Avustralya hükümeti tarafından yayınlanan beş yıllık Ulusal Çevre Durumu Raporu’na göre, iklim değişikliği hem Avustralya hem de dünyada ekosistemler üzerindeki baskıları artırıyor
Raporda Avustralya’da listelenen tehdit altındaki türlerin sayısının 2016’dan bu yana yüzde 8 arttı ve önümüzdeki on yıllarda daha fazla türün neslinin tükenmesi bekleniyor.
Son beş yılı değerlendiren raporun temel bulgular şöyle sıralandı: “Değerlendirmelere göre ülkenin doğal bitki örtüsü, toprak, sulak alanlar, resifler, nehirler ve biyolojik çeşitlilik miktarında ve durumunda sürekli düşüşler oldu. Bu kaynakların hepsi yiyecek, temiz su, kültürel bağlantılar ve daha fazlasını sağlayarak Avustralyalılara yaşam sunuyor. Haziran 2021’de tehdit altında olarak listelenen bitki ve hayvan türlerinin sayısı 2016’da 1.774’ten 1.918’e yükseldi. İklim değişikliği, arazi boşalması, istilacı türler, kirlilik ve kentsel genişlemeden kaynaklı halihazırdaki hasarı, geçmişteki hasarla birleştiriyor. Mevsimsel yangın süreleri uzuyor, orman yangını mevsimi şimdi neredeyse sekiz aya kadar sürüyor. Aşırı olaylar, ekosistemleri daha önce hiç belgelenmemiş şekillerde de etkiliyor. Aşırı hava olaylarının yoğunluğu ve sıklığı değişiyor. Son beş yılda sel, kuraklık, orman yangınları, fırtınalar ve sıcak hava dalgaları gibi aşırı olaylar Avustralya’nın her yerini etkiledi.”
Daha fazla tür yok olacak
Rapora göre 2018’deki aşırı sıcak dalgası, 23 binden fazla gözlüklü uçan tilkiyi öldürdü. 2019’da türler ‘savunmasız’dan ‘nesli tükenmekte’ olana doğru listelendiğinin ifade edildiği raporda, “Birçok Avustralya ekosistemi, orman yangınları gibi aşırı ‘doğal’ olaylardan kurtulmak için çeşitli gelişmeler gösterdi. Ancak son olayların sıklığı, yoğunluğu ve birleşik etkileri, onların yakın evrimsel tarihleri boyunca deneyimlediklerinden çok daha fazla” denildi.
Mercan ağarması
Denizdeki ısı dalgaları 2016, 2017, 2020 ve 2022’de Great Barrier Reef’te toplu mercan ağarmasına neden olduğunun örnek verildiği raporda, “Bu tür sık rahatsızlıklar, iyileşmek için çok az zaman bırakıyor. Pek çok ekolojik teori artık sıklıkla bozulan ekosistemlerin yalnızca hızlı yaşayan ve hızlı çoğalabilen türlerin gelişip yaşayabileceği ‘ıskartaya çıkmış’ bir statüye geçeceğini öne sürüyor. Bu trend, ekosistem yapısında ve işlevinde derin değişimler getirecektir” diye ifade edildi.
Yüzde 70’ini etkiliyor
“Bu aynı zamanda ekosistemleri nasıl yönettiğimizi ve onlara hangi bağlamda güveneceğimizi de değiştirmemiz gerektiği anlamına geliyor” denilen raporda şunlar ifade edildi: “Onlardan nasıl hasat aldığımız, avlandığımız ve başka şekillerde faydalandığımız da dahil. İklim streslerinin yanı sıra habitat kaybı ve bozulması, Avustralya’da karada yaşayan türler için ana tehdit olmaya devam ediyor ve tehdit altındaki türlerin yaklaşık yüzde 70’ini etkiliyor. Avustralya’nın okaliptüs ormanlık alanlarının üçte birinden fazlası kapsamlı bir şekilde yok oldu ve durum diğer bazı büyük bitki örtüsü grupları için daha bile kötü. Uzmanlar 20 yıl içinde, yönetim büyük ölçüde iyileştirilmediği takdirde, King Island kahverengi dikenli gagası ve turuncu karınlı papağan gibi yedi Avustralyalı memeli ve on Avustralyalı kuşun neslinin tükeneceğini söylüyor.”
KANBERRA
