Kamu görevlileri AKP’ye bağlı gibi. Oy karşılığında İşkur kaydı, Kur’an’a el bastırma, ne ararsanız var! Kayyumun, görüşünü beğenmediği tavuk dükkanını kapatması herkesin dilinde… Ancak Digor HDP ile fark peşinde
M. Ender Öndeş-Seçim İzlenimleri
Digor’u gezmek kolay, bir uçtan öbür uca beş dakikada gidebiliyorsunuz ama anlamak biraz daha zor… Digor’da kayyum var hali hazırda. Belediye binasının önündeki malum tedbirlerden belli. Bir de tavukçu dükkânının önünden… Kayyum, belediyenin yanındaki tavukçu dükkânının siyasi görüşünü beğenmeyince çöp arabasını çekmiş önüne, öylece kapatmış duruyor. ilginç bir cezalandırma yöntemi olarak Digor’da herkesin dilinde!
Tek dil iki parti
Dağların arasında sıkışmış bir köy-irisi olan ilçeye HDP PM üyesi Ahmet Kaya ile gidiyoruz. Daha girer girmez Kürdi atmosfer kendini hissettiriyor. Başka etnik toplulukların olmadığı, sokakta ve her yerde sadece Kürtçe’nin kesintisiz olarak konuşulduğu bir yer Digor. iki parti var: AKP ve HDP. Diğerleri teferruat. iki de aşiret var. Tuhaf oluyor o zaman tabii. HDP’de de, Kürt varlığını her fırsatta inkar eden AKP’nin ilçe binasında da Kürtçe konuşuluyor! HDP’nin iki genç eşbaşkan Adayı var: Mustafa Özyağcı ve Güljin Kaya… Biri Kıbrıs’tan gelmiş bir akademisyen, öteki de izmir’den. ikisi de Digorlu. Kürt dili ve edebiyatı üzerinde de çalışan Kaya’nın şiir kitabı önümde duruyor. “Halkımız değerlerine bağlıdır ama projeler ve hizmet temel olmalı” diyor Mustafa Özyağcı, hizmet için hevesli ve azimli görünüyor. ilçeye bunun için gelmiş ikisi de ve kalıcı izler bırakmak istiyorlar. Geçen yerel seçimlerdeki farkın çok az olduğunu ama bu sefer arayı açacaklarını söylüyorlar inançla.
Her yerde aynı rüşvet
Başka yerlerdeki işkur rüşveti politikası burada da var. Kamu görevlileri de bu konuda AKP ilçe Başkanlığı’na bağlı gibi. T.C. kimlik numarası alarak oy karşılığında işkur kaydı yapma, Kur’an’a el bastırma, vs. ne ararsanız var! “Babalarının cebinden para dağıtıyorlar” diye tepki gösteriyor Özyağcı. “Seçim rüşveti var ama kalıcı hizmet yok” diyor Özyağcı: “Digor’da 30 yıl önce iki tane sinema varken, şu anda otel bile yok, hayvan pazarı yok, itfaiye yok, zabıta yok, çökertilmiş bir ilçe burası, Allah’a emanet!” Bir dizi projeleri var eşbaşkanların. Tarihi değerlerin korunması, hayvancılıkla ilgili sağlık önlemleri, yolların altyapısı, tuvaletler, kadınlar için bir merkez… Ama en önemlisi, köylerden sütlerin bir mandırada toplanarak değerlendirilmesi ve süt ürünlerinin tümünün belediye tarafından üretilip satılması… Hayvancılıkla geçinen Digor’un peyniri marketten almasının saçma olduğunu düşünüyorlar.
Eşbaşkanlık oturdu artık
Digor’un aslında çok kapalı bir toplum olmadığını söylüyor eşbaşkan Adayı Güljin Kaya. “Kadınlar kendini ifade eder burada” diyor: “O yüzden eşbaşkanlık garip karşılanmaz ve benimsenmiştir zaten. Ayrıca biz kadınlar da bu konuda netiz, kazandık bunu bir kez. Zihniyeti yıkmak tabii ki zor ama başarıyoruz bunu, her şeyden önce halk benimsedi. Bu halk, bu parti, büyük bir dönüşüm, büyük bir devrim yaptı. Bunu da gerçekleştirecektir.” Kısacası, Digor yeni döneme hazırlanıyor. Gençlik enerjisiyle…
30 Mart 2014 Yerel Seçimleri
BDP: %51,9 656
AKP: %44,2 559
MHP: %2,2 28
7 Haziran 2015 Genel Seçimleri
HDP: %89,84 10 bin 758
AKP: %6,51 779
MHP :%1,65 197
24 Haziran 2018 Genel Seçimleri
HDP: %80.8 8 bin 769
AKP: %14.6 1 bin 585
CHP: %1.9 204
Doğubayazıt YALANLARI YUTMAZ
Doğubayazıt; aydınlık bir yer… Ancak kriz ve devletin politikası kenti vurmuş. HDP Eşbaşkan Adayı Çakan, ‘Açlıkla terbiye etmek istiyorlar; hayvancılığı, çiftçiliği bitirdiler. Halkımız bizden daha bilinçli, bunu yutmaz’ diyor
Tamamen psikolojik olabilir ama ilginç bir şey, Doğubayazıt, bana bütün gezdiğim kentlerden daha aydınlık, daha ferah bir yer gibi geliyor. Geçici bir durak yapıyorum orada, bir çay içimi belki ama değişik bir atmosferi olduğunu hissediyorum. HDP’nin kentte yüzde 80’i aşan bir oy ağırlığı var ama daha konuşmaya başlarken eşbaşkan Adayı Cesim çakan, “Ben kendimizi şu anda yüzde 1 olarak görüyorum ve işe öyle başlıyorum” diyor ve şöyle devam ediyor: “Bir çalışmaya böyle başlamak lazım, doğrusu budur.
