Rojhilat’ın Hawraman bölgesinde Pir Şaliyar etkinliği düzenlendi
Rojhilat’ın (İran Kürdistanı) Hawraman bölgesinde her yıl kış aylarında düzenlenen Zerdüşt Pir Şaliyar etkinliği bu yıl da coşkuyla kutlandı.
Bölgedeki yurttaşların yanı sıra yerli ve yabancı turistlerin de katıldığı etkinlik 3 gün sürdü. Çok sayıda dervişin zikir ve def eşliğinde kutladığı etkinlik, Pir Şaliyar düğünü olarak adlandırılıyor.
Hewraman Taxt’ta her yıl temsili bir düğün merasimi gerçekleştirilir. Münzevi ve mütevazi bir hayat yaşayan Zerdüşt alim Pîr Şaliyar’ın ölümsüz hikâyesinin bir aktarma, bir anlatma biçimidir bu düğün töreni. Pir Şaliyar düğünü zikir, sema ve gece etkinlikleri ile 3 gün 3 gece sürüyor.
Neredeyse dokuz yüz yıldır değişen tüm koşullara, tüm çalkantılı dönemlere rağmen hiç aksatılmadan bugüne kadar bu düğünün her yıl tekrar edildiği herkesin bildiği ve canı gönülden inandığı bir hakikat olarak anlatılır Hewraman’da.
Pir Şaliyar kimdir?*
‘Hewraman merkezi’ anlamına gelen Hewraman Taxt köyünde gerçekleştirilen “Merasîma Zamawendî Pîr Şaliyar” adı verilen bu düğün töreni barındırdığı birçok Zerdüşt inancı özelliğiyle adeta bir etnografya müzesi niteliğinde. Pîr Şaliyar’ın evi ve türbesi bu köyde bulunuyor. İslamiyet bölgede egemen olmadan önce, burasının bir Zerdüşti sığınağı olduğu söyleniyor.
Rivayet odur ki, yaklaşık dokuz yüz yıl önce burada münzevi bir hayat yaşayan Zerdüşt âlim Pîr Şaliyar bir tür mucizeyi gerçekleştirir. Dönemin bölgedeki hükümdarlarından olan Acem kökenli Hamedan Şahı’nın kızının gözleri görmemekte, kulakları babasını işitmemekte ve konuşamamaktadır. Kızına büyük bir sevgiyle bağlı olan Hamedan Şahı’nın kızının derdine deva bulmak için çalmadığı kapı, baş vurmadığı hekim kalmamıştır. Sonra bir gün kulağına çalınır ki Hewraman’ın Taxt köyünde dünya malından el etek çekmiş münzevi bir Pir vardır. Olsa olsa bu Pir bir deva bulabilir şahın kızına. Pir’in kızını tedavi edebileceğini duyan Şah, kızını Hewraman’a gönderir. Eğer Pir, kızını iyileştirebilirse kızını Pir’le evlendireceğine dair söz verir kendine. Bir süre Taxt köyünde Pir’in yanında kalan şahın kızı, Pir’in uyguladığı tedavilere cevap vermeye başlar, önce gözleri açılır Taxt köyünün güzelliklerine, sonra kulakları Taxt köyünün güzel sesli kuşlarının ötüşlerini duymaya başlar. Ve bir süre sonra ağzından Pir’e duyduğu sevgiyi ve minneti terennüm eden sözcükler dökülmeye başlar. Şah kendine verdiği sözde durur ve kızını Pir’le evlendireceğini ilan eder. Fakat kendi halinde mütevazi, münzevi bir hayat yaşayan Pir’in, Hewraman Şahı’nın kızına layık bir tören yapacak olanakları yoktur. Pirlerinin, şah karşısında boynu bükük kalmasına içleri razı gelmeyen Taxtlılar civardaki Hewraman köylerine de haber uçurarak bir toplantı yaparlar ve herkesin sevgilisi olan Pir için hep birlikte el ele verip görkemli bir düğün yapmaya karar verirler. Günler süren bir hazırlığın ardından oldukça görkemli bir tören ile Pirlerini evlendirirler.
Dokuz yüz yıldır adeta ilk yapıldığı zamanın heyecanıyla her yıl çevredeki Hewraman köylülerinin katılımıyla Hewraman Taxt köyünde yapılan ve Zerdüşt inanç sistemiyle ilgili çok önemli öğeler barındıran Pir Şaliyar düğünü. Pîr’in ölümünden sonra her yıl Hewraman Taxt’ta temsili bir düğün ve etkinlikler gerçekleştirilir.
*Pir Şaliyar etkinliğinin tarihçesine ait bu kısım ANF’den alınmıştır.
HABER MERKEZİ
