Fiyatların artışı ile ne yurttaş ne de esnaf mutlu. Pazarcı ürün satamazken, yurttaş ise eli borç dönüyor. Êlihli yurttaşlar, ‘Pazara alışverişe geldik, ama yapamıyoruz. Çünkü bir karpuz bile 100 TL olmuş, patates 15, domates 20, marul 20 TL olmuş’ diyerek hiçbir ürün alamadıklarını söyledi
Yaşanan ekonomik krizin etkisinin yanı sıra yanlış tarımsal politikalar sonucu pazarda fiyatlar arttıkça arttı.Pazarcılar yüksek fiyatlardan dolayı satış yapamamaktan, yurttaşlar ise ihtiyaçlarını alamamaktan dert yanıyor. İstanbul gibi enflasyonu yüksek yerlerde pazardan hiçbir şey alınmazken, Kurdistan kentlerinde de durum farksız. Êlih’te (Batman) muz, çilek ve şeftali gibi meyvelerin fiyatları 25-75 TL arasında değişirken, sebze fiyatları ise 20-50 TL arasında seyrediyor.
Pazar alışverişi için haftalık 500 TL bütçe ayırdığını aktaran Şirin Avcı, “Çok şey almak istiyorum ama para yetmiyor” dedi. Avcı, geçmiş yıllarda 50 TL ile pazar arabasını doldurabildiğini, ancak şu an bin TL’ye 3 kişinin ihtiyaçlarını dahi karşılayamadığını ifade etti.
En ucuz maydanoz bile 10 TL
Hediye Yılmaz, “En ucuz ürün maydanoz ama o da 10 TL olmuş. İstediğimiz üründen birer kilodan fazla alamıyoruz” diyerek krize bir çözüm bulunmasını istedi. Musa Karadeniz, krizin derin olduğunu, yurttaşların zorunlu temel tüketim ihtiyacı olan ekmeğe bile ulaşmakta zorlandığını kaydetti. Karadeniz, “Kırmızı eti bırakın, artık ayda bir tavuk eti dahi alamıyoruz” ifadelerini kullandı.
Aylık mutfak masrafı çıkmıyor
Ekonomik anlamda çok kötü bir durumla karşı karşıya olduğunu belirten Felek Kalkan, “Evden 3-4 bin TL ile çıkıyoruz ama buna rağmen istediğimizi alamıyoruz. Önceki yıllarda bu parayla mutfağın aylık masraflarının yanında bir de altın alabiliyordum. Şuan mutfağa bile bir ay yetmiyor” diye belirtti.
10 bin TL’ye emekli nasıl geçinsin
Sadece emekli maaşıyla geçindiğini söyleyen Mehmet Şerif Peyçi, 10 bin TL olan emekli maaşının pazar alışverişine dahi yetmediğine belirterek, “Daha un, bulgur, yağ masrafları var. Pazara alışverişe geldik, ama yapamıyoruz. Çünkü bir karpuz bile 100 TL olmuş, patates 15, domates 20, marul 20 TL olmuş. Nasıl alalım?” diye sordu.
Sorunun çözümü Meclis’te
Yurttaşlar kadar pazarcılar da ürün satamamaktan şikayetçi. Zor koşullarda çalıştıklarını anlatan pazar esnafı Naif Gültekin gece saatlerinde kalktıklarını, ama buna rağmen çoğu zaman günü kazançsız kapattıklarını söyledi. Gültekin, “Sorunun çözümü Meclis’tekilerdedir. Bu insanların sorunlarını çözsünler” çağrısında bulundu.
Maliyet artınca fiyat da artıyor
Pazarcı Mehmet Şah Adlığ, çoğu ürünün ertesi güne kaldığını ama işin sürdürülmesi için nakit paraya dönüştürme yoluna gittiklerini ifade etti. Elinden başka bir iş gelmediğini söyleyen Adlığ, “Üretici, mazot derken buraya gelene kadar böyle oluyor. Çünkü getirdiğimiz ürünler bazen nakliyat ücretini bile karşılamıyor” diye belirtti.
Pazarcı Ahmet Gül de pahalılığın nedeninin akaryakıt fiyatları olduğuna işaret ederek, “Şuan da taze fasulyenin kilosunun 10 TL olması gerekiyordu. Ama mazotun pahalı olmasından dolayı fiyatı yüksek 50 TL’dir. Bir de bunu toplayan işçi günlük bin TL’ye çalışıyor” dedi.
Kaynak: MA
