S uriye iç savaşının kilidi sayılan İdlib konusunda Rusya, Türkiye, İran’ın dün Tahran’da yaptığı zirvede, uzlaşı çıkmadı. Üçlü arasından imzalanan Astana Anlaşması kapsamında ilan edilen 4 “çatışmasızlık” bölgesinden biri olan İdlib, taraflar arasında çözülmeyen tek yer olarak kaldı.İdlib sorunu ve Tahran Zirvesi’ni Kuzey Suriye’den Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) Eşbaşkanı Xerib Hiso, MA’dan Nazım Daştan’a değerlendirdi. Hiso, üçlü zirvede alınan kararlara değinerek, Rusya’nın İdlib ve çevresinde bulunan bütün selefi grupları oradan çıkarmak istediğine dikkat çekti. Rusya’nın rejimin adına konuştuğunu belirten Hiso,İran’ın da bu anlayışa yakın olduğunu kaydetti. Türkiye’nin yaklaşımının ise tam aksi yönde olduğuna işaret eden Hiso, şunları söyledi: “O gruplarla birlikte İdlib’ten Cerablus’a kadarki toprakları işgal etmiş. Askeri olarak girdiği Suriye topraklarında bu oluşum ve grupları nasıl kurtarabilirim ile meşguldür. Bu sebeplerden dolayı her görüşme ve iletişimde buralarda gelişebilecek operasyonları olabildiğince uzatmaya çalışıyor. Zaman kazanmanın derdindedir. Orada bulunan grupların hepsi Suriye savaşında terör estiren yapılardır. Aralarında hiç bir fark yoktur. Fakat Rusya bu durumu kabul etmiyor. Toplantının gerçekleşeceği saatlerde bile Rusya İdlib’e bağlı birçok yeri bombaladı. Ve bu durum halen devam ediyor. Özellikle Akdeniz’e yakın olan Cisir El Şuğur Bölgesi’nde onlara yoğun bir şekilde yöneliyorlar.”
‘Zorlanan Türkiye olacak’
Toplantıda Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yine Kürtleri gündeme getirdiğini vurgulayan Hiso, bu yaklaşımın “yürütülen Kürt düşmanlığının nasıl bir aşamada olduğunun kanıtı” olduğunu söyledi. Hiso şöyle devam etti: “Üç tarafta da bölgenin oradaki terör gruplarından temizlenmesi gerektiği noktasında konuştu. Bir formülünü çizerek, savaşın başladığını bir şekilde ilan ettiler. Aslında Tahran’da İdlib’te teröre karşı savaşılması kararı çıktı. Türkiye itirazlarla onları korumaya çalıştı. Bu kararda en çok zorlanan ise Türkiye olacak. Türkiye kendi içinde hem siyasi hem ekonomik hem de toplumsal olarak zorluklar yaşıyor. Güvenlik anlamında da aslında sorunları mevcut. Bu kadar sorun yaşanmasına rağmen Kürt halkına karşı beslediği düşmanlıktan da vazgeçmiyor.” İdlib ve Afrin’in konumlarına dikkat çeken Hiso, “İdlib siyasi ya da askeri bir şekilde çözülecek ama bu bölge Afrin’siz olmaz” dedi. Hiso bunu şu şekilde açıkladı: “Efrîn’den hiç söz edilmedi. Orası işgal edilmiş ve aynı gruplar bulunuyor. İdlib’in yanı başında olan bir yer. Rejime teslim olmayanlar Türkiye eliyle Efrîn’e yerleştiriyorlar. Türkiye’nin yanına gidiyorlar, onlar da bu grupları ellerindeki alanlara yerleştiriyorlar. Onun için Türkiye’nin Suriye’deki siyaseti bitmiş değil. İdlib’ten sonra Efrîn, Ezaz, Bab ve Cerablus’ta politikaları var. İdlib’tekiler buraya getirilebilir. İdlib siyasi ya da askeri bir şekilde çözülecek ama bu bölge Efrîn’siz olmaz. Efrîn’de büyük bir jenosit uygulanıyor. Günlük olarak orada katliamlar gerçekleştiriliyor.İnsanlar kaçırılıp, kaybediliyor. Tarihi ve halkların yerleri yerle bir ediliyor. Alevi, Êzidî, Hristiyan, Arap ve Kürtlerden oluşan mozaik talan edildi. Bu başlı başına büyük bir katliamdır. Büyük bir imha var. Ancak bu konuda kimse bir şey demiyor. Bunun da gündeme gelmesi gerekiyor.”
KAMIŞLO
