Çıplak arama için yasal düzenleme yapan AKP’lilerin, bunu reddetmesini utanmazlık olarak ifade eden Avukat Gülizar Tuncer, bu uygulamanın çocuk ve yaşlılara dahi uygulandığını söyledi
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun, 30 kadının 31 Ağustos’ta Uşak Emniyeti’nde maruz kaldığı çıplak aramayı Meclis Genel Kurulu’nda gündeme getirmesi tartışmalara neden oldu.
AKP Grup Başkanvekili Özlem Zengin, çıplak aramanın yapılmadığını iddia ederek Gergerlioğlu’nu Meclis’i terörize etmekle suçladı. Bir diğer AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan da kanıt isteyerek, uygulamanın olmadığını iddia etti. Çıplak arama işkencesini yalanlayan Uşak Valisi Funda Kocabıyık, Gergerlioğlu’nun ismini vermeden suç duyurusunda bulunulacağını söyledi.
Çok sayıda kadın ise, sosyal medya platformlarından açtıkları “#ÇıplakAramayaSessizKalma” eiketiyle maruz bırakıldıkları uygulamaları anlattı. Daha önce gözaltına alınan ve tutuklanan birçok gazeteci, hak savunucusu ve aktivist, hem emniyet hem de cezaevlerinde aynı uygulamalara maruz kaldıklarını paylaştı.
Yönetmelik var
AKP’lilerin reddettiği ve belgesini istediği çıplak arama ise cezaevi yönetmeliğinde bulunuyor. 29 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi İle Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğin 34’üncü maddesinde çıplak aramanın hangi koşulda ve nasıl yapılacağı detaylı olarak anlatılıyor. Görevlinin makul gördüğü, amirin onayı ile yapılacağı belirtilen çıplak aramada vücut çukurlarına dahi bakılabiliyor.
Avukat Gülizar Tuncer çıplak arama uygulamasını Mezopotamya Ajansı’ndan (MA) Mehmet Aslan’a değerlendirdi. Çıplak aramanın gözaltı ve cezaevlerinde ayrım yapılmaksızın herkese uygulandığını belirten Tuncer, uygulamanın tutuklular dışında cezaevlerine görüşe giden çocuk ve yaşlılara dahi uygulandığını aktardı. Türkiye’de yıllardır çıplak aramanın olduğunu ifade eden Tuncer, özellikle 15 Temmuz darbe girişiminden sonra bunun için yasal düzenlemeler yapılıp genelgelerin düzenlendiğini anımsattı.
‘Yok deyince yok olmuyor’
Tuncer, “AKP iktidarı yasal düzenlemeyi yaptıktan sonra Grup Başkanvekili Özlem Zengin’in ‘çıplak arama yoktur’ yalanına başvurması tam bir utanmazlıktır. Yok dediklerinde yok olmuyor bu işkence. Defalarca kez yapıldı ve sürekli yapılmaya devam ediyor. Cezaevlerinde çıplak aramanın yanı sıra onca hak ihlallerine ve işkencelere karşı buna yoktur demek hadsizliktir” dedi.
Ülkede işkence dâhil her türlü kötü muamelenin ispatlama yükümlülüğünün mağdura yüklendiğine dikkat çeken Tuncer, “Çıplak arama kör noktalarda yapılıyor. Kameralar kapatılıyor ya da kameraların olmadığı yerlerde yapılıyor. Suç işleyenler suç delillerini yok ediyorlar. Daha sonra bunun ispatlanmasını mağdurun kendisine yükleniyor. Bazı durumlarda kameralar unutulabiliyor kazara, burada gördüklerimizi akıl almıyor. Kadınlara gözaltında çıplak arama yapılıyor, kadın polislerin yanında erkek polisler de var. Cezaevlerinde ki aramalarda erkek infaz görevlileri var. Böylesi rezaletlere de şimdiye kadar sessiz kalındı” diye belirtti.
AİHM kararı var
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) çıplak arama konusunda olumlu kararlarının olduğunu ifade eden Tuncer, şöyle dedi: “Fakat AİHM’in bu konuda olumlu kararları olsa bile Türkiye AİHM kararlarını bire bir uygulama yükümlülüğünde olmuyor. Uluslararası hukuk organı olarak AİHM’in yetkisini kabul etmiş ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni imzalamış ancak sadece kağıt üzerinde. AİHM kararlarının uygulamada hiçbir işlevi yok.”
Çıplak aramanın, onur kırıcı ve aşağılayıcı bir işkence olduğunun altını çizen Tuncer, bu muamelenin son bulması için sadece bir kişinin teşhirinin yeterli olmayacağını belirterek muhalafetin ortaklaşa bu uygulamaya karşı çıkması gerektiğini vurguladı.
HABER MERKEZİ
