Savaşın yıkımı ve silahlı ÖSO gruplarının haraç dayatmaları, Kuzey ve Doğu Suriye ekonomisini tehlikeye soktu. Özellikle stratejik noktaları elde tutan ÖSO’nun vergileri esnafın belini büktü
Türkiye ve ÖSO silahlı gruplarının stratejik M4 karayolunu kontrol etmesi ve ‘vergi’ adı altında haraç dayatması nedeniyle bölgede gıda fiyatları yükseldi. Kuzey ve Doğu Suriye’ye giren ÖSO grupları, stratejik M4 karayolunu işgal ederek sivil geçişlere kapattı. Söz konusu yolda geçici askeri noktalar kuran gruplar, yoldan geçmek zorunda kalanları ise haraca bağladı. Bölge esnafı ise gıda başta olmak üzere temel yaşam malzemelerini bu yoldan dükkanlarına ulaştırmak isterken, haraç dayatmalarına maruz kalıyor. Bölgeden gelen bilgiler ve Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR) belirlemelerine göre, ÖSO ‘vergi’ adı altında esnaftan fahiş miktarlarda haraç kesiyor, böylece ulaşımda yaşanan sıkıntılar bölgede gıda fiyatlarının yükselmesine neden oluyor.
Esnaf zor durumda
Hesekê’de yaşayan Mixelef ElEhmed, çarşıda fiyatların yükseldiğinin belirterek, yetkililerin soruna çözüm bulmasını istedi. Hesekê’de esnaflık yapan Xensa Elî ise fiyatların yükseldiğini ve bölge sakinlerinin alım gücünün düştüğünü belirtti. Xensa, “Yollar işgal edildiği için malların bölgeye girişi zorlaşıyor” dedi. Hesekê Kantonu Ekonomi Komitesi yöneticisi Leyla Saroxan, operasyonda bölge ekonomisinin de hedeflendiğini söyledi. Saroxan, “Bölge sakinleri, Şam başta olmak üzere Suriye’nin diğer bölgelerinden getirilen malları kullanıyor. Malları dükkanlarına ulaştırmak isteyen esnaf, uluslararası karayolunu işgal eden ÖSO’cuların haraç kesme uygulamalarına maruz kalıyor. Bu da fiyatları etkiliyor” diye konuştu. Leyla, fiyatların yükselmesinin engellenmesi için bölgedeki çiftçi ve esnaflar ile iletişimde olduklarını ve yerel üretime ağırlık verildiğini söyledi. Saroxan, ayrıca Suriye Lirası’nın dolar karşısında değer kaybetmesinin de fiyatlara yansıdığını aktardı.
Dirbêsiyê’de tarım tehlikede
Türkiye ve ÖSO gruplarının sınır bölgelerinde çiftçileri hedef aldığını söyleyen Dirbêsiyê’deki çiftçiler, saldırılardan dolayı binlerce hektarlık tarım alanında ekim yapılamadığını söyledi. Kuzey ve Doğu Suriye bölgelerinde zamanında gelen yağışlar hem çiftçinin yüzünü güldürdü hem de büyük miktarda tohum ekmeye teşvik etti. Ancak binlerce hektarlık alanda ekim yapılamıyor. Ekim zamanının başlamasıyla birlikte harekete geçen Tarım Komitesi, çiftçilere buğday, arpa tohumlarını ve mazot dağıttı. Dirbêsiyê Tarım Komitesi’nin verilerine göre, 70 bin 771 dönüm tarla için 691 bin 500 kg tohumluk buğday dağıtıldı. Ayrıca 19 bin 819 dönüme yetecek kadar nohut, bakla ve fasulye tohumu düşük fiyatlarla çiftçilere dağıtılırken, henüz fiyatlandırma aşamasında olduğu için tohumluk arpa dağıtımına başlanmadı. Gübreyi tarım arazinin türüne göre dağıttıklarını belirten komite yetkilileri sulak tarım arazileri için dönüm başına 30 kg, çorak tarım arazilerinde ise dönüm başına 10 kg gübre dağıttıklarını söyledi. Ancak, Dirbêsiyêli çiftçi Bengin Erebo, ÖSO’cuların sınır bölgesindeki çiftçilerin tarım arazilerine gitmesine izin vermediklerini belirterek, “Bu bir insanlık suçudur. Bu sorun bir önceki yıl da yaşandı. Kuzey ve Doğu Suriye halklarının başlıca geçim kaynağı tarımdır. Yetkilileri Türk devletinin ihlallerini durdurmaya çağırıyorum” dedi.
HASEKÊ
