Üçüncü kez kayyım atanan Êlih Belediyesi’nde kayyımların karnesi kabarık. Kayyımların icraatları arasında; Kürtçe düşmanlığı, milyarlarca borç, rant, talan ve yandaşa iş kapısı olmak var
AKP’nin 2016’da devreye koyduğu kayyım politikasını devam ettirmesi üzerine gözler, yeniden kayyımların uygulamalarına çevrildi. 2016 ve 2020’de atanan kayyımlardan sonra dün de (4 Kasım) sonra dün de Êlih (Batman), Mêrdîn (Mardin) ve Xelfetî (Halfeti) belediyelerine kayyım atandı. 2016 yılından bu yana atanan kayyımlar ise her seçimde belediyeleri borç içinde bırakarak gitti.
Halkın iradesinin gasp edildiği Êlih’te de kayyımlar belediyeyi borç batağına saplamıştı. Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) seçilen Êlih Belediyesi Eşbaşkanları Songül Korkmaz ve Mehmet Demir’in yerine kayyım olarak atanan kent valisi Ekrem Canalp, belediye 3 milyar 53 milyon 977 bin 75,91 TL borç bırakmıştı.
Kürt ve Kürtçe düşmanlığı
Mezopotamya Ajansı, Êlih’e atanan kayyımların icraatlarını derlerdi. Belediyeye 29 Mart’ta atanan ilk kayyım olan Vali Hulusi Şahin’in ilk icraatı belediyenin web adresinden Kürtçe dil seçeneğini kaldırmak oldu. Kürtçe trafik uyarı yazıları olan “pêşî peya / önce yaya” yazılarını kaldırarak, uygulamalarına devam eden kayyım, 2007 yılında Fatih Mahallesi’nde bulunan Kine Em Parkı’na yerleştirilen Kürt şair Cegerxwîn’in büstünü 21 Haziran 2022’de kaldırttı. Kayyım tarafından kapatıldıktan sonra yakılan Yılmaz Güney Sineması’nın bulunduğu alan vasfı değiştirilerek parka dönüştürüldü. Kayyım talimatıyla, geçen yıl 9 Mart’ta Gülistan Caddesi’nde Amedspor forması giyip, Kürtçe müzik yapan gençlerin etkinliği zabıta zoruyla engellendi.
Belediye AKP’lilere iş kapısı
AKP Siirt İl Gençlik Kolları Başkanı İbrahim Bedük’ü 30 Haziran 2021’de Özel Kalem Müdürü olarak atayan kayyım, yardımcısı Adnan Yörük, kızı Sena Yörük’ü Ocak 2021’de belediyede işe aldı. Bir dönem AKP Batman İl Başkan Yardımcılığını yürüten ve 2015 seçimlerinde AKP’den milletvekili aday adayı olan Adile Gürbüz’ün eşi Metin Gürbüz de sınavsız bir şekilde işe alındıktan kısa bir süre sonra kayyım yardımcılığına getirildi.
İhaleler yandaşa
Mart 2020-Ocak 2021 tarihleri arasında yapılan 77 ihalenin 37’si açık ihale, 40’ı ise 21 f-21 b (pazarlık usulü) ile yapıldı. 2021 yılının ilk beş ayında toplamda 93 ihale yapıldı. Bunların 62’si açık ihale, 31’i 21 f- 21 b ile yapıldı. 2022 yılında ise yine 69’u pazarlık usulü, 85’i açık ihale usulü ile yapıldı. Amaç ve hizmet dışı ihalelerdeki usulsüzlükler kentte tartışma yarattı. 3 Aralık 2021 tarihinde Diyarbakır Caddesi’nde bulunan ağaçları ışıklandırma işine 2 milyon 361 bin TL harcadı. Kent girişine konulan “Kadim toprakların modern şehri Batman” yazılı tabela için 22 Eylül 2021 tarihinde pazarlık usulüyle yapılan ihalede 690 bin TL harcandı. Kayyım 2022’nin Aralık -Şubat aylarında bayrak, poster ve flama alımı için de 1 milyon 550 bin TL harcadı. Êlih Belediyesi’ni borç batağına sürükleyen kayyım, 2 yıl içinde BTM Gurme adlı şirkete 34 milyon 340 bin TL değerinde 3 ayrı ihale verdi.
Taşınmazlar satıldı
Mayıs 2021’de imaj çalışması için 825 bin TL harcanarak, çekilen spot videolar “haber” diye yandaş TV’lere servis edildi. Pandemi nedeniyle sokağa çıkma yasaklarının olduğu 2021’de Ramazan ayı boyunca düzenlenecek “etkinlikler” için belediye kasasından 500 bin TL harcama yaptı. Kayyım 11 taşınmazla birlikte kamuya ait yolu dahi satışa çıkardı. Satışa çıkartılan taşınmazlar arasında HDP döneminde sosyal donatı alanı olarak planlanan kreş, çocuk oyun alanı, kütüphane, etüt merkezi, itfaiye merkezi, kadın konuk evi, yaşlı sohbet evi gibi birçok yer bulunuyor. Kayyım 116 esnafın olduğu Buğday Pazarı’nı satışa çıkardı. Ancak ihaleye katılım sağlanmadığı için satış olmadı. Belediyenin en büyük gayrimenkulü olan ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Êlih İl Koordinasyon Kurulu’nun (İKK) 635 milyon 375 bin TL değer biçtiği Batman Park AVM, AKP İl Başkanı Akif Gür’ün de yönetiminde bulunduğu Golden Park A.Ş.’ye 150 milyon TL’ye satıldı. Gelen tepkiler sonucunda karar iptal edildi.
