Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın çağrısına işaret eden Bremen Üniversitesi’nden Hukukçu Dr. Rolf Gössner, ‘Büyük fırsatlara kapı açan bu çağrı, Türk hükümetini temel sorunu nihayet çözmeye sevk etmelidir’ dedi
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan, Kürt sorununun demokratik ve barışçıl bir şekilde çözülmesi amacıyla 27 Şubat’ta “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” yaptı. Çağrıda iki tarafında sorumluluklarına vurgu yapılırken PKK ateşkes ilan etti. Ancak devlet, henüz bu konuda herhangi bir adım atmış değil. Bu kararların başında AHİM’in Abdullah Öcalan hakkında verdiği “umut hakkı” ihlali kararı geliyor. Bu adımın Kürt sorununun çözümünü kolaylaştıracağı sıkça dile getirilen konulardan biri.
Avrupa Konseyi (AK) Bakanlar Komitesi Başkanı Xavier Bettel’e Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğünün sağlanması için 10 Şubat’ta mektup gönderen 115 isim arasında bulunan ve 90’lı yıllardan bu yana çalışmalarını sürdüren Bremen Üniversitesi’nden Hukukçu Dr. Rolf Gössner, Mezopotamya Ajansı’ndan Hîvda Çelebi’ye konuştu.
Kürt mücadelesini tanıdı
Abdullah Öcalan’ı ve Kürt halkının mücadelesini 1990’lı yıllarda Almanya’da polis kurşunuyla katledilen Halim Dener davasıyla tanımaya başladığını belirten Rolf Gössner, “Bu dava üzerimde güçlü bir etki bıraktı ve beni Kürt sorununa daha fazla ilgi duymaya ve insan hakları açısından çözümü için kampanya yürütmeye sevk etti” diye belirtti. Rolf Gössner “1990’ların sonunda üst düzey bir PKK temsilcisine karşı açılan başka bir davadan sonra, insan hakları örgütü Medico International ile birlikte Abdullah Öcalan’a karşı Türk Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde açılan davanın uluslararası gözlemi için siyasi bir girişim başlattım” dedi.
Abdullah Öcalan davası
Rolf Gössner, Abdullah Öcalan’ın 1999’da başlayan yargılanma ve temyiz davalarını yakından gözlemleyip raporladığını belirterek, “Özellikle ‘Öcalan davası’ ve devletin Kürtlere yönelik muamelesinin Türkiye’deki insan hakları durumu ve bir bütün olarak kalkınma için bir kıstas olduğunu ve olmaya devam ettiğini fark ettim. Ancak şunu da fark ettim: Şiddet içeren Kürdistan çatışmasına nihayetinde uygulanabilir bir çözüm bulmak için genel bir insan hakları ve jeo-siyasi perspektife ihtiyaç var. Bu her şeyden önce Türkiye içinde bir çatışma olsa da, uzun zamandır Suriye, Irak ve Avrupa Birliği’ne (AB) kadar uzanan geniş kapsamlı yansımaları var. Yıllar ve on yıllar boyunca AB ve Almanya, Türk devletinin tırmanan terörle mücadele doktrinine yoğun bir şekilde dahil olmuş ve böylece PKK karşıtı stratejisini ve Kürtlere yönelik baskı politikasını desteklemiştir” diye belirtti.
Siyasi çözüme dahil edilmeli
Abdullah Öcalan’ın serbest bırakılması ve Kürt sorununun gecikmiş çözümü genel bir bağlamda ele alınmalısı gerektiğini belirten Rolf Gössner, “Önemli bir Kürt temsilci olarak Öcalan, bu önemli meselenin siyasi çözümüne dahil edilmelidir, özellikle de uzun zaman önce barışçıl bir çözüm bulma isteğini beyan etmiş ve Türkiye ile PKK arasında bir ateşkes ve barış süreci çağrısında bulunmuşken. Tarihi olarak nitelendirilen son çağrısıyla Öcalan şimdi bir adım daha ileri gitmiştir. 40 yılı aşkın süredir devam eden şiddetli çatışmaların ardından PKK liderliğinden silahlı mücadeleye son vermesini, silahlarını bırakmasını ve örgütü dağıtmasını talep etti. Büyük fırsatlara kapı açan bu çağrı, Türk hükümetini temel sorunu nihayet çözmeye sevk etmelidir; Kürtlerin durumunu kararlı bir şekilde iyileştirmeli ve haklarını tam olarak tanımalıdır” dedi.
