İŞKUR’un 2024 verileri, iş gücü piyasasında vahim tabloyu gözler önüne seriyor: Asgari ücret artık yalnızca bir taban değil, işverenler için fiili bir tavan. Üstelik ücret yükseldikçe kadın çalışanlara olan talep azalıyor
İşverenlerin büyük çoğunluğu, işçi maaşlarını asgari ücretle sınırlı tutmayı tercih ediyor. İŞKUR’un 2024 yılına ait raporunda, açık işlerde işverenlerin yüzde 53,4’ü yalnızca asgari ücret ödemeyi düşünüyor. Bu durum, ülke çapında asgari ücretlileşme sürecinin hızlandığını ve işgücü piyasasında ücret makasının daraldığını gösteriyor.
Kadın çalışan tercihi düşüyor
İşverenlerin asgari ücret sınırını belirlemeleri, kadın çalışan tercihlerinin azaldığı bir durumu da beraberinde getiriyor. Ücretler yükseldikçe, kadın çalışan tercihinin azaldığı gözlemleniyor. Özellikle satış elemanı, beden işçisi ve kasiyerlik gibi sektörlerde asgari ücretin öne çıktığı ve kadın istihdamının azaldığı meslekler arasında yer aldığı dikkat çekiyor.
Asgari ücret tavan oluyor
İŞKUR verilerine göre, ülke çapında en fazla açık iş ilanı olan ilk yirmi meslekte işverenlerin ödeyeceği ücretin asgari ücretle yoğunlaştığı görülüyor. Örneğin, satış elemanı, beden işçisi ve kasiyerlik gibi mesleklerde işverenlerin çoğunluğu yalnızca asgari ücreti öneriyor. Asgari ücretin ötesine geçme düşüncesi ise nadiren görülüyor.
Öne çıkan meslekler
Rapora göre, bazı mesleklerde işverenler asgari ücretin biraz üstüne çıkmayı tercih ediyor. Gazaltı kaynakçısı, satış temsilcisi ve özel güvenlik görevlisi gibi mesleklerde işverenlerin çoğu, asgari ücretin bir buçuk katı seviyelerinde maaş teklif etmeyi planlıyor. Şoför ve CNC torna tezgâhı operatörü gibi mesleklerde ise bu rakam iki katına çıkıyor.
Ancak, asgari ücretin iki buçuk katından fazla maaş öneren işveren oranı oldukça düşük. Sadece özel güvenlik görevlisi mesleğinde bu oran yüzde 25,5 olarak belirtiliyor. Bu durum, asgari ücretin, işverenler için fiili bir tavan ücret haline geldiğini net bir şekilde ortaya koyuyor.
İŞKUR’un raporu, işgücü piyasasında asgari ücretin sadece bir taban değil, aynı zamanda bir tavan haline geldiğini ve işverenlerin bu seviyenin ötesine geçmeyi düşünmediklerini ortaya koyuyor. Bu durum, çalışanlar için ücret artışlarının sınırlı kaldığı bir döneme işaret ediyor.
Cinsiyet ayrımcılığı işgücüne yansıyor
Türkiye işgücü piyasasında kadınlar, erkeklere kıyasla daha düşük ücretlerle çalışmaya devam ediyor. İŞKUR 2024 raporu, kadın işgücü için açılan pozisyonların büyük çoğunluğunda asgari ücret ödenmesi beklendiğini ortaya koyuyor. Kadın işgücü taleplerinin %72,9’unda asgari ücret ödenmesi düşünülürken, erkek işgücünde bu oran %45,1. Ayrıca, ücretler arttıkça kadın işgücü talebi azalıyor, erkek işgücü ise daha fazla tercih ediliyor. Bu durum, toplumsal eşitsizliği derinleştiriyor ve ekonomik fırsat eşitsizliğine yol açıyor. Kadınların daha düşük ücretle çalıştırılması, “eşit işe eşit ücret” ilkesine de zarar veriyor, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini pekiştiriyor.
HABER MERKEZİ
