Son bir yılda elektriğe 5 kez zam yapıldı. Zamla birlikte ve faturalara eklenen türlü kalemlerle fatura tutarları daha da büyüdü. Halk bu duruma tepkisini ortaya koyarken küçük esnaf ise adeta kan ağlıyor
Metin Yoksu / Batman – MA
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), 1 Ocak 2018 tarihinde yapılan toplam 5 zammın ilkini açıklamıştı. EPDK yıl başında elektriğe yüzde 8.8, sanayi ve ticarethanelerde ise yüzde 8.4 zam yaptı. Bu zammın üzerinden üç ay geçmesinin ardından 1 Nisan’da yapılan zamda konutlar için yüzde 2.89, küçük sanayiciler için yüzde 2.1, büyük sanayiciler için ise yüzde 4.6 zam yapıldı. 1 Ağustos’ta yüzde 9 ila 14 arası, 1 Eylül’de yüzde 9 ila 14 arası, 1 Ekim’de ise yüzde 9, sanayide de yüzde 14.6 ila 16.2 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. Yılın 10 ayında 5 kez yapılan zam sonrası halkın ve küçük ölçekli esnafın elektrik faturaları katlandı. Faturalara eklenen yüksek pis su bedelleri, sayaç okuma bedeli, açma-kapama bedelleri gibi ek kalemler ise adeta halkın şirketlerce soyulduğunu ortaya koyuyor.
Eylüldeki zam gizlendi
2018 yılı içinde elektriğe yapılan zamların tepki çekmesi üzerine iktidarın yaptığı 1 Eylül’deki zam gizlendi. Elektrik Mühendisleri Odası’nın yaptığı açıklama ile elektriğe açıklanmayan zam yapıldığı ortaya çıkarılmıştı. Geçen yıla göre yapılan elektrik zammının konutlar için yüzde 33’e ulaştığı; sanayi, ticarethane ve tarımsal sulama için ise yüzde 44’ü aştığı ortaya konulmuştu. Ekim ayı zammıyla birlikte konutlarda yüzde 50’ye yaklaşan oran, ticarethane ve diğer işletmelerde yüzde 60 oranını geçti. Elektriğe zam yapılmasının iğneden ipliğe her şeyin maliyetinin artması demek olduğunu söyleyen Batman Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Temsilcisi İbrahim Yıldız, “Alım gücü zayıflayan toplum, son zamlarla yoksulluk sınırının çok altında yaşamaya mahkûm edildi. Genelde bölge, özelde de Batman esnafları, üretimin çok kısıtlı olduğu bir bölgede ticaret yaptığından zaten işleri iyi sayılmazdı. Elektrik fiyatların arttırılması ve toplumun alım gücünün azalması doğal olarak esnafı da kötü etkiledi” diye konuştu.
‘Giderler arttı’
Artan ekonomik kriz küçük esnafın belini bükerken, esnaflar giderlerinin elektrik zamları nedeni ile daha da arttığını söyledi. Esnaf Feyzullah Koyuncu, üç ay önce kendisine aylık ortalama 500 TL elektrik faturasını geldiğini belirterek, “Önceden faturam daha düşük geliyordu. Her ay yapılan zamlar sonrası ise faturam aylık bin TL gelmeye başladı. Son gelen faturam ise bin 25 TL. Elektrik gideri bu kadar ise biz daha ne yapalım” dedi. Kent merkezinde küçük bir market işleten Turan Sönük ise, “Geçen ay işlettiğim market, cenazem nedeni ile 15 gün kapalıydı ama buna rağmen elektrik faturası yüksek geldi. Kimi aylar faturam bin TL’nin üzerine çıkıyor. Faturada da bir düzensizlik var. Neden bu şekilde düzensiz geliyor, bu da beni şüpheye düşürüyor” diye konuştu. Kafe işletmecisi Jan Arin Arı ise, “Bu faturalar ile görüyoruz ki devlet krizin faturasını esnafa çıkarmaya çalışıyor” diye belirtti.
