TÜİK verilerine göre işsizlik, ocak ayında yüzde 14.7 oldu. Genç nüfusta ise yüzde 27’ye yükseldi. İstihdam oranı 1.9 gerileyerek yüzde 44 oldu. Ekonomik krizin istihdama etkisini göstermesi açısından merak edilen, Ocak 2019 verileri Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklandı. Ocak ayındaki işsiz sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 259 bin kişi artarak 4 milyon 668 bin kişi oldu. Aralık döneminde ise işsiz sayısı 4 milyon 302 bin kişi olarak kayıtlara geçmişti. Beklenti yüzde 13.5 yönündeydi. Aralık dönemi işsizliği yüzde 13.5 seviyesindeydi. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Ocak döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 259 bin kişi artarak 4 milyon 668 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 3.9 puanlık artış ile yüzde 14.7 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 4.1 puanlık artış ile yüzde 16.8 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 6.8 puanlık artış ile yüzde 26.7 olurken, 15-64 yaş grubunda bu oran 3.9 puanlık artış ile yüzde 15.0 olarak gerçekleşti.
İstihdam yüzde 44.5 oldu
İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Ocak döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 872 bin kişi azalarak 27 milyon 157 bin kişi oldu. İstihdam oranı ise 1.9 puanlık azalış ile yüzde 44.5’e geriledi.
Tarım dışı iki kat
Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 345 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 526 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 17.0’si tarım, yüzde 19.9’u sanayi, yüzde 5.4’ü inşaat, yüzde 57.7’si ise hizmet sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0.7 puan, inşaat sektörünün payı 1.6 puan azalırken, hizmet sektörünün payı 2.3 puan arttı. Sanayi sektörünün payı ise değişim göstermedi.
İşgücüne katılım düştü
İşgücü 2019 yılı Ocak döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 387 bin kişi artarak 31 milyon 825 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0.1 puanlık artış ile yüzde 52.2 olarak gerçekleşti.
Krizin teyidi
Ekonomistlere göre rakamlar, yaşanan krizi teyid ediyor. Ekonomist Mustafa sönmez, “İşsizlik yüzde 14.7 ye çıktı İşsiz sayısı 1 ayda 400 bin artarak 4 milyon 700 bine yaklaştı. Bu bir patlama. Tarım dışı işsizlik 2009 krizini yakaladı, yüzde 17”, Ümit Akçay ise “Bu rakamlar normal değil arkadaşlar. Daha önce eşine az rastlanır bir krizin içinden geçiyoruz ve kriz giderek derinleşiyor” dedi.
03
Üretici fiyatları yüzde 27 arttı
Tarım girdi fiyatlarındaki yükselişin etkileri devam ediyor. Mart ayındaki fiyatlar şubat ayına göre yüzde 1.75 artarken, yıllık olarak yüzde 27.33’e ulaştı. TÜİK tarım üretici verilerini açıkladı. Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE), 2019 yılı Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 1.75, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 13.20, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 27.33 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 16.04 artış gösterdi. Bir önceki aya göre değişim; tarım ve avcılık ürünlerinde yüzde 1.88, ormancılık ürünlerinde yüzde 5.19 artış, balıkçılıkta ise yüzde 4.71 azalış gerçekleşti. Ana gruplarda bir önceki aya göre değişim; çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 6.62, tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 1.62 artış, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 0.63 azalış gerçekleşti. Alt tarım gruplarından sebzede şubat ayına göre yüzde 3.31 arttı.
48 üründe artış
Mart 2019’da endekste kapsanan 81 maddeden; 48 maddenin fiyatlarında artış, 27 maddenin fiyatlarında azalış, 6 maddenin fiyatlarında ise değişim olmamıştır. Üretici fiyatlarındaki artış, en somut olarak nisan ayındaki sebze ve meyve fiyatlarında kendisini gösterdi. Biber fiyatları 29 TL’ye ulaşırken, Tanzim satış yapılan marketlerde soğan fiyatları 7.0 TL’ye ulaştı.
Prof. Hanke: Enflasyon yüzde 43
Johns Hopkins Üniversitesi’nden Ekonomi Profesörü Steve Hanke, Türkiye’de gerçek enflasyonun Türkiye İstatistik Kurumu verilerinin aksine yüzde 19.71 değil yüzde 43 olduğu yorumunda bulundu. Kendi yöntemiyle yaptığı hesaplamaları Twitter’da paylaşan Hanke, “Türkiye’nin 13 Nisan için doğru bir şekilde ölçülen yıllık enflasyon verisi yüzde 43 oluyor. Erdoğan hükümetinin verdiği yıllık yüzde 20’lik orana inanmayın. TÜİK ölçümleri güvenilir değil” dedi. ‘Zımni enflasyon modeli’ ismini verdiği çalışmasında dolar kuru üzerinden satın alma gücü paritesi (SGP) değerini de hesaba katarak enflasyon rakamını tespit eden Hanke’nin yöntemi, bazı ekonomistlerce kabul edilmiyor.
EKONOMİ SERVİSİ
