Erdoğan ile Zelenskiy arasında geçen görüşmede ve heyetlerarası görüşmede 8 anlaşma imzalandı. Zelenskiy Türkiye’nin TB2 SİHA’larının Ukrayna’da üretiminin genişletileceğini söyledi. Erdoğan, “Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü desteklemeye devam ettiğimizi tekrarlamak istiyorum” dedi
Cumhurbaşkan Tayyip Erdoğan Kiev’de Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile görüştü. 3 Şubat 2022 Perşembe günü yapılan ikili veye heyetlar arası görüşme sonrası imza töreni ve ortak basın toplantısı yapıldı.
Erdoğan, 2. Dünya Savaşı’nda ölenlerin anısına yapılan Meçhul Asker Anıtı’na çelenk bırakmasının ardından Marinskiy Sarayı’na geçti. İkilinin 3 Şubat 2022 Perşembe akşamı yaptıkları başbaşa görüşme yaklaşık 3 saat 10 dakika sürdü. Bu toplantının ardından Yüksek Düzeyli Stratejik Konseyi toplantısına geçildi. Toplantı yaklaşık yarım saat sürdü.
Başkent Kiev’deki Marinskiy Sarayı’nda Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Onuncu Toplantısı ve iki ülke arasında anlaşmalar için imza töreninin ardından Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy basının karşısına geçti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile gerçekleştirdiği ortak basın toplantısında, 2 yıl aradan sonra, stratejik ortak olan Ukrayna’yı tekrar ziyaret etmekten büyük bir memnuniyet duyduğunu söyledi.
İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 30 yıl önce bugün kurulmuş olmasının ziyarete ve toplantıya tarihi bir boyut kazandırdığını ifade eden Erdoğan, ziyaretin hassas bir döneme tekabül ettiğini kaydetti.
Rusya’nın 2014’te işgal ettiği Kırım konusu
Erdoğan şunları söyledi: “Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü desteklemeye devam ettiğimizi tekrarlamak istiyorum. Sayın Devlet Başkanı başta olmak üzere, Ukraynalı yöneticilerin sağduyulu ve diyaloğu öne çıkaran mesajlarını takdirle karşılıyorum. Daha önce de vurguladığım üzere Türkiye, Karadeniz’den komşu olduğu iki dost ülke arasındaki krizin sonlandırılması için üzerine düşeni yapmaya hazırdır. Liderler seviyesinde bir zirveye ya da teknik düzeyde görüşmelere memnuniyetle ev sahipliği yapabileceğimizi bugünkü görüşmelerimizde bir kez daha vurguladım. Zira, Türkiye olarak, yangına körükle gitmek yerine ‘Tansiyonu nasıl düşürürüz’ mantığıyla hareket ediyoruz.”
Donbass (Donetsk, Lugansk) ihtilafının kontrolü noktasında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Ukrayna özel gözlem misyonunun rolünü önemsediklerini kaydeden Erdoğan, “Kuruluşundan bu yana tüm tarafların güvenine mazhar olmuş Türk büyükelçilerce idare edilen misyona desteğimiz tamdır. Krizin, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve uluslararası hukuk temelinde Minsk Anlaşmaları çerçevesinde barışçıl ve diplomatik yöntemlerle sona erdirileceğine samimiyetle inanıyoruz” diye konuştu.
10 milyar dolar
Görüşmelerde ikili ilişkileri her yönüyle ele aldıklarını belirten Erdoğan, geçen sene yüzde 60’a yakın artışla 7,5 milyar dolara ulaşan ticaret hacmini, 10 milyar dolar hedefine yükseltmek için atılabilecek adımları değerlendirdiklerini söyledi.
İmzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasının kendilerini bu hedefe hızlı bir şekilde taşıyacağına yürekten inandığını vurgulayan Erdoğan, ekonomik iş birliğinin en önemli sütunlarından birisinin, Ukrayna’daki yatırımcılar olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti:
“Türk şirketlerinin Ukrayna’da altyapı projelerini başarıyla tamamlamaları bizleri gururlandırıyor. Şirketlerimize güveninden ötürü Sayın Başkan’a huzurlarınızda bir kez daha teşekkür ediyorum. Turizm alanındaki iş birliğimiz de giderek güçleniyor. Salgına rağmen geçtiğimiz yıl 2 milyondan fazla Ukraynalı dostumuzu ülkemizde ağırladık. Bu sene de yeni rekorlar kıracağımıza eminim. Görüşmelerimizde, ülkelerimiz arasında tarihi bir dostluk köprüsü oluşturan Kırım Tatarları başta olmak üzere soydaşlarımızın durumunu da değerlendirdik. Soydaşlarımıza yönelik ortak projelerimizi ayrıntılarıyla gözden geçirdik. Bugünkü toplantılarımız ve imzaladığımız anlaşmalar, stratejik ortaklığımızı daha ileri noktaya taşıma irademizin birer sembolüdür. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da kazan-kazan temelinde ikili iş birliğimizi her alanda güçlendireceğimize inanıyorum.”
Zelenskiy açıklamaları
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy de, 30 yıl önce iki ülke diplomatik ilişkileri tesis ettiğini ve bugün devam eden iş birliğini çok önemli bir olayla taçlandırdıklarını aktardı. İki ülke arasında serbest ticaret anlaşması (STA) imzaladıklarını aktaran Zelenskiy, “Bu, tarihi bir olay. Hepimizi ve dost halklarımızı kutluyorum” diye konuştu.
Zelenskiy, STA imzalanmadan önce bile geçen yıl ticaret hacminin 7 milyar dolara yükseldiğini belirterek “Bu da koyduğumuz 10 milyar dolarlık hedefimizin mümkün olduğunu gösteriyor. STA da bu hedefe beklediğimizden daha hızlı ulaşmamızı sağlayacaktır” dedi
TB2 SİHA’lar Ukrayna’da üretilecek
Güvenlik ve barış konularını da ele aldıklarını anlatan Zelenskiy şöyle devam etti: “Önümüzde duran meydan okumalar ve bunların giderilmesi için atılacak adımlar görüşmemizin temel konularıydı. Egemenliğimize ve toprak bütünlüğümüze değişmez desteği için Kırım’ın kurtarılması ve Kırımlıların haklarının korunması için Türkiye’nin Kırım platformuna aktif katılımı için Sayın Cumhurbaşkanı’na teşekkür ediyorum. Savaşı bitirme yolunda Ukrayna Rusya arasında arabulucu olma inisiyatifi için Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ediyorum. Ukrayna’da barış için tüm platformlarda elimizden geleni yapmayı hazırız.”
Savunma sanayisi ve havacılıkta iş birliğini ele aldıklarını aktaran Zelenskiy, “Bunlar stratejik ortaklığımızın itici güçlerinden biridir. Amacımız ortak savunma projeleri, ortak teşebbüsler kurmak, tecrübe ve teknoloji paylaşımı yapmak. Bugün imzaladığımız anlaşmayla, BAYKAR Makina İHA’larının Ukrayna’daki üretimi genişletilecek” dedi.
Bölgede enerji güvenliği konusunu da ele aldıklarını belirten Zelenskiy, Kovid-19 salgınına rağmen yaklaşık 2 milyon Ukraynalı turistin Türkiye’yi ziyaret ederek rekor kırdığını ifade etti.
Bu kapsamda Türkiye’nin Harkiv ve Lviv’de başkonsolosluk açma inisiyatifini desteklediklerini dile getiren Zelenskiy, Ukrayna’nın da Antalya’daki konsolosluğunu başkonsolosluğa çevireceğini belirtti.
8 anlaşma imzalandı
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Zelenskiy ve heyetleri tarafından Marinskiy Sarayı’nda 8 anlaşma imza altına alındı.
Türkiye ile Ukrayna Hükümeti arasında Serbest Ticaret Anlaşması, Ticaret Bakanı Mehmet Muş ve Ukrayna Başbakanı Denis Şmilhal tarafından imzalandı.
