Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un EYT’liler için ‘Her kombinasyonu denedik. Sürdürülebilir değil’ sözlerine karşı EYT raporu aksini gösteriyor. Rapora göre, ilk etapta emekli olacak 750 bin kişi için 14 milyar yeterli
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın katıldığı bir toplantıda sarf ettiği “Tutturmuş bir EYT, erken emeklilik. İskandinav ülkelerinin hepsi bu sistemle battı. Bizim ülkenin başına da bu erken emekliliği dolayanlar bunun bedelini ödediler. Bırakalım ne zaman emekli olması gerekiyorsa o zaman emekli olsun ve parasını alsın”sözleri ile başlayan Emeklilikte Yaşa Takılanlar ( EYT) tartışması devam ediyor.
Hangi kombinasyon
HDP’nin önceki gün sorunun çözümü için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın bütçesinin 30 milyar TL arttırılması yönünde verdiği önerge, AKP-MHP oylarıyla reddedilirken Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, konuya dair açıklama yaptı. Selçuk, “En az 10 analiz yaptık. Her türlü kombinasyonu denedik. Hiçbirinin maliyeti sürdürülebilir değil” iddiasında bulundu.
5 milyon EYT’li
Bakanın “sürdürülebilir” bulmadığı yasal düzenleme için harcanacak miktar ise 2020 Yılı Bütçe Teklifi’nde bakanlıklara ve harcamalara ayrılan bütçeye bakıldığında çok da imkânsız görülmüyor. EYT Derneği tarafından hazırlanan Eylül ayı raporuna göre yasa çıkması halinde yararlanacak yurttaş sayısı 5 milyon 404 bin kişi. Yine ortalama bin 600 TL olan emekli maaşı hesabına göre 1600*5.404.924 (EYT sayısı)= 8 Milyar 647.878 TL aylık, yıllık maliyeti ise; 8.647.878.400*12= 103.774.540.800 TL olacak.
14 Milyonla çözülebilir
Yine rapora göre yasa çıksa dahi 5 milyonu aşkın kişinin hemen emekli olması imkânsız. Buna göre 25 yılı dolmayan, prim ödemesini tamamlamayan, devlette çalışanlar olmak üzere büyük bir oran emekli olamayacak. Yasa çıkması halinde 2019 yıl sonu itibariyle 750 bin kişi emekli olabilecek. Bu da maliyeti daha da düşürür. Buna göre 750.000(EYT) *1600=1 milyar 200 bin TL aylık, 14 milyar 400 bin de yıllık maliyeti olacak.
4 milyon emekli iş arıyor!
Yine TÜİK verileri baz alınarak hazırlanan rapora göre, 4 milyon 202 bin işsizlikle birlikte, emekli olup çalışanların ya da iş arayanların toplam sayısı ise yaklaşık olarak 4 milyon 500 bini buluyor.
Her ay 50 bin emekli
Raporda 2018 yıl sonu itibariyle EYT sayının 5 milyon 954 bin 225 kişi olduğu ve her ay 50 bin kişinin emekli olduğu ve yine 2019 Ağustos sonu itibariyle emekli olanların 400 bini bulduğu belirtildi. Yasa çıkması halinde EYT’lilerin emekliliğinin en az 10 yıla yayılacağı belirtilen raporda, yasa çıkarsa emekli olacak kişi sayısının 750 bin ile 1 milyon arasında olduğu belirtildi.
Nereye harcandığı belli değil
2020 bütçesinde nereye ve ne amaçla harcandığı belli olmayan ve iki bakanlığa ait bir kalemde yapılan artış da tartışma konusu oldu. Bütçede Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı için “Kamu İdarelerinin 2020 Bütçe Kanun Teklifindeki Görev Zararları” kalemine 99 milyar 579 milyon 432 bin TL ayrıldı. HDP Milletvekili Garo Paylan, bu ödemenin şirketleri için kullanıldığını dile getirmişti.
Yeter ki ‘itibarımız’ olsun
Her defasında şatafatlı törenleri ile gündeme gelen iktidar 2020’de de “Temsil Ve Tanıtma Giderleri” adı altında milyarlarca lira harcayacak. Buna göre bütçe kapsamında Kamu İdarelerine “Temsil Ve Tanıtma Giderleri” olarak 267 milyon 706 bin TL ayrıldı. Bu giderler arasında Cumhurbaşkanlığı ise 92 milyon TL ile ilk sırayı alıyor. CB Erdoğan daha önce harcama tartışmaları için “itibarımız için” açıklaması yapmıştı.
EYT’ye havuz yorumu!
İktidarın her açıklamasını halka benimsetmeyi görev bilen havuz medyası EYT için de iş başındaydı. A haber yaptığı canlı yayınla EYT’nin ülkeye vereceği “zararı”açıklarken, Sabah gazetesi de AKP’den önce SGK’de yapılan yolsuzlukları örnekleyerek “Erken Emekliliğin Ağır Faturasını Herkes Ödüyor” manşeti ile çıktı
Tasarruf kime artıyor!
2020 bütçesini açıklayan AKP’li Naci Ağbal, tasarrufların artacağını belirtirken, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) için bütçeden 5.1 milyar liralık kaynak ayrıldığını ve katılımcı sayısının 6.8 milyon kişiye, devlet katkısıyla birlikte biriken fon tutarının da 108.8 milyar liraya ulaştığını aktardı.
CB’ye 7 bin TL zam
2020 Yılı Merkezi Bütçe Teklifinde Cumhurbaşkanı maaşına da zam yapıldı. Buna göre işçi ve memur asgari ücret koşullarına mahkûm edilirken, CB maaşı 74 bin 500 TL’den 81 bin 250 TL’ye çıkarıldı.
Bakanlıklara milyarlarca ödenek
1 trilyon 95.5 milyar olan 2020 Yılı Merkezi Bütçesi’nde bazı rakamlar ise şöyle: Hazine ve Maliye Bakanlığı: 434.4 Milyar TL Diyanet: 11.5 Milyar TL Savunma: 141.1 Milyar TL Sermaye Giderleri: 56.6 Milyar TL Borç Verme Giderleri: 27.1 Milyar TL Yedek Ödenek: 8.8 Milyar TL Personel Giderleri: 282.5 Milyar TL
Kamu Kurum ve Kuruluşları Mal ve Hizmet giderleri: 75.6 Milyar TL
Faiz Giderleri:138.9 Milyar TL Kamu Yatırımları: 88.5 Milyar TL Eğitim: 176.1 Milyar TL Sosyal Yardımlar: 69.5 Milyar TL Sağlık: 188.6 Milyar TL
EKONOMİ SERVİSİ
