DFG’nin Kasım Ayı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri raporunda 21 gazetecinin gözaltına alındığı 3’ünün tutuklandığı bilgisi yer aldı
M. Enes Sezgin
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG), Kasım ayı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri raporunu açıkladı. Raporun değerlendirme bölümünde, Türkiye’de çok tartışılan ve artık hiçbir kesim tarafından kabul edilmeyen kayyım uygulamasının AKP-MHP iktidarı tarafından tekrardan devreye konulduğunu söyledi. İstanbul’dan Esenyurt ile başlayan Êlih (Batman), Mêrdin (Mardin), Xelfetî (Halfeti), Dêrsim, Pulur (Ovacık) ve Mîks (Bahçesaray) ile devam eden kayyım uygulamasının birçok merkezde halkın büyük tepkisine ve protestolara neden olduğunun belirtildiği raporda, “Kayyımlarla birlikte basın özgürlüğüne dönük saldırıların da en yoğun yaşadığı bir ayı geride bıraktık” ifadelerine yer verildi.
Kayyımlar ve basın özgürlüğü
Kayyıma karşı birçok yerde halkın sokağa çıktığını, protesto hakkının kullanıldığının belirtildiği raporda, şu değerlendirmeye yer verildi:
“Birçok noktada polis, halka saldırmış, günlerce süren olaylar yaşanmıştır. Polisin bu saldırılarında meslektaşlarımız defalarca kez hedef alınarak gözaltına alınmış ve haber takipleri engellenmiştir. Êlih’te basına dönük saldırılar ise Türkiye’nin basın özgürlük tarihinde kara bir leke olarak yerini almıştır. Êlih’te 4 Kasım’da başlayan olaylarda Batman Sonsöz gazetesinin bürosu basılmış, gazetenin muhabiri Serhat Aslan gözaltına alınmıştır. 5 Kasım’da ise JINNEWS Muhabiri Pelşin Çetinkaya, Gazeteci Mizgin Sönük ile Yeni Yaşam gazetesi çalışanı Veysi Akören darp edilerek gözaltına alınmıştır.
8 Kasım’da da Yeni Yaşam gazetesi çalışanı Veysi Akören, sokakta meslektaşları ile birlikte yürüdüğü esnada yüzü maskeli, kendisini polis olarak tanıtan kişiler tarafından kaçırılmak istendi. Çevredekilerin tepkisi sonucu Akören kaçırılmaktan kurtuldu. Basın meslek örgütlerinin tepkisine rağmen Batman Valisi, yüzü maskeli olan kişilerinin kim olduğunu açıklamak yerine Akören’i hedef gösterdi.”
Eleştiri suç sayıldı
Sahadaki gözaltı, baskı, şiddet ve haber takibini engelleme yetmezmiş gibi kayyımı eleştiren haber ve paylaşımlarda bulunmak da suç sayıldığına dikkat çekilen açıklamada; “10Haber Muhabiri Furkan Karabay yerine kayyım atanan Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’le ilgili yargılama sürecine dair haberi ve paylaşımlarından sonra gözaltına alınarak tutuklandı. Halkın iradesini gasp eden Esenyurt kayyımı ise belediyede çalışan basın müdürü, basın danışmanının görevine son verirken, kameraman olarak çalışan iki kişinin de görev yerini değiştirdi” diye belirtildi.
Raporun devamında şu ifadelere yer verildi: Basına dönük saldırıların bu ay sadece kayyım protestoları ile sınırlı kalmadığının ifade edildiği rapor şöyle devam etti: “Sadece haber yaptıkları için ve bu haberler karşılığında telif aldıkları için çoğunluğu serbest gazeteci olan 14 gazeteci gözaltına alındı. Üç günlük gözaltı işlemlerinin ardından Mehmet Üçar ve Bilge Aksu tutuklandı.
Şiddet Meclis’te
Gazetecilere dönük şiddetin sadece sokaklarda değil meclisin içerisine kadar girildiğine dikkat çekilen açıklamada, “MHP Lideri Devlet Bahçeli, haftalık grup toplantılarında basın mensuplarına dönük tehditlerini artık sıradanlaştırdı. Basın mensuplarını ‘Not alıyoruz’ şeklinde tehdit eden Bahçeli’ye basın örgütleri ‘Artık yeter’ diye tepki gösterse de yargı mercileri üç maymunu oynama devam ediyor. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, İçişleri Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçesi görüşmelerine gelen İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ile kayyum atamalarına tepki gösteren muhalefet milletvekilleri arasında çıkan arbede sırasında Bakan Yerlikaya, görüntü almaya çalışan ANKA Haber Ajansı kamerasına yumruk attı” ifadelerini kullandı.
Dayanışmayı büyütelim
Dayanışmayı büyütme çağrısı da yapan raporda şu ifadelere yer verildi:
“Hem kayyım protestolarında açığa çıkan meslektaşlarımıza dönük saldırılar hem de Eskişehir merkezli operasyonda gazetecilerin gözaltına alınması güçlü bir şekilde protesto edilmiş ve geri adım atılmayacağı mesajı verilmiştir. 18 meslek örgütü bir araya gelerek güçlü bir dayanışma ağını açığa çıkarmıştır. Bizlere düşen görev; bu dayanışma ağını büyütmektir.”
40 Gazeteci tutuklandı
Raporda saldırıya uğrayan gazeteci sayısı 3, evine baskın düzenlenen gazeteci sayısı 13, gözaltına alınan 21, tutuklanan 3, tehdit edilen 5, haber takibi engellenen 9, kötü muameleye maruz kalan gazeteci sayısı ise 6 olarak yer aldı. Yine raporda, 8 gazeteci hakkında soruşturma, 6 gazeteci hakkında dava, 2 gazeteciye 88 bin 80 TL para cezası verildiği, 44 dosyada 98 gazetecinin yargılanmasının sürdüğü, tutuklu gazeteci sayısının ise 2 Aralık itibariyle 40 olduğu bilgisi yer aldı. 2 Gazetecinin işine son verildiği, RTÜK tarafından 39 yayın yasağı, 1 toplatma kararı, 6 habere erişim engeli, bir internet sitesinin kapatıldı ve 3 sosyal medya içerine erişim getirildiği de raporda yer aldı
21 gazeteci gözaltına alındı
Kasım ayında 21 gazeteci gözaltına alındı. Bu sayı, son yıllarda gazetecilere dönük saldırıların en zirve yaptığı ay olmuştur. Sayının çokluğu bile bize; gazetecilerin özgür çalışma koşulların giderek yok edildiğinin, basın ve ifade özgürlüğünün artık dip noktaya geldiğinin göstergesidir.
