Gençler, öğrenciler ve üniversite mezunları; ekonomik gidişata en olumsuz bakan toplumsal kesimler olarak öne çıkıyor. Gençlerin taşıdığı umutsuzluk, ekonomik sorunların sosyal etkilerini uzun vadede daha görünür kılacak gibi görünüyor
İstanbul Ekonomi Araştırma’nın Nisan 2025 Türkiye Raporu, ekonomik algıda genel bir kötümserliğin sürdüğünü, ancak bu kötümserliğin en yoğun gençler ve öğrenciler arasında yaşandığını gösteriyor. Anket sonuçlarına göre, ekonominin “çok kötü/kötü” olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 69. Bu oran bir önceki aya göre azalsa da, hâlâ toplumun büyük çoğunluğunun ekonomik gidişattan memnuniyetsiz olduğunu ortaya koyuyor.
Üniversite mezunları daha karamsar
Eğitim düzeyine göre ekonomik algıya bakıldığında, üniversite ve üzeri eğitim alan bireylerin yüzde 76,1’i mevcut durumu kötü olarak nitelendiriyor. Bu oran, eğitim seviyesi düştükçe azalıyor. Lise mezunlarında yüzde 71,2, ilköğretim ve altı grupta ise yüzde 64,5 seviyesinde.
Siyasi eğilimler ekonomik algıyı belirliyor
AK Parti seçmeninde ekonomiyi kötü görenlerin oranı yüzde 39,4 iken, muhalefet partileri seçmenlerinde bu oran yüzde 90’ların üzerinde. CHP seçmeninde yüzde 94,8, DEM Parti’de yüzde 94, İYİ Parti’de ise yüzde 90,7 oranında memnuniyetsizlik var. MHP seçmeninde ise olumsuzlukta yeniden bir artış dikkat çekiyor.
Gençler neden daha umutsuz?
18-34 yaş grubundaki bireylerin yüzde 73,2’si ekonomiyi olumsuz değerlendiriyor. Bu oran, diğer yaş gruplarından daha yüksek. Gençlerin iş bulma, eğitim sonrası istihdam güvencesi ve yaşam standartları açısından karşı karşıya kaldığı belirsizlikler, bu kötümserliğin temel nedenleri arasında.
En umutsuz grup öğrenciler
İstihdam durumuna göre ekonomiye bakışta, en karamsar grup öğrenciler. Öğrencilerin yüzde 83’ü ekonomik gidişatı “çok kötü/kötü” olarak nitelendiriyor. Bu oran, özel sektör çalışanlarında yüzde 73, memurlarda yüzde 64 ve işverenlerde yüzde 63.
Gelecek beklentileri zayıf
Katılımcıların yüzde 51,2’si önümüzdeki yılın daha kötü olacağını düşünüyor. “Daha iyi olacak” diyenlerin oranı ise yüzde 23,7. Bu oran, iyimserliğin sınırlı da olsa arttığını gösteriyor. Ancak hâlâ çoğunluk, ekonomik geleceğe dair karamsar bir tutum sergiliyor.
Enflasyon algısı dalgalı seyrediyor
Katılımcıların 2025 Aralık ayı için yıllık enflasyon beklentisi yüzde 61,2. Bu oran, geçen aya göre yaklaşık 1,5 puanlık bir artış anlamına geliyor. Beklentiler hâlâ yüksek, ancak kararsızlık da sürüyor: Katılımcıların yüzde 36’sı tahmin yapamıyor.
Geçim sıkıntısı yaygın
“Geçinebiliyor musunuz?” sorusuna verilen yanıtlar da tabloyu netleştiriyor. Katılımcıların yüzde 52’si gelirinin giderini karşılamadığını söylüyor. “Ucu ucuna yetiyor” diyenler yüzde 30’da kalırken, “gelirim fazlasıyla yetiyor” diyenlerin oranında küçük bir artış var. Bu veriler, toplumun geniş kesimlerinin geçim sıkıntısı yaşadığını ve bu durumun ekonomik algıya doğrudan yansıdığını gösteriyor.
Umutsuzluk kalıcı
Gençler, öğrenciler ve üniversite mezunları; ekonomik gidişata en olumsuz bakan toplumsal kesimler olarak öne çıkıyor. Geçim zorluğu, yüksek enflasyon beklentisi ve istikrarsızlık algısı, bu kesimlerdeki karamsarlığın temel nedenlerini oluşturuyor. Toplum genelinde ekonomik beklentilerde sınırlı bir iyileşme görülse de, gençlerin taşıdığı umutsuzluk, ekonomik sorunların sosyal etkilerini uzun vadede daha görünür kılacak gibi görünüyor.
HABER MERKEZİ
