TÜİK tarafından açıklanan yüzde 12’lik enflasyonun tartışmaları sürüyor
Ekmekten, süte, benzinden, otoyola kadar her şeye iğneden ipliğe zam gelirken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Pazartesi günü açıkladığı orana göre enflasyon önceki aya göre 1.35 TL artarak, yüzde 12.15 oldu. Ancak açıklanan veriler beraberinde bir tartışmayı da getirdi. TÜİK’in yüzde 12 dediği enflasyon çarşı, pazarda çoktan yüzde 12’yi aşmış durumda.
Yüzde 17’yi aştı
TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, enflasyon 2019’un ocak ayına göre yüzde 12.15 yıl boyunca on iki aylık ortalamalara göre ise de yüzde 14.52 artış gösterdi. Bununla birlikte tüketici sepetinden de değişikliğine giden kurum, “tüketici sepeti” içerisinde yüzde 22.77 ile en yüksek ağırlığa sahip olan Gıda ve Alkolsüz İçecekler grubundaki fiyat artışları son on iki ayda ortalama yüzde 17.70 artış gösterdi. Kurum tarafında sepette yapılan tüm “oyunlara” rağmen gıda fiyatlarındaki yüzde 17.79’luk artışı, yüzde 17.21 ile ev eşyası ve yüzde 16.78 ile sağlık harcamaları kalemleri izliyor. Yani yurttaşları en yakından ilgilendiren ve toplamda yüzde 34 paya sahip olan, temel kalemlerin fiyatlarındaki artış 2019 boyunca ortalama yüzde 17’yi aşmış durumda.
Düşük çıktı ama…
Buna rağmen 2019’un son dört ayında enflasyonun düşük çıkmasını öven iktidar hesapları ise yine tutmadı ve enflasyon yükseldi. Enflasyonun önceki aylarda düşük çıkmasının sebebi ise bir önceki yıl(2018) aynı aylarda enflasyon çok yüksek çıkmış ve dolayısıyla o dönemin yüksek baz etkisi nedeniyle yaşanmakta olan (ve devam eden) fiyat artışlarının oransal olarak yavaşlıyormuş etkisi yaratmasıydı.
Gösterildiği gibi değil
Son olarak Avrasya tüneline yapılan zam Türkiye’de ki enflasyon rakamını ortaya koyar nitelikte. Avrasya Tüneli geçişleri, tüneli yapan şirketle varılan anlaşma ile 4 dolar olarak belirlenmiş. Dolar bazında yapılan yüzde 50 zam için hiçbir açıklama yapılmamış olması manidar. Yüzde elli zam doların gerçek kurunun 9 lira civarında olduğuna işaret ediyor. Doların 9 lira olması durumunda ise Türkiye’de enflasyonun yüzde 50 civarında olması gerekiyor. İktidarın çiftliği haline getirilen Merkez Bankası ve yargı denetiminden muaf istediği gibi kullanabildiği Varlık Fonu ile hem borsada kâğıtların yüksek seviyede tutulması sağlanırken dövizin normal seyri engelleyip düşük tutuluyor.
Yansıma gücü değiştirildi
Açılanan son veriye göre; ekim ayından beri enflasyon oranı düzenli bir şekilde artarken, bir önceki aya göre en fazla artış gösteren 10 maddeden sekizi enflasyon sepetindeki ağırlığı yüzde 23.29’dan yüzde 2.77’ye indirilen gıda maddeleri oldu. Yine verilere göre; patlıcan yüzde 81.46 artarken, onu yüzde 35.81 ile domates, yüzde 30.90 ile mandalina, yüzde 24.45 ile salatalık, yüzde 20.61 ile yeşil soğan, yüzde 20.54 ile sivri biber, yüzde 20.04 ile kuru soğan, yüzde 19.45 ile kabak ve yüzde 16.54 ile limon izliyor. Ancak artan bu fiyatlar artık verilere daha düşük yansıyacağı için enflasyonun düşük çıktığı “mucize” devam edecek.
