Aşırı sağ dünya genelinde yükselişe geçerken, neo-liberal politikalar ve aşırı sağa karşı da halklar sokakları boş bırakmıyor. Macaristan’da halk, ‘kölelik yasasına’ ve hükümetin baskıcı politikalarına karşı eylemdeydi
Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de, Pazar akşamı binlerce kişi, ülkenin aşırı sağcı başbakanı Victor Orban’a ve “köle yasası” olarak adlandırılan yıllık fazla mesai saatlerinin artırılmasını öngören yasal düzenlemenin parlamentoda yurttaşların tepkilerine rağmen kabul edilmesine karşı büyük bir yürüyüş gerçekleştirdi. “Mutlu Noel’ler Başbakan” adı altında yapılan yürüyüş, son bir hafta içerisinde Orban hükümetine karşı yapılan dördüncü ve en geniş katılımlı eylem oldu. En az 15 bin kişinin katıldığı belirtilen yürüyüş aynı zamanda Orban iktidarına karşı yapılmış en büyük eylem olarak da nitelendiriliyor. Avrupa’da aşırı sağın yükselişinin sembol isimlerinden biri olan Orban’a karşı yapılan eylem, bir yanda da Avrupa’da genişleyen halk muhalefeti için de bir örnek teşkil ediyor. Ancak, sağcı Fidesz (Macar Yurttaş Birliği) hükümeti sözcüsü Zoltan Kovacs yürüyüş için, “Hepimiz biliyoruz ki şu anda olanların arkasında bir halk desteği yok” değerlendirmesinde bulundu.
‘Yalan fabrikası’
Sol muhalefet, sendikalar ve öğrencilerin öncülük ettiği yürüyüş, devlet televizyonu binası ve parlamentoya doğru yapılırken, hükümetin istifası istendi. “Kölelik Yasası” haricinde hükümeti bağımsız mahkemelerin denetiminden çıkaran düzenlemenin de protesto edildiği eylemde “Hırsızlık yapmayın” ve “Bağımsız mahkemeler” yazılı pankartlar taşınırken, devlet televizyonu önünde “Yalan fabrikası” ve “Televizyon yalan söylüyor” sloganları atıldı. Polis ise kitleye devlet televizyonu binası yakınlarında göz yaşartıcı gazla saldırdı.
Bağımsız yargının tasfiyesi
2019 başında yürürlüğe girecek yeni çalışma yasası, işverenlerin işçiden yılda 400 saate varan ek süreleri istemesini sağlıyor. Yasaya karşı çıkanlar, bunun “kölelik yasası” olduğu tepkisinde bulunuyor. Hükümet partisi Fidesz tarafından parlamentoya sunulan, 250 saat olan yıllık fazla mesai süresinin 400 saate çıkarılmasını öngören düzenleme dışında; hükümeti bağımsız mahkemelerin denetiminden çıkarıp, seçim yasası, gösteri hakkı ve yolsuzluklar gibi konularda yetkili yeni idari mahkemelerin kurulmasının yolunu açan bir yasanın onaylanması da protestocuların tepkisini çekiyor. Fidesz, yeni kanunla fazla mesai yapmak isteyenlerin önündeki bürokratik engelleri kaldırdıklarını iddia ederken, muhalefet partileri ve sendikalar, hükümetin çok uluslu şirketlerin talebini yerine getirdiğini vurguluyor. Fidesz, eylemlerin arkasında “suçluların” olduğu iddia ederken, Orban ise protestocuları “Sorosçu” olmakla suçluyor. Soros ise bu iddiaları sürekli reddediyor.
BUDAPEŞTE