AKBK’ye mektup
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne (AKBK) Öcalan’ın fiziksel özgürlüğünü talep eden mektubun amacına değinen Rolf Gössner, “Belki de önceden belirtmek gerekir ki, Abdullah Öcalan’a on yıllardır uygulanan hücre hapsi koşulları nedeniyle Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi’ne (CPT) ilk açık mektup geçen yıl zaten gönderilmişti. İmralı’daki mahkumların aşırı tutukluluk durumunun bağımsız bir şekilde incelenmesi, açıklığa kavuşturulması ve düzeltilmesi amacıyla gecikmeksizin İmralı’ya bir heyet gönderilmesi çağrısında bulunuyoruz. Çağrımıza yanıt olarak CPT bize durumla ilgilenmek istediğinin sinyalini verdi – ancak bu yine de kulağa pek taahhütkâr gelmiyordu. ikinci açık mektuba ise; Kamusal alandan yüzden fazla imzacı Şubat ayı başında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Başkanına bir mektup yazdı. Abdullah Öcalan’ın 25 yılı aşkın süredir en kötü koşullarda cezaevinde tutulmasının ardından serbest bırakılması için hukuki ve siyasi adımlar atılmasını talep ediyoruz. Amaç, Türk hükümeti ile müzakerelerde onun yardımı ve işbirliğiyle Kürt sorununa bir çözüm başlatmak ve uygulamaktır. Bunun için Öcalan’ın bu tür müzakereleri yürütmesine imkan verecek koşullar altında serbest bırakılması gerektiğini savunuyoruz. Artık Öcalan üzerindeki tecrit tamamen kaldırılmalı ve serbest bırakılması sağlanmalıdır” diye belirtti.
‘Umut Hakkı’
‘Umut hakkı’na değinen Rolf Gössner, “Öcalan’ın davasında AİHM 2014 yılında, şartlı tahliye olasılığını ortadan kaldıran ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının AİHS’i ihlal ettiğine hükmetmiştir. Mahkeme, Türkiye’yi bireysel umut hakkını güvence altına almak için yasalarını bu doğrultuda değiştirmesi konusunda uyardı. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Eylül 2024’te bunu yeniden teyit etti ve Eylül 2025’e kadar yeni bir gözden geçirme yapılacağını duyurdu. Ancak şu ana kadar Türkiye’nin buna uyduğuna dair hiçbir kanıt yok – tam tersine, Türkiye bu hakkı tanımıyor, bu nedenle de Öcalan ve Türkiye’deki diğer pek çok müebbet mahkumundan bu hakkı esirgemeye devam ediyor. Ancak Öcalan’ın temyiz başvurusunu takiben yaşanan yeni gelişmelerle birlikte bu konuda bir hareketlilik yaşanması muhtemeldir” diye konuştu.
‘Görüşmeler devam etmeli’
Tecridin derhal kaldırılması gerektiğini belirten Rolf Gössner, Abdullah Öcalan’ın yeni çağrısından sonra şimdi her zamankinden daha önemli bir konu. Top artık Türk hükümetinin sahasında. Abdullah Öcalan’ın İmralı Heyeti’yle görüşüp aile ve avukatları ile görüşememesi birbirine uymuyor ve çelişkiden de öte. Bu nedenle görüşmelere izin verilmesi çok önemli ve iyidir, devam ettirilmelidir. Ancak temel ön “Avukatlar ve akrabalarla görüşmelerin yapılabilmesi için insan haklarını ihlal eden hücre hapsi koşullarının kaldırılmasıdır. Ve bu, serbest bırakılma beklentisiyle birlikte yapılmalıdır. Nihayetinde, Türk hükümetinin siyasi iradesi de buna göre ölçülmelidir. Bu arada, Türkiye’de Kürt yanlısı muhalefet partilerinin üyelerine, eleştirel gazetecilere ve insan hakları aktivistlerine PKK’ye destek verdikleri iddiasıyla çok sayıda baskın, gözaltı ve tutuklamanın hemen hemen aynı zamanda gerçekleştiriliyor olması da bu görüşmelerin kolaylaştırılmasıyla bağdaşmamaktadır. Öcalan ile görüşmeleri yürüten ve çatışmanın çözümüne yönelik önemli bir adım atılmasını sağlayan DEM Parti’nin yönetim kurulu üyeleri de muhtemelen bu durumdan etkilenecektir” dedi.
‘Barış için umutlar yeşermiştir’
Abdullah Öcalan’ın cezaevinden yaptığı silahlı mücadeleye son verme çağrısının ardından nihayet yeni bir barış süreci için umutlar yeşerdiğini belirten Rolf Gössner, “Bu çağrı demokratik Kürt hareketi için bir başarı, Türkiye ve ötesi için de büyük bir fırsattır. Türkiye’de barışın, insan hakları durumunun iyileşmesinin ve ülkenin demokratikleşmesinin en önemli ön koşullarından biri Türk-Kürt çatışmasına adil ve sürdürülebilir bir çözüm bulunması olacaktır. Bu gerçek tarihi bir sorundur. Kürtler ve temsilcileri baskı altında tutulmaya, zulüm görmeye ve kültürel ve demokratik haklarından mahrum bırakılmaya devam ettiği sürece bu sorun çözümsüz kalacaktır. Abdullah Öcalan’ın cezaevinden yaptığı silahlı mücadeleye son verme çağrısının ardından nihayet yeni bir barış süreci için umutlar yeşermiştir” diyerek Avrupa ülkelerin bu konudaki sorumluluklarını hatırlattı.
HABER MERKEZİ
