Hasankeyf’in sular altında kalmasının ardından bölgede incelemede bulunan Hasankeyf Koordinasyonu’ndan Mücella Yapıcı, “Bu hatadan dönme imkânı hâlâ var. Bu yıkım projesi bir an önce durdurulmalı” dedi
İstanbul’dan Hasankeyf’e gelen Hasankeyf Koordinasyonu üyeleri su altında kalan köyleri ve Hasankeyf’i ziyaret ederek incelemelerde bulundu. Aralarında Mimarlar Odası İstanbul Büyük Kent Şubesi ÇED Sekreteri Mücella Yapıcı, Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Yiğit Ozar, Yazar Nevi Soyukaya da aralarında olduğu çok sayıda kişinin yaptığı incelemelere Batman Belediyesi Eş Başkanı Dr. Mehmet Demir ve Batman’da bulunan çok sayıda Sivil Toplum Örgütü de eşlik etti.
Heyet, Hasankeyf’in yanı sıra Batman Merkez’e bağlı su altında kalan Urganlı (Zohora), Su Çeken(Şikefta) köylerinde incelemelerde bulundu.
Köylülerin gidecek yeri yok
Batman’da bir araya gelen heyet ilk olarak Urgan’lı köyüne gitti. Urganlı Köyü’nde suyun yükselme hızını ve yerleşim yerine ilişkin bilgi alan heyet, köylüler ile sohbet etti. Köy sakinlerinden Naif Yıldız adlı yurttaş heyete suyun günde bir metre yükseldiğini ve gidecek yerlerinin ise olmadığını belirtti. Diğer köylüler ile görüşmelerini sürdüren heyet sohbet sırasında Jandarma komutanı sivil kıyafetler ile köye gelerek köylülere “Aman çok fazla şey anlatmayın” demesi üzerine köylüler, “Bugün derdimizi anlatmayacaksak ne zaman” anlatacağız” diyerek tepki gösterdi. Heyete sorunlarını anlatan köylüler “Gidecek yerimiz yok yetkililer bir an önce köy yerimizi tespit etmelidir” diye konuştu.
Urganlı’nın ardından Su Çeken Köyü’ne giden heyet burada da incelemelerde bulundu. Köy ziyaretleri ardından Hasankeyf’e geçen heyet kent girişinde araçları durdurularak GBT kontrolünden geçirildi. Hasankeyf’te yapılan incelemelerin ardından heyet Batman’a basın toplantısı için geri döndü.
Petrol-İş Sendikası Konferans Salonu’nda basın toplantısında ilk olarak Batman Belediyesi Eş Başkanı Dr. Mehmet Demir konuştu. Uzun bir süreden bu yana Hasankeyf mücadelesi verildiğini dile getiren Demir, “UNESCO’dan Türkiye yönetimine kadar hepsinin ortak çabası ile Hasankeyf yok edildi” dedi. UNESCO’nun üç maymunu oynadığını dile getiren Demir, “Bu büyük bir utançtır. Bizim de görevimiz her fırsatta bu utancı onlara hatırlatmaktır. Bugün bunların dışında diğer bir görevimiz daha vardır. O da insan sağlığını korumaktır” dedi. Bölgedeki birçok kentin kanalizasyon sularının arıtmaya tabi tutulmadan baraj bölgesine aktığını anlatan Demir, “Burası artık büyük bir hastalık yayan bölgeye dönecek. İnsan bunları düşününce bölgeye bir kasıt mı var diye düşünmekten edemiyor” diye konuştu.
‘Anlamak mümkün değil’
Daha sonra konuşan Hasankeyf Koordinasyonu adına Mücella Yapıcı da, 199 yerleşim yeri ve 289 höyüğün su altında bırakılmak istendiğini dile getirerek, yaşananın tufan olduğunu ve tufanın devam ettiğini söyledi. Mücadelenin 32 yıldır sürdüğünü hatırlatan Yapıcı, Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali’nin bir devlet projesi olduğu belirterek, yapımında ısrar edilmesinin anlamsız olduğunu ifade etti. Yapıcı, “Kalkınmacı politikalarla bile anlaşılamayacak bir yıkım projesi ile karşı karşıyayız” diyerek sözlerini sürdürdü. Vadi boyunca yoksunluğun yayılmaya başlandığını dile getiren Yapıcı, “Baraj göletinin geldiği her noktada zorunlu göç, göçe bağlı yoksullaşma hem Hasankeyf ilçesinde hem de Batman il merkezinde görünür olmaya başladı. Büyük toprak sahiplerinin gösterişli şovlarına aldanmamak gerekiyor. Ülke genelindeki zengin yoksul oranı burada da kendini göstermektedir. En az 10 bin kişi topraksız hiçbir tazminat alamadan en temel insani hak olan barınma hakkından yoksun bırakıldı, bırakılmaya devam ediliyor” ifadelerini kullandı.
