TEİAŞ, piyasa şartlarında çalışması zorlaştığı iddiasıyla elektrik santrallerine her ay milyarlar aktarıyor. Şirketlere üretmedikleri enerji bedeli olarak 2023 Ağutos ayı için 263 milyon ödeme yapılacak
Yusuf Gürsucu / İstanbul
Ağustos’ta piyasa şartlarında çalışması zorlaştığı iddia edilen 44 kömür, gaz ve hidroelektrik santraline yaklaşık 263 milyon TL kapasite desteği verileceği açıklandı. Yapılacak ödemelerin 202 milyon 168 bin TL’si doğal gaz santrallerine verilirken, Türkiye’de doğalgaz santrallerinin ya hiç çalışmadığı ya da çok düşük kapasitelerle elektrik ürettiği ortaya çıkmakta. Yaklaşık 5 yıldır şirketlere üretmedikleri elektriğin bedeli aylık hesaplamalarla gerçekleştirilirken, sadece bu yılın ilk 8 ayında yapılan ödeme miktarı 2 milyar 500 milyon lirayı aşarken, bugüne kadar yapılan ödemelerin toplamı ise 16 milyar liraya ulaştı.
Temmuz için 256 milyon ödendi
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ), 2023 yılı Ağustos ayına ilişkin ‘Kapasite Mekanizması Ödeme Listesi’ne göre, mekanizma içinde yer alan 50 elektrik üretim santralinden 44’üne ağustos ayı için toplam 262 milyon 983 bin 391 TL ödeme gerçekleştirilecek. Bir önceki ay kapasite mekanizması kapsamında 43 santrale 255 milyon 737 bin 450 lira ödeme yapılmıştı. Ağustos ayı için kapasite desteği alan santrallerin 17’si kömür yakıtlı termik santral, 17’si doğalgaz yakıtlı elektrik santrali ve 10’u da hidroelektrik santrallerinden oluşuyor.
Doğalgaz, kömür ve HES!
Ağustos ayında ödemelerden en yüksek payı doğalgaz yakıtlı elektrik santralleri aldı. Doğalgaz yakıtlı 17 santral için 202 milyon 168 bin TL ödenirken, kömürle çalışan elektrik santrallerine toplam 43 milyon 029 bin 989 TL, 10 hidroelektrik santrale ise 17 milyon 784 bin 907 TL kapasite ödemesi yapılacak.
Rusya’ya olan doğalgaz borcu ödenemez boyutlarda olduğu belirtilirken, Rusya’ya göbekten bağımlı bir ilişki giderek derinleşiyor. Doğalgaz santrallerinin hem enerji ihtiyacının olmaması hem de yüksek doğalgaz bedleli yerine üretmeden para almaya devam ediyor. Öte yandan Trakya’nın doğalgaz merkezi yapmak isteyen Rusya’nın hizmetine Trakya’nın verilme planlarının gündemde olması ilişkilerin vardığı derinliği gösteriyor.
Diğer taraftan santral kapanırsa Türkiye karanlıkta kalır yalanına sarılıp, Akbelen ormanını devlet desteği ile yok etmeyi başaran YK Enerji’de, Ağustos ayında üretmediği elektriğin parasını aldı.
Yatağan’ı yerle bir eden, şimdilerde ise Denizli Avdan Köyü coğrafyasını da yok oluşa bağlayan Yatağan Termik Santrali’ne de Ağustos ayı için üretmediği elektriğin bedeli ödendi.
Halktan çalınan şirketlere!
Halkın yüksek faturalar ve açlık sınırı altında gelire mahkum edildiği Türkiye’de, halktan çalınanın sermayeye aktarılması aralıksız sürerken, diğer yandan enerji şirketlerine üretmedikleri elektriğin parası ‘sistemden çıkmasın’ gerekçesiyle yapıldığı iddia edilirken, Türkiye’de elektrik üretim kapasitesinin sadece 1/3‘ü kullanılıyor. Ödeme yapılan santrallerin körfez ülkelerinin şirketleri ile iktidarla grift ilişkiler içinde olan ve 5’li çete olarak anılan şirketlerden oluşması dikkat çekiyor.
Akkuyu’da ne üretilecek
Geçtiğimiz gün Akkuyu Nükleer Santrali (NGS) şirketinin CEO’su ve Yönetim Kurulu Başkanı Anastasia Zoteeva bir Rus kanalına verdiği röportajda, Akkuyu Nükleer Santrali ie ilgili olarak, “Kendimiz için inşa ediyoruz. Bu nükleer santral Rusya‘ya aittir. Bu bizim santralimiz, başka ülkenin topraklarında bulunan bizim santralimiz” dedi. Zoteeva’nın bu ifadeleri, AKP iktidarının Rusya ile yaptığı ‘gizli’ santral görüşmesinin bir ifşasıydı. Yüksek kilowat bedeli ile Akkuyu NGS elektrik ihtiyacı olmasa da kapasitesi kadar bedelin ödenecek olması halkın nasıl soyulacağını ortaya çıkarırken, Rusya ile Sinop’ta da santral kurma girişimi Türkiye halklarının geleceğinin ipotek altına alındığını gösteriyor.