Bütçe başka kurumlara
Atanan kayyımlar belediyenin hizmet alanına girmeyen, ödeneği başka bakanlıklardan karşılanan Eğitim Araştırma Hastanesi, Emniyet Müdürü Konağı, Beşiri Kaymakamı konutu, MİT, Çevre Şehircilik Müdürlüğü çevresi peyzaj, ve komando içi yol ve kaldırımlar dahi belediyeni bütçesinden karşıladı. Kayyım, İl Emniyet Müdürlüğü Ek Hizmet Binası’na da belediye bütçesinden 6 milyon 283 TL’ye Knossos Yol Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Maze Petrol İnşaat Elektrik Elektronik Nakliyat Hizmet Alımı Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı’na verdi.
Kayyım değişti rant değişmedi
Vali Şahin yerine 12 Mayıs 2022 tarihinde Ekrem Canalp, atandı. Canalp’te 31 Mart 2024 tarihine kadar kayyımlık yaptığı kentte birçok usulsüzlüğe imza attı.
Kayyım, 6 Aralık 2022’de aldığı karar ile Girêsîra beldesi, Selivê köyü, Girbereşk Mahallesi ve Êlih Çayı’nı da içine alan geniş bir alanı imara açtı. Atanmışlardan oluşan Belediye Meclisi’nden geçen karar doğrultusunda Êlih Çayı kenarında Organize Sanayi Bölgesi (OSB) kurulması kararlaştırıldı.
Seyitler Mahallesi’nde konut alanına yakın geçen su kanalının üzeri betonla kapatılmasından kaynaklı 2023 yılının 19 Kasım’ında şiddetli yağmur sonucu birçok evi su bastı. Bu ihmalden kaynaklı Lalihan Güner (54) ile torunları Asenat (1), İsrafil (5) ve Birgül Güner’in (9) yaşamını yitirdi.
AKP’li adaya gıda kolisi alımı
Kayyım Valisi Ekrem Canalp’ın eşinin katılacağı program için belediye personeline katılım zorunluğu getirdi. Necat Nasıroğlu Külliyesi’nde 30 Kasım 2023’te gerçekleşen “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü” programına katılacak olan Canalp’ın eşi Ayten Canalp için belediyenin bütün birimlerine yazı gönderildi ve programa katılım sağlamaları istendi.
Kayyım AKP Belediye Başkan adayı Adil Sebati Ceylan için ihaleye gitti. 22 Mart’ta gerçekleştirilen ihalede 72 bin adet gıda kolisi alımı gerçekleştirildi. Akçay Yolcu Taşımacılığı İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi’ne verilen ihalede dağıtım süresinin 22- 31 Mart olması dikkat çekti. Söz konusu ihale 53 milyon TL’ye verildi.
Emniyete de taşınmaz devri
Kayyımların yönetiminde 2 dönem sürdüren Êlih’te AKP bir kez daha yenilgiye uğratıldı. Seçimlerde Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) adayları seçimi kazandı. Bugün İçişleri Bakanlığı kararıyla görevden alınan Êlih Belediye Eşbaşkanı Gülistan Sönük seçilmesinden sonra yaptığı konuşmada, belediyedeki tahribatlara dikkat çekti. Sönük, yaşananları şöyle anlatmıştı:
“5 ilçenin Sosyal Yardımlaşma Vakfı’na 4 adet doblo, 1 adet fiorino 5 araç hibe edilmiş. Toplam fiyatı 3 milyon 216 bin 666 TL’dir. İl Özel İdaresi ve Orman Müdürlüğü’ne toplamda değeri 1 milyon 595 bin TL’lik 2 adet 4×4 pikap, Bekirhan Belediyesi’ne Mezarlık Müdürlüğü üzerinden 400 bin TL’lik pikap, 4 adet toplu taşıma otobüsü Balpınar, Beşiri Sason Belediyeleri ve Batman İl Kültür Turizm Müdürlüğü’ne tahsis edildi. Batman İl Emniyet Müdürlüğüne 6 adet araç için 5 milyon TL kaynak aktarımı, Batman İl Jandarma Komutanlığına 5 Adet araç için 5 milyon TL kaynak aktarılması yapılmış.”
Diğer taşınmaz devirleri
Sönük devredilen taşınmazları ise şöyle sıralamıştı:
“3 adet belediye arazisine yapılacak kütüphane için alınmış meclis kararı ve protokollerle İl Kültür Müdürlüğü’ne devri yapılmış. Yapım maliyeti 139 milyon TL. Yeşil Kütüphane (İstiklal Parkı içerisinde yapılacaktır) sözleşme bedeli, 43 milyon 160 bin TL. 1 Engelsiz Yaşam Merkezi yapımı, belediyeye ait arazide yapılan ve Aile Sosyal Hizmetler Müdürlüğü’ne tahsis için karar alınan proje için 70 milyon TL bütçe ayrılmış. Asfalt plent tesisinde yapılması gereken bakım onarım yapılmadığı için asfalt sezonu gecikmiş, bakım maliyeti 1 Milyon 5 bin TL, Millet Bahçesi’nin 15 bin 122,89 metrekare alanı belediyenin vergi dairesine olan borçları sebebiyle Maliye Hazinesine devredilmiş. Buradaki borç ise 63 milyon 53 bin TL. Sivil Toplum Merkezi projesi belediye tarafından ihale edilmiş olup yapımı bittikten sonra tahsisinin hangi kurumda olacağı konusunda netlik yok. İhale maliyeti 76 milyon TL değerinde.”
Haber: MA
