Pazarlarda, marketlerde tezgahları süsleyen garip şekillerdeki sebze ve meyveler bilinçsiz hormon kullanımı nedeniyle mutasyon geçirmiş ürünler. Uzmanlar insan vücudunda biriken hormonların vücut hücrelerinde de mutasyona neden olduğunu belirtiyor.
Neden hormon kullanılıyor? Hormonlar zararlı otları yok etmek, bitkilerin erken çiçeklenmesini ve etli kısımlarının büyümesini sağlamak için kullanılıyor. “Pazarlarda gördüğümüz o kocaman çilekler, kirazlar ve daha bunlara benzer pek çok sebze ve meyve fazla hormondan dolayı mutasyona uğramış bitkiler. Ayrıca turfanda aldığımız sebze ve meyveler de hormon kullanılarak erken çiçeklendirilmiş bitkilerdir.”
Görünüşe aldanılmaması gerektiğini bilmek, bitkilerde kullanılan hormonların insan vucudunda biriktiğini belirterek tarımla uğraşan kişilerin mutlaka eğitiminin şart olduğunu üzerine basa basa vurguluyorum. “Hormon kullanımı ziraatçiler tarafından denetlenmeli ancak ülkemizde maalesef bu denetimler tam olarak yapılmıyor” bazen pazarda banada hormonlu sebze ve meyvelerin hormonsuz diye satılmaya çalışıldığını ifade edemeden geçemeyeceğim.
Sıradan bir tüketicinin hangi ürünün hormonlu hangi ürünün hormonsuz olduğunu anlaması biraz güç ama özellikle salatalık domates gibi ürünlerde oluşan girinti-çıkıntıların, garip uzantıların hormonun belirtisi olduğunu söyleyebilirim.
“Pazarda alışveriş yaparken görüyoruz, biberler, salatalıklar garip şekillere girmiş ya da fabrika üretimi gibi hepsi aynı boyda. Doğal üretimde de bazen şekil bozukluğu olur ama görünüşteki bozulmanın bu denli artması tamamıyle bilinçsizce kullanılan hormonun sonucudur”
“Hormonlu meyvenin, sebzenin kokusunu tadını alamazsınız. Ayrıca saklaması koruması da çok zordur, çabuk bozulur”
Hormonların etkileri nelerdir?
Oksinler: Tarımda meyve tutumu, meyve seyreltmesi ve dökümünün önlenmesi amacıyla kullanılmaktadır. En çok buğdayda ve mımısırda geniş yapraklı otlara karşı kullanılmaktadır. Çok yüksek dozlarda kullanıldığında ise zararlı olabilmektedir. Bilinçsiz ve aşırı kullanımı sonucunda hormonlarla irileştirilmiş, farklı renklerde ve sararmış ürünlerle karşılaşılırken insan sağlığı üzerinde ise alerjik rahatsızlıklarına neden olmaktadır.
Gibberellinler: Meyve tohumlarının çimlendirilmesi ve bitki gelişimini teşvik gibi amaçlarla kullanılmaktadır. Aşırı miktarda ve bilinçsiz kullanımında ise şekilleri bozulmuş meyveler, irileşmiş çilekler ve kof, şekli bozuk domatesler gibi sonuçlarla karşılaşılmaktadır. İnsanlarda ise akut ve kronik zehirlenmelere neden olmaktadır.
Sitokininler: Meyve kalitesini arttırmak amacıyla pahalı olduğu için çok nadir olarak kullanılmaktadır. İnsan sağlığı ve metabolizmasını olumsuz yönde etkilemektedir. Absizik Asit: Bitkilerin büyümesini yavaşlatıcı etkiye sahiptir. Özellikle de stres altında olan bitkilerde yüksek miktarlarda üretilmektedir. Pratikte tarımda kullanımına çok rastlanmamaktadır. İnsan vücudunda uzun süre kaldığından dolayı toksik etkilere neden olabilmektedir. Etilen: Genelde yeşil muzların olgunlaştırılması ve sarartılması, bazı turunçgillerin kabuklarının sarartılması için çokça kullanılmaktadır. Çok fazla ve bilinçsiz olarak kullanımında bitkilerde bozulma, yapraklarında yanma, meyvelerde dökülme gibi sorunlara yol açmaktadır. İnsan sağlığı üzerinde ise direkt temas sonucu ellerde kızarıklık ve kaşıntıya neden olmaktadır.