‘Ekolojik tahribat bilinmiyor’
Ekolojik tahribata da dikkat çeken Yapıcı şunları belirtti: “400 kilometrelik alanda ekolojik yıkımın boyutu, kapsamı hâlâ bilinemiyor. Kapakların kapatılmasıyla birlikte milyonlarca canlı, yaşam kaynağı olan Dicle’nin sularında boğduruldu. Baraj göletti Vadi boyunca Tufan’a dönüşmüş durumda. Tepkiler sonucunda, soyu tükenme riski altında olan canlılarla ilgili yeni yuvalanma alanları yapılacağı belirtilse de alan boyunca kuşlar için yapılmış iki üç kule dışında bir çalışma görülmüyor” diye konuştu. Daha sonra en az 40 köyün sular altında kaldığını dile getiren Yapıcı 60 köyün ise sular altında kalmaya devam ettiğine dikkat çekti. Yapıcı sözlerine hukukçulara çağrıda bulunarak şunları söyledi: “Hasankeyf ve Dicle Vadisi boyunca her gün suç işleniyor. Barolar ve avukatlara çağrımızdır, lütfen varoluşunuzun gereğini yerine getirmek için gerekli adımları atın.”
Yapıcı son olarak, “Sular yükseliyor ve baraj göleti önüne çıkan her şeyi yok ediyor. Bu baraj, ömrü boyunca bölgedeki tüm canlılığı edecek bir baraj. Bu yüzden bütün yetkililere çağrıda bulunuyoruz. Bu hatadan dönme imkânı hâlâ var. Bu yıkım projesi bir an önce durdurulmalı, baraj kapakları kontrollü olarak açılmalı ve gölet ortadan kaldırılmalıdır. Dicle Nehri özgür akmalı, Antik Hasankeyf kenti yaşamaya devam etmelidir” diyerek çağrıda bulundu.
Yapıcı’nın konuşmasının ardından İstanbul Tabib Odası Yönetim Kurulu Üyesi Nazmi Algan söz alarak baraj kapaklarının açılması için hazırladıkları basın metnine imza atan sanatçı ve yazarların isimlerini okudu.
Metni imzalayan yazar ve sanatçılar ise şöyle:
A.MÜCELLA YAPICI
AHMET ÜMİT
ALİ BİLGE
ALİ UÇANSU
ALTAN ERKEKLİ
AYDIN ENGİN
AYFER DÜZTAŞ
AYŞE CEMAL
AYŞE ERZAN
AYŞEGÜL DEVECİOĞLU
BARIŞ ATAY
BARIŞ BAĞCI
BETÜL ARIM
BEYZA ÜSTÜN
BİRCE AKALAY
BİNNAZ TOPRAK
CAN ATALAY
CELAL YILDIRIM
CELİL NALÇAKAN
CEMİL QOÇGİRİ
CENGİZ BOZKURT
CEZMİ BASKIN
DAMLA KILIÇOĞLU
DENİZ ÇAKIR
DENİZ TÜRKALİ
DİLJEN RONİ
DOĞAN BERMEK
EMİNE UŞAKLIGİL
ERCAN KESAL
ERDOĞAN AYDIN
ERDOĞAN KAHYAOĞLU
ERHAN GÜLERYÜZ
EROL BABAOĞLU
ESRA KOÇ
FIRAT TANIŞ
GENCO ERKAL
GENÇAY GÜRSOY
GÜLSEREN ONANÇ
GÜNEY ZEKİ GÖKER
GÜRHAN ERTÜR
HACER ANSAL
HALUK LEVENT
HÜSNÜ ARKAN
IRAZ YÖNTEM
İRFAN DEĞİRMENCİ
JEHAN BARBUR
KIRAÇ
LEVENT İNANIR
LEVENT ÜZÜMCÜ
MEBUSE TEKAY
MELEK ULAGAY TAYLAN
MEM ARARAT
METİN UCA
MİKAİL ASLAN
MUSTAFA PAÇAL
MUSTAFA PEKÖZ
NAKİYE BORAN
NAZAR BÜYÜM
NAZIM DİKBAŞ
NESLİHAN YARGICI
NESRİN NAS
NESTEREN DAVUTOĞLU
NEŞE ERDİLEK
NEVİN SOYUKAYA
NİLÜFER AÇIKALIN
NURCAN BAYSAL
NURHAN ÖZENEN
NURTEN ERTUĞRUL
ONUR AKIN
ORHAN ALKAYA
ORHAN AYDIN
ORHAN SİLİER
OYA BAYDAR
ÖZGÜR MUMCU
RIZA AKIN
SAYGIN ERSİN
SELİM TEMO
SİNAN TUZCU
SONER OLGUN
SUAVİ
ŞEBNEM SÖNMEZ
ŞEVVAL SAM
TARIK GÜNERSEL
TATYOS BEBEK
ÜLKÜ DURU
VİKİ ÇİPRUT
YASEMİN BEKTAŞ
YAVUZ EKİNCİ
YEKTA KOPAN
ZEYNEP TANBAY
ZÜLFÜ LİVANELİ