Türkiye Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti arasında Gençlik Politikası alanında iş birliği anlaşması, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu ile Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba tarafından imza altına alındı.
Türkiye Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile Ukrayna Devlet Vergi Servisi arasında Teknik İşbirliği Mutabakat Muhtırası’na Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba imza attı.
Türk Standartları Enstitüsü ile Ukrayna Bilimsel Araştırma ve Standardizasyon, Belgelendirme ve Kalite Sorunları Hakkında Eğitim Merkezi arasında mutabakat muhtırasını Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba imza altına aldı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Bakanlar Kurulu arasında 4 Aralık 2009 tarihinde Kiev’de imzalanan Kanun Uygulayıcı Birimlerin İşbirliği Anlaşması’nın tadil edilmesine yönelik protokolü, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Ukrayna İçişleri Bakanı Denis Monastirskiy imzaladı.
Türkiye Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti arasında Yüksek Teknoloji ve Havacılık/Uzay Sanayii Alanında İşbirliğine Dair Çerçeve Anlaşması’na, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank ile Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov imza attı.
Türkiye Ticaret Bakanlığı ile Ukrayna Gümrük Servisi arasında Ortak Gümrük Komitesi Tesis Edilmesine İlişkin Protokolü ve Yetkili Ekonomik Operatör Programlarının Karşılıklı Tanınmasına İlişkin Eylem Planı’nı, Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu ile Ukrayna Devlet Gümrük Servisi Başkanvekili Vyaçeslav Demçenko imzaladı.
Erdoğan’ın Kiev’e inişi öncesinde, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov’un ziyaret sırasında Türkiye yapımı insansız hava araçlarının üretileceği bir fabrika için anlaşma imzalanmasının planlandığını açıklamıştı. Reznikov, “Türkiye’yle, insansız hava araçlarının üretimi için bir fabrika ile pilot eğitim merkezi konusunda bir anlaşma imzalamayı planlıyoruz” demişti.
TB2 SİHA satışları ve Rusya tepkisi
Türkiye, Ukrayna’ya çok sayıda TB2 SİHA satmıştı. Rusya yönetimi çeşitli düzeylerde Türkiye’nin SİHA satışına tepki göstermişti. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov da, satışların ve kullanımın Ukrayna’nın doğusunda istikrarsızlığa yol açabileceğini söyledi.
Peskov, “Türkiye ile gerçekten iyi ilişkilerimiz var ama bu tür silahların Ukrayna ordusuna teslimatının durumu istikrarsızlaştırma potansiyeli taşıdığına dair endişelerimiz maalesef gerçekleşiyor. Bu da Ukrayna’nın iç sorununun çözümüne katkıda bulunmaz” demişti.
2 Şubat 2022’de Rus Savunma Bakanlığı’na yakınlığıyla bilinen bir internet sitesinde ise, yine bir Bayraktar TB2 silahlı insansız hava aracı (SİHA) haberi var. Habere göre, Türkiye’den birçok Bayraktar TB2’i satın alan Ukrayna ordusu Donbas’taki Rus yanlısı grupları Pazartesi günü yerel saatle 14.00 sularında bir kez daha hedef aldı.
Haberde, Bayraktar TB2 SİHA’nın Kiev yakınlarındaki hava üssünden kalkış yaptığı, kağıt üstündeki Donetsk Halk Cumhuriyeti mevzilerini vurduğu kaydedildi. Saldırıda Rus yanlısı milislerden birinin öldüğünü ileri süren site, Ukrayna’ya ait Bayraktar TB2’lerin son günlerde Donbas semalarında fazlasıyla gözüktüğünü yazdı.
Haberde, Bayraktar TB2 SİHA’nın Kiev yakınlarındaki hava üssünden kalkış yaptığı, kağıt üstündeki Donetsk Halk Cumhuriyeti mevzilerini vurduğu kaydedildi. Saldırıda Rus yanlısı milislerden birinin öldüğünü ileri süren site, Ukrayna’ya ait Bayraktar TB2’lerin son günlerde Donbas semalarında fazlasıyla gözüktüğünü yazdı.
HABER MERKEZİ
