İstanbul seçimlerinde 17 gün sonra mazbatanın CHP’li Ekrem İmamoğlu’na verilmesi sonrası 5.71’e kadar gerileyen dolar /TL kuru, MB’nin rezervlerine ilişkin kaygı, yeniden 5.80’nin üzerine çıktı İngiltere’de yayımlanan Financial Times gazetesi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) kısa vadeli borçlanma yoluyla dolar rezervlerini artırmasının, yeni bir kur şoku karşısında TL’nin değerini korumak için yeterli adım atıp atamayacağı konusunda yatırımcı ve analistlerin şüphe duymasına yol açtığını yazdı. BBC’nin yer verdiği haber, Financial Times’ın (FT) birinci sayfasında yayımlandı.
TCMB Nisan ayı başında net döviz rezervini 28,1 milyar dolar olarak açıklamıştı. Bazı yatırımcılara göre bu seviyenin de yetersiz olduğunu yazan FT’deki haberde, ‘Kendi hesaplamalarımız, rezervlerin 25 Mart’tan bu yana alışılmadık bir hızla artan kısa vadeli dış borçlanma ve swap işlemleriyle desteklendiğini gösteriyor. Bu swap işlemleri dışarıda tutulduğunda net rezervlerin 16 milyar doların altında olduğu gözüküyor’ denildi.
Tezler güven vermedi
Gazeteye göre analistler Türkiye’nin piyasalarda olası bir krize karşılık verecek finansal savunmasının yeterli olmadığından endişeleniyor. FT, konuyu Merkez Bankası’na da sorduklarını aktarıyor ve ‘Merkez Bankası gönderdiği yazılı cevaplarda ilk kez döviz rezervlerinin swap işlemlerinden etkilenmiş olabileceğini ifade etti. Ancak bu işlemlerin tamamen uluslararası normlara uygun bir şekilde yapıldığını da vurguladı’ diyor.
Borç 26 kat arttı
Bloomberg verilerinden TCMB bilançosunu inceleyen FT, 1 Ocak-25 Mart döneminde borçlanmanın 500 milyon doları aşmazken, 8 Nisan’da bu miktarın 13 milyar dolara tırmandığını yazdı. Haberde ‘TCMB bu kaynağı, Türkiye’de yerleşik bulunanların paralarını artan bir oranda döviz mevduatlarına yatırması sonrasında Türk bankalarından borç alarak oluşturdu’ dendi. BlueBay Varlık Yönetimi’nin gelişmekte olan pazarlar stratejisti Tim Ash, ‘Kapalı kapılar ardında olanlara dair genel bir rahatsızlık var’ dedi.
Seçim hesabı iddiası
Habere göre, TCMB’nin faaliyetlerini yakından inceleyen beş yatırımcı ve analist, isimlerini gizli tutmak şartıyla rezervlerden endişelendiklerini söyledi. Bazıları, Türk yetkililerin TL’ye karşı kısa pozisyon tavsiye eden ABD merkezli uluslararası yatırım bankası JP Morgan’a açtığı soruşturmanın ardından konuşmaktan çekindi. ‘TCMB’nin bu hamlesi, bankanın yerel seçimler öncesi TL’nin değerini yüksek tutmak için rezervlerini tükettiğine dair endişeleri artırdı. TCMB bununla ilgili yorum yapmayı reddetti.’
Rezerv meselesi
Türkiye’nin 12 ayda 177 milyar dolar dış borç ödemesi gerektiğini hatırlatan FT’ye konuşan Tim Ash, ‘İster net rezerve bakalım ister brüt rezerve, sonuçta yeterli rezerve sahip olmadıkları görülüyor. Piyasadaki herkes Türkiye’nin TL’yi etkili ve sürdürülebilir bir şekilde korumak için yeterli rezervi kalmadığını biliyor’ dedi.
Ekonomistler uyarmıştı
Türkiye’de de aralarında Alaattin Aktaş, Mahfi Eğilmez, Mustafa Sönmez, Uğur Gürses, birçok ekonomist bir süredir Merkez Bankası rezervlerindeki azalmaya dikkat çekip uyarılarda bulunuyorlardı.
Dolar 6 ayın zirvesinde
Dolar/TL dün yaşanan sert düşüş sonrası yeniden yukarı hareketlendi 5.85’e ulaşarak 6 ayın en yükseğini gördü. Dolar/TL Salı günü 5.8290’ın üzerini test ettikten sonra önceki gün CHP’li İstanbul Belediye Başkanı İmamoğlu’nun mazbata alacağı haberleri sonrası dolar 5.71’e kadar geriledi. Ancak kur bu seviyelerde kalıcı olamadı ve dün yüzde 2’nin üzerinde yükselerek 5.85’i gördü.
Bu 23 Ekim 2018’den beri en yüksek seviye oldu Türkiye piyasalarında yaklaşık iki haftadır satış baskısına neden olan İstanbul seçimlerine ilişkin belirsizliğin ortadan kalkacağı algısı, ABD ile ilişkilerde kötümser beklentilerin nispeten azalması ve Çin’den gelen pozitif verilerle kur önceki gün sert gerilemişti.
TL önceki gün benzer para birimlerinden pozitif ayrışırken, BIST 100 endeksi yüzde 1.44 yükseldi. Tahvil bono piyasalarında 10 yıllık tahvil getirisi 124 baz puan gerilerken, CDS ve eurobond getirileri de düştü. Ancak bu hareket kısa süreli oldu ve dün TL varlıklar birkez daha sert satış baskısıyla karşılaştı. Gün içinde 5.8501’i gören kur dün saat 11:10’da 5.8350 seviyesindeydi. Aynı saatte euro/TL yüzde 1.20 primle 6.5840’dan işlem gördü. Borsa İstanbul’un BIST 100 endeksi de yüzde 1.35 düşüşle 96.880 puanda.
İSTANBUL
