz. Bizler de katkı sunmaya hazırız” dedi.
Arjen Arî kimdir?
1956 yılında Mardin’in Nusaybin ilçesine bağlı Çalê köyünde doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Nusaybin’de tamamlayan Kürt şiirinin ölümsüz kalemlerinden Arjen Arî 1979’da Diyarbakır Eğitim Enstitüsü Türkçe bölümünü bitirdi. İlk şiiri 1979 yılında Tîrêj dergisinde yayınlandı. Şiirleri İsveç ve Türkiye’de Berbang, Kurdistan Pres, Nûdem, Çira, Rewşen, Nubihar, Gulistan, Kevan, Tîroj, Peyv, Nûbûn ve Karwan adlı dergilerde yayınlandı. 2004’te Kürt Yazarlar Birliği’nin kurucuları arasında yer aldı. Kanser hastalığı nedeniyle 30 Ekim 2012’de Diyarbakır’da hayatını kaybetti ve Diyarbakır Yeniköy Mezarlığı’nda toprağa verildi.
MA / Bilal Güldem – Kadri Esen
