İran’da halk ayaklanmasında biri Devrim Muhafızı, ikisi Besic milisi 3 kişi öldü. Çok sayıda sivilin de yaşamını yitirdiği protestolarda bir kadının polise ‘Hepiniz IŞİD’siniz, halkın çocuklarını vurup maaş alıyorsunuz’ demesi gündem oldu
İran’da benzine yapılan zamdan sonra geçtiğimiz Cuma günü başlayan ve kısa sürede İran’ın 31 eyaleti ile Rojhilat’ın tamamına yayılan halk ayaklanması, devam ediyor. Resmi kaynaklara göre yaşanan olaylarda 5 gösterici yaşamını yitirdi ancak farklı kaynaklar yaşamını yitirenlerin sayısının daha fazla olduğunu belirtiyor. Protestolarda 3 rejim gücünün de öldürüldüğü ifade ediliyor.
Yaşamını yitirenlerin sayısı netleşemiyor
İran rejimi, gösterilerin yayılmaması, dünya kamuoyuna yansımaması için internet hatlarını ve telefon hatlarını kesti. Rejim güçlerinin sert müdahalesine rağmen, protesto eylemleri Zencan, Simnan, Hemedan ve bu şehirlere bağlı merkezlere de yayıldı. Ülkedeki ölü ve yaralı sayıları ile ilgili ise net bilgi edinilemiyor. Resmi kaynaklar yaşamını yitiren protestocu sayısının 5 olarak açıkladı. Ancak, kimi kaynaklara göre dördüncü gününe giren gösterilerde şu ana kadar 30’dan fazla kişi yaşamını yitirdi, bin kişi yaralandı, 6 bin kişi de gözaltına alındı. Kimi kaynaklara göre ise sadece Rojhilat’ın Meriwan kentinde 12 kişi yaşamını yitirdi.
İran haber ajansları ISNA ve Fars’a göre ise, üç rejim gücü göstericiler tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Başkent Tahran’ın batısındaki gösterilerde protestocular tarafından pusuya düşürülen bir Devrim Muhafızı komutanı ile iki Besic milisinin bıçak ve palayla öldürüldüğü belirtiliyor. Fars haber ajansı öldürülen Devrim Muhafızları komutanının Murtaza İbrahimi olduğunu duyurdu. Öldürülen iki Besic milisinin ismi ise Mecid Şeyhi (22) ve Mustafa Rızai (33) olarak açıklandı.
Rejimden ‘tehdit açıklaması’
Halk isyanının ardından İran Parlamentosu’nun toplanıp gösterileri görüşmesi kararı alınırken, askeri ve yarı askeri sivil güçleri ile yöneticilerin temsilcilerinden de ‘tehdit’ açıklamaları geldi. Devrim Muhafızları olarak bilinen Spay Pastaran güçleri merkezinden yapılan açıklamada, İran’daki gösteriler için “dış güçlerin oyunu” iddiasında bulunulurken, gösterilerde, ABD, İsrail ve devrik İran Şah’ı Rıza Pehlevi’nin ailesinin parmağı olduğu savunuldu. Açıklamada, Spay Pastaran güçlerinin gösterileri bastırmak için güvenlik güçleri ile birlikte hareket etmeye hazır olduğu vurgulandı.
Göstericilere bir tehdit de İran’ın dini lideri Ali Hamaney’in Fars eyaleti temsilcisi Ayetullah Lütfullah Dejkam’dan geldi. Dejdam, “Eğer Fars Eyalet Güvenlik Konseyi, göstericileri yarına kadar durduramazsa milis güçleriyle (Besiç) Şiraz’da sokaklara ineriz” dedi.
‘Hepiniz IŞİD’siniz’
Bu arada eylemlere kadın göstericilerin katılım sayısı ise dikkat çekiyor. Protestolara ilişkin ManotoNews’in yayınladığı bir videoda kadın eylemci rejim güçlerine “Bizi IŞİD ile mi korkutuyorsunuz? Hepiniz IŞİD’siniz. Halkın çocuklarını, kadınları vuruyorsunuz ve de maaş alıyorsunuz. Aldığınız para haram, haram” sözleri ile tepki gösteriyor.
İran’da devam eden ekonomik kriz nedeniyle hükümet Cuma gecesi benzin satışına kısıtlama getirerek fiyatlara zam yapmıştı. Satın alınan ilk 60 litre benzinde fiyat yüzde 50 oranında artırılmış ve daha fazla alınması halinde fiyatın yüzde 300 oranında zamlı olmasına karar verilmişti. Zam sonrası başkent Tahran başta olmak üzere, Ahvaz, Hürremşehr, Bircend, Meşhed, Sircan, Geçsaran, Bender Abbas, İsfahan, Şiraz, Tebriz ve Kirmanşah şehirlerinde vatandaşlar protesto gösterileri düzenlemişti. İran’da protestolar sonrasında başlatılan internete erişim engelinin de dün ikinci bir emre kadar süreceği açıklanmıştı.
KODAR: Demokratik ve özgür bir yaşam için
Rojhilat Kürdistan Özgür ve Demokratik Toplumu (KODAR) yazılı açıklama yaparak eylemleri destekledi. Rojnews’te yer alan açıklamada, İran ve Rojhilat’taki meşru eylemlerin, tüm Ortadoğu ve Kürtlerin yaşadığı ülkelerdekinin devamı olduğu, “çetin bir kıştan sonra halkların baharının müjdecisi olduğu” belirtildi. Zamma karşı başlayan gösterilerin ahlaki olduğu belirtilirken rejim ve devlet güçlerinin sınırsız şiddet ile gösterilere saldırdığı vurgulandı. Halkı örgütleme komitelerinin tüm kentlerde oluşturulması gerektiği belirtilen açıklamada, halktan eylemlere destek istendi. KODAR, demokratik bir hükümetin tüm İran halklarının hakkı olduğunu belirtti.
DIŞ HABERLER