Nasıl olsa halk bize oy verir, ceketimizi koysak kazanırız demek halka saygısızlıktır.” Kayyum olayını da hiç umursamıyor çakan. “Biz bu kayyumları gönderelim, belediyeleri tekrar halkımıza açalım, kayyum gelirse gelsin. Neye dayanarak gelecek?” diye soruyor. “Kayyumun yaptığı bir şey de yok aslında” diyor ve ekliyor: “Arkasında devlet var, devletin imkânlarıyla iş yapıyor, kepçeler filan DSi’den geliyor. Ama başka yerlerdeki rüşvetler burada işe yaramaz. Burada bizim insanımız bizden daha bilinçlidir.”
Kriz kenti kurutuyor
Ekonomik krizin Doğubayazıt’ı iki kat vurduğunu belirten çakan, şöyle devam ediyor: “Bizi şu anda açlıkla terbiye etmek istiyorlar. Türkiye’nin en büyük gümrük kapısı burada. Türkiye’nin her yerinden insanlar buraya gelir ama vatandaş sıkıntıda. ekonomik krizden dolayı insanlar elindeki malı satamıyor ki yenisini alsın. Ben akşama kadar bir simitle idare eden esnaflar biliyorum. Adamın yaptığı iş, kirasını, çay parasını bile karşılamıyor. 5-6 tane pasaj var, işler durmuş.
Kriz varken kapıyı sonuna kadar açsan ne olur? Zaten üç karton sigara getirse de bir fazlası olsa el koyuyorsun. Nasıl geçinecek bu aileler? Kızılkaya köyünde yeni bir kapı vaat ediyorlar mesela, zaten şu anda yüzde sekseni bitirilmiş. Ortak Pazar diye bir proje var, üstünde çalışmışız, neredeyse bitirmişiz, orayı faaliyete geçirmeden başka yerde ne yapıyorsun?” Hayvancılığın da bitirildiğini söylüyor çakan, “Yazın gelseydin acaba yol boyunca kaç tane çoban görürdün?” diye soruyor. “Hayvancılık, çiftçilik diye bir şey kalmamış. Hayvan ithal ediyorlar, akıllara sığmaz bir iş. Açlıkla terbiye ediyorlar bizi resmen. Ama artık bizim insanımız bilinçlenmiş, bunu yutmaz.”
Altından yol yapsanız da…
Çeşitli talihsizlikler sonucu diğer Eşbaşkan Adayı Yıldız Acar ile bir türlü karşılaşamıyoruz ama telefonla da olsa kısacık görüştüğümüzde Acar, özellikle Doğubayazıt halkının bilinçli ve aydın bir halk olduğunun altını çiziyor. Kadın eşbaşkanlığının belki de en çok içselleştiği yerin Doğubayazıt olduğunu belirten Acar, “Halk kadına inanıyor, kadının herhangi bir yeri, daha şeffaf, daha demokratik yöneteceğine inanıyor” derken, zaman zaman halktan ‘eş-muhtar’ önerisi bile aldıklarını ifade ediyor. Doğubayazıt’ta kayyumların ‘altından yol’ bile yapsa, kenti Paris’e bile benzetse halkın bunu kabul etmediğini belirten Acar, kendilerine enkaz kalacağını bildiklerini ama bu enkazı ayağa kaldırıp yeniden halka hizmet etmeye hazır olduklarını vurguluyor.
AKP kayyumu Ehmedê Xanî heykelini yıktı
AKP’nin MHP ve devlet tarafından desteklenen adayı Ertuğrul Eryılmaz’a kimse şans tanımıyor. Kürdiliğine bağlılığıyla bilinen Doğubayazıt’ta kayyum ve kaymakam Ulaş Akhan’ın ilk işlerinden biri büyük Kürt edebiyatçısı Ehmedê Xanî’nin heykelini yıkmak oldu. Tepki üzerine heykelin yanlışlıkla yıkıldığını iddia eden kayyum, kısa zamanda yeni Ehmedê Xanî heykeli yaparak yerine koyacaklarını söyledi ancak aradan geçen 2 yıla aşkın süreye rağmen heykelden eser yok.
30 Mart 2014 Yerel Seçimleri
BDP: %61,9 16 bin 655
AKP: %32,4 8 bin 714
BTP: %2,3 615
MHP: %1,4 366
7 Haziran 2015 Genel Seçimleri
HDP: %89,53 48 bin 040
AKP: %6,82 3 bin 658
MHP :%1,62 871
24 Haziran 2018 Genel Seçimleri
HDP: %79.5 39 bin 245
AKP: %14.5 7 bin 141
CHP: %2.2 1067
MHP: %1.2 602
YARIN: MARDİN
