Burkina Faso’da darbe yapan ordu Cumhurbaşkanı istifa ettirdi
Burkina Faso’da darbe yapan askeri güç tarafından gözaltına alınan Cumhurbaşkanı Roch Christian Kabore, istifa ettiğini açıkladı.
Cuntanın istifaya zorladığı Cumhurbaşkanı Kabore, el yazısıyla istifasını açıkladı. Roch Christian Kabore kurulan yeni cunta yönetimine hitaben yazdığı mektubunda, 23 Ocak 2022 Pazar gününden bu yana yaşanan olayların ardından toplumun yüksek yararı için tüm görevlerinden istifa kararı aldığını yazdı.
Radikal İslamcı örgütlere karşı orduya yeterli desteği vermemekle eleştirilen cuntanın vitrin isimlerinden Yüzbaşı Sidsore Kaber Ouedraogo, Burkina Faso devlet televizyonu RTB’de Cumhuraşkanı Kabore’nin mektubunu okuyarak, “tüm sorumlulukları üstlenmeye karar verdiğini” söyledi.
24 Ocak 2022’de kendilerine ‘Kurtuluş ve Restorasyon için Yurtsever Hareket (MPSR)’ adını veren cunta, yönetime el koyduğunu duyurmuştu. Cunta açıklamasında anayasanın askıya alındığı, hükümetin ve meclisin feshedildiği, gece yarısından itibaren hava ile kara sınırlarının ikinci bir emre kadar kapalı tutulacağı, ikinci bir emre kadar saat 21.00’den 05.00’e kadar sokağa çıkma yasağı ilan edildiği bildirilmişti. Eğitime de 2 gün ara verilmişti.
Kabore’nin istifası için ülke çapında eylemler düzenlenmişti. Darbe sonrası da sevinç gösterileri yapıldı. Askerleri desteklemek için sokaklara çıkan yüzlerce kişi, iktidardaki İlerleme İçin Halk Hareketi Partisi (MPP) merkezini ateşe verdi.
Komşu ülke Mali’deki El Kaide ve IŞİD bağlantılı siyasal İslamcı gruplar, 2015’ten bu yana Burkina Faso’nun kuzey ve doğusunda sık sık saldırı düzenliyor.
Burkina Faso’da Devlet eski Başkanı Blaise Compaore’nin eski askeri yardımcısı olan Gilbert Diendéré, 2015 yılında darbe girişiminde bulunmuş, kitlesel protestolar sonucu darbe boşa düşmüştü. 2015 darbe girişiminden aylar sonra Roch Christian Kabore ulusal seçimleri kazanarak Devlet Başkanı olmuştu.
ECOWAS ve Türkiye açıklaması
Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) ve Afrika Birliği, darbeyi kınayarak, ulusal diyalog çağrısında bulundu.
Türkiye Dışişleri de “derin endişe ile karşılıyoruz” açıklaması yaptı: Açıklamada şunlar kaydedildi: “Burkina Faso’da darbe girişiminde bulunulduğuna ve Cumhurbaşkanı Roch Marc Christian Kabore’nin alıkonulduğuna ilişkin haberleri derin endişe ile karşılıyoruz. Dost ve kardeş Burkina Faso’nun anayasal düzeni ile toplumsal barış ve istikrarının bozulmamasını temenni ediyoruz. Türkiye, içinden geçtiği bu hassas dönemde Burkina Faso’nun yanında olacaktır.”
Onurlu insanların yaşadığı anayurt
Burkina Faso Fransa’nın sömürgesiydi. 5 Ağustos 1960’ta bağımsız olmuştu. Ülke Fransa sömürgesiyken de bağımsız olduktan sonra da Volta nehrinin üst bölümüne atıfla Haute-Volta (Yukarı Volta) adını kullanıyordu. 1983’te Thomas Sankara öncülüğündeki hateket ülkenin adını “onurlu insanların yaşadığı anayurt” anlamına gelen Burkina Faso adını aldı.
Yaklaşık 21 milyon nüfusu olan Burkina Faso nüfusunun yüzde 40’ı Mossi, yüzde 14’ü Bobolar, yüzde 9’u Senufolar, yüzde 8 Gurmalar halkından. Ayrıc aülkede Fransızlar ve Lübnanlılar yaşıyor. Ülkede Fransızca resmi dil olsa da Mòoré, Fulfulde, Dioula, Bissa, San, Boboda, Gurma, Lobiri, Koromfe, Bwamu ve Arapça dilleri konuşuluyor.
Yerel dinlere inananların oranı 15-16 civarın da. Müslüman oranı yüzde 60, Hristiyanların oranı yüzde 23-24 civarında.
OUAGADOUGOU